حکم دل دارد ز همواری سر و روی گهر
جز به روی خود نغلتیده‌ست پهلوی‌گهر
خواه دنیا، خواه عقباگرد بیتاب دل است
بحر و ساحل ریشه‌گیر از تخم خودروی گهر
ذوق جمعیت جهانی را به شور آورده است
در دماغ بحر افتاد ازکجا بوی‌گهر
خاک افسردن به فرق اعتبار خودسری
قطره بار دل‌کشد تاکی به نیروی‌گهر
آبرو دست از تلاش کار دنیا شستن است
خاک ساحل باش ای نامحرم خوی‌گهر
مدعا زین جستجو افسردن است آگاه باش
هرکجا موجی‌ست از خود می‌رود سوی گهر
خفّت اهل وقار از بی‌تمیزیها مخواه
قطره را نتوان نشاندن در ترازوی‌گهر
موج استغناست خشکی در قناعتگاه فقر
بی‌نمی در طبع ما آبی‌ست از جوی‌گهر
کس به آسانی نداد آرایش اقبال ناز
موج چوگانها شکست از بردن گوی گهر
فکر خویش آن نیست‌کز دل رفع ننمایی دویی
فرق نتوان یافت از سر تا به زانوی گهر
غازهٔ اقبال من خاک ره فقر است و بس
بیدل از گرد یتیمی شسته‌ام روی گهر
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به زیبایی و ارزشمندی "گهر" (دانه‌ای قیمتی) اشاره می‌کند که نمادی از حقیقت و معرفت و کمال است. او بیان می‌دارد که دل انسان به دنبال رسیدن به حقیقت و کمال است، اما در این راه با چالش‌هایی از جمله دنیا و خواسته‌های مادی روبه‌رو است.
شاعر تأکید می‌کند که زیبایی و اعتبار در تلاش و کوشش است و نباید به ظواهر دنیوی و فریب‌های آن اعتماد کرد. او به قناعت و ساده‌زیستی و دوری از فقر معنوی اشاره می‌کند و نتیجه می‌گیرد که برای دستیابی به کمال و حقیقت، باید از خودمحوری و تمایلات بی‌جای دنیا دوری کرد.
در نهایت، شاعر بیدل از وضعیت خود راضی نیست و می‌خواهد از گرد یتیمی رهایی یابد تا به "گهر" (حقیقت) نزدیک‌تر شود.
هوش مصنوعی: دل تنها به نرمی و آرامش خود قناعت نمی‌کند، بلکه زیبایی و نورانیتش تنها به خاطر پرتو وجود خودش است که در آن نمایان می‌شود.
هوش مصنوعی: دل همیشه بیتاب و ناآرام است، چه در این دنیا و چه در آخرت. مانند دریا و ساحل که به هم متصل‌اند، دل نیز از عمق وجودش و از زیبایی‌های درونش نشأت می‌گیرد.
هوش مصنوعی: شوق و هیجان جمعیت در سطح جهانی را به اوج خود رسانده است و در دل دریا، بوی عطر و زیبایی از مکانی ناشناخته در حال وزیدن است.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که با وجود اینکه برخی افراد به خودسری و غرور می‌بالند، اما در نهایت، زمین و خاک نشان‌دهنده‌ی حقیقت و واقعیت هستند. همچنین، باران دل‌نواز به‌عنوان نماد عشق و احساسات می‌تواند آرامش را به همراه بیاورد و در نهایت به تحول و رشد منجر شود.
هوش مصنوعی: آبرو به تلاش برای دستیابی به چیزهای دنیوی وابسته نیست، بلکه باید مانند خاک ساحل باقی ماند. ای کسی که از اصل و نسب من بی‌خبری، بجای دخالت در امور من، به حال خود بپرداز.
هوش مصنوعی: خواستن و جستجو کردن، باعث افسردگی می‌شود. آگاه باش که هر زمانی حرکت یا جنبشی وجود دارد، باید بدانیم که در نهایت به چیزی ارزشمند یا مقصدی مهم می‌رسد.
هوش مصنوعی: از افراد باوقار و باادب نخواهیم که از نادرستی‌ها و بی‌نظمی‌ها شگفت‌زده شوند، چرا که نمی‌توان یک قطره آب را در ترازوی جواهرات قرار داد.
هوش مصنوعی: موج فقر و نیاز ما را به خشکی و قناعت می‌کشاند، اما در وجود ما همواره دریاچه‌ای از ثروت و گوهر وجود دارد که باید به آن دست یابیم.
هوش مصنوعی: هیچ کس به سادگی به خوشبختی و زیبایی دست نیافته است؛ مانند این که طوفان‌ها و چالش‌ها باعث می‌شوند که شکست‌ها و سختی‌ها گوی خوشبختی را از دست ما بربایند.
هوش مصنوعی: تأملات شخصی و درونی تو دلیل نمی‌شود که بتوانی از دل خود نگرانی‌ها را برطرف کنی. از ابتدا تا انتهای زندگی، نمی‌توانی تفاوتی بین تلاطم‌ها و دشواری‌های وجودی و زیربنایی خود پیدا کنی.
هوش مصنوعی: خوشبختی من فقط در فقر و بی‌پولی است و چیزی بیشتر در زندگی‌ام وجود ندارد. من از گرد و غبار یتیمی و تنهایی، چهره‌ام را از زیبایی و درخشش دور کرده‌ام.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.