شوق تا گردد دو بالا خویش را احول کنید
نیم‌رخ کم حیرت است آیینه مستقبل کنید
آگهی از اطلس گردون چه خواهد یافتن
خواب ما هم بی‌قماشی نیست گر مخمل کنید
با بد و نیک جهان زبن بیش نتوان شد طرف
یک عرق‌وار از حیا آیینه‌ها را حل کنید
آشنای وحدت از تشوبش کثرت ایمن است
دردسرکمتر مفصل را اگر مجمل کنید
سعی دنیا هر قدر کوتاه، همتها رساست
پا اگر نتوان شکستن دست قدرت شل کنید
گر دماغ آرزو خارد هوای افسری
هم به سرچنگی سر بی‌مغز خود را کل کنید
نیست جز بیحاصلی عرض مثال ما و من
دست بر هم سودن است آیینه گر صیقل کنید
گرد دل گردیدنی سیر کمال این است و بس
بر دو عالم خط کشید این صفحه گر جدول کنید
زاهدان سعی عمل رفع صداع وهم نیست
سدره و طوبی به هم سایید تا صندل کنید
نفی در تکرار نفی اثبات پیدا می‌کند
لفظ هستی مستیی دارد اگر مهمل کنید
صد نگه از یک مژه بستن تغافل می‌شود
با هوسها آنچه آخرکردن‌ست اول کنید
بحر از ایجاد حباب آیینه‌دار وهم کیست
بیدل ما مشکلی در پیش دارد حل کنید
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به مفاهیمی چون شوق، حیرت، وحدت و تکرار پرداخته است. او از اهمیت خودآگاهی و شناخت آینده سخن می‌گوید و به نوعی ابراز می‌کند که برای درک حقیقت و کمال، باید از وهم واهی فراتر رفت. شاعر به بی‌کفایتی دنیا و تلاش‌های بی‌فایده انسان‌ها اشاره کرده و می‌گوید که برای رسیدن به کمال، باید به سادگی و عمق وجود خویش توجه کنیم. در نهایت او به این نتیجه می‌رسد که پیشرفت و حل مشکلات زندگی نیازمند دقت و تمرکز بر اراده و عمل است.
هوش مصنوعی: شوق و اشتیاق را به بالاترین حد برسانید و خود را به یک حالت خاص از تماشا درآورید. در این حالت، نیمه‌رخ شما باعث شگفتی است و می‌تواند آینده را به تصویر بکشد.
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی اشاره دارد به اینکه اگر از وضعیت جهان و بزرگترین تحولات آن باخبر شویم، خواب ما نیز بی‌معنا نخواهد بود، حتی اگر در شرایطی راحت و مرفّه (مانند خواب در مخمل) باشیم. به عبارت دیگر، آگاهی از دنیا و اتفاقات آن می‌تواند به خواب و آرامش ما عمق و معنا بدهد.
هوش مصنوعی: در این دنیا نمی‌توانیم به‌طور کامل از خوبی و بد جدا شویم؛ مثل این که اگر یک عرق را در نظر بگیریم، نمی‌توانیم آن را از دیگر چیزها جدا کنیم. بنابراین، باید خودمان را از زشتی‌ها دور نگه‌داریم و در عین حال به خوبی‌ها توجه داشته باشیم.
هوش مصنوعی: آشنای به یکپارچگی از آشفتگی‌های فراوانی در امان است. اگر بتوانید جزئیات را مختصر و ساده کنید، مشکلات کمتری خواهید داشت.
هوش مصنوعی: هرچند تلاش‌های دنیا ممکن است کوتاه و محدود باشد، اما اراده و همت افراد می‌تواند قوی و تاثیرگذار باشد. اگر نتوانید بر موانع غلبه کنید، دست از تلاش برندارید و قدرت را رها نکنید.
هوش مصنوعی: اگر آرزوی بزرگی در سر دارید، حتی اگر در شرایط دشواری باشید، نباید اجازه دهید که ناامیدی شما را از تلاش برای رسیدن به هدف‌های بزرگتان بازدارد.
هوش مصنوعی: فایده‌ای جز بیحاصلی نیست، مثل ما و تو که وقتی دست به هم می‌زنند، نتیجه‌ای ندارد. اگر می‌خواهید آیینه را صاف و درخشان کنید، باید آن را صیقل دهید.
هوش مصنوعی: این جمله به این معنی است که گردش گرد دل به سوی کمال، تنها همین یک راه است و بس. اگر بخواهید، می‌توانید این اطلاعات را در دو عالم تقسیم‌بندی کنید، مانند جدولی که کشیده شده است.
هوش مصنوعی: زاهدان تلاش می‌کنند تا خیال و وهم را برطرف کنند، اما در واقعیت، برای رسیدن به مقام‌های معنوی، مانند درخت سدره و طوبی، باید بر یکدیگر تکیه کنند تا به مقام‌های عالی و خوشبو برسند.
هوش مصنوعی: اگر مدام چیزی را انکار کنید، در واقع وجود آن را اثبات می‌کنید. کلمات و عبارات خودشان حالتی از وجود و زندگی دارند، اگر این معنا را نادیده بگیرید، در حقیقت به آن آسیب می‌زنید.
هوش مصنوعی: با یک بار بستن پلک، می‌توان از بسیاری از فرصت‌ها غافل شد. اما بهتر است آنچه را که در انتها می‌خواهیم، از ابتدا در نظر بگیریم و بر اساس خواسته‌هایمان عمل کنیم.
هوش مصنوعی: در زندگی ما، گاهی مشکلات به شکلی پیچیده و بزرگ به نظر می‌رسند؛ اما واقعیت این است که این مشکلات می‌توانند ناشی از توهمات و تصورات غلط ما باشند. مانند حباب‌هایی که در سطح آب ایجاد می‌شوند و وقتی به آن نزدیک می‌شویم، متوجه می‌شویم که عمق و حقیقت دیگری در کار است. درگیری با این چالش‌ها نیازمند تفکر عمیق و بررسی دقیق وضعیت است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
خاک کویش را پس از کشتن به خونم گل کنید
خانه ای سازید و جانم را در او منزل کنید
چون بریزد خون من این بس دیت کز بعد قتل
گاه گاهی نسبت خونم به آن قاتل کنید
حیف باشد خونم من در گردنش بهر خدا
[...]
من نمیخواهم که : در کویش مرا بسمل کنید
حیف باشد کان چنان خاکی بخونم گل کنید
چون نخواهم زیست دور از روی او، بهر خدا
تیغ بردارید و پیش او مرا بسمل کنید
بهر قتلم رنجه میدارید دست ناز کش
[...]
دیده از عیب کسان در خواب چون مخمل کنید
چون رسد نوبت به عیب خود، نظر احول کنید
باعث رنگینی دیوان محشر می شود
چهره از اشک پشیمانی اگر جدول کنید
قامت خم چون مه نو در کمین پس خم است
[...]
نوبهار آمد تماشای گل و سنبل کنید
نور چشم خود چو شبنم طرف روی گل کنید
بر در گلزار گلچینان هجوم آورده اند
خار دیوار چمن گل کرده فکر مل کنید
روی باغ از سبزه و سنبل مزلف کشته است
[...]
دوستان از راستی کم فکر تل و ول کنید
می توانید آنچه آخر می کنید اول کنید
صلح را محکم میان بندید با نزع و صلاح
رسم درویشی بیاموزید و کم کل کل کنید
وقت بدبینی و رفتار کج و حرص و طمع
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.