دل صبرآزما کمتر ز دار و گیر فرساید
چو آن سنگی که زیر کوه باشد دیر فرساید
گداز سعی کامل نیست بی ایجاد تعمیری
طلا در جلوه آرد هر قدر اکسیر فرساید
به قدر صیقل از آیینهٔ ما می‌دمد کاهش
تحیر نقش دیواری که از تعمیر فرساید
شکست کار مظروف از شکست ظرف می‌جوشد
زبان و لب بهم ساییم تا تقریر فرساید
ز پیمان خیالت نقش امکان گرده‌ای دارد
شکستن نیست ممکن رنگ این تصویر فرساید
به شغل سجده‌ات گردی نماند از ساز اجزایم
چو آن کلکی که سر تا پاش در تحریر فرساید
مسلسل شد نفس سر می‌کنم افسانهٔ زلفت
مگر راهی که من دارم به این شبگیر فرساید
ز حد بردیم رنج جهد و آزادی نشد حاصل
به سعی ناله آخر تا کجا زنجیر فرساید
ز لفظ نارسا خاک‌ست آب جوهر معنی
نیام آنجاکه تنگ افتد دم شمشیر فرساید
تمنا درخور نایابی مطلب نمو دارد
فغان برخوبش بالد هرقدر تأثیر فرساید
به افسون دم پیری املها محو شد بیدل
چو میدان‌کمان کز بوسهٔ زهگیر فرساید
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به موضوعات صبر، تلاش و شکست در زندگی می‌پردازد. شاعر می‌گوید که صبر و استقامت انسان شبیه سنگی است که به آرامی فرسوده می‌شود، ولی همچنان در برابر مشکلات پابرجاست. تلاشی که بدون تغییر و تحول باشد، نتیجه‌ای نخواهد داشت، مانند طلا که در یک جلوه زیبا خود را نشان می‌دهد.
شاعر همچنین اشاره می‌کند که مانند آیینه‌ای که به مرور زمان کدر می‌شود، انسان نیز تحت تأثیر شرایط و تجربیات قرار می‌گیرد. او می‌گوید که گاهی شکست‌های زندگی منجر به جوشش و انرژی تازه‌ای می‌شود و پیمان خیال ما، با وجود مشکلات، همچنان برقرار است.
در نهایت، شاعر تأکید می‌کند که اگرچه در تلاش برای آزادی و به دست آوردن آرزوها ممکن است رنج بکشیم، اما این رنج‌ها به ما قدرت و معنا می‌بخشند. کوشش‌های ما مانند خاکی بی‌فایده نیست و در نهایت، میل به برآورده شدن نیازها و اهداف در ما وجود دارد، حتی اگر موانع و سختی‌ها زیاد باشند.
هوش مصنوعی: دل صبور و استوار کمتر تحت فشار و آزار قرار می‌گیرد، مانند سنگی که زیر کوه قرار دارد و به آرامی و به تدریج فرسوده می‌شود.
هوش مصنوعی: کوشش و تلاش بی‌ثمر است اگر تغییر و تحولی در آن ایجاد نشود. تنها یک تلاش ساده نمی‌تواند به نتیجه مطلوبی برسد، زیرا حتی اگر بهترین عناصر را داشته باشیم، بدون دگرگونی و بهبود امکان دستیابی به زیبایی و ارزش واقعی وجود ندارد.
هوش مصنوعی: به اندازه‌ای که آینه ما را روشن می‌کند، باعث کاهش حیرت می‌شود و تصویری که روی دیوار نقش بسته، به دلیل فرسودگی، نیاز به تعمیر دارد.
هوش مصنوعی: شکست و خرابی آنچه در ظرف است، ناشی از آسیب دیدن خود ظرف است. ما با هم حرف می‌زنیم و لب به لب می‌زنیم تا گفته‌هایمان زودتر تمام شود و به نتیجه برسیم.
هوش مصنوعی: از عهدی که با خیال تو بسته‌ام، نشانی به وجود آمده که نمی‌توان آن را شکست. این تصویر به شکلی است که رنگش با گذر زمان کمرنگ نخواهد شد.
هوش مصنوعی: هرگز از کار سجده‌ات دست نمی‌کشم، مانند آن کاغذی که تمام بدنش در نوشتن مچاله و خراب شده است.
هوش مصنوعی: من پیوسته نفس می‌کشم و از زیبایی‌های زلف تو می‌گویم، شاید راهی پیدا کنم که شب به انتها برسد و من به آرامش برسم.
هوش مصنوعی: ما تلاش و زحمات زیادی کشیدیم، اما نتیجه‌ای از آزادی حاصل نشد. به خاطر زحمات و ناله‌های آخرین‌مان، می‌دانیم که تا چه زمانی زنجیر اسارت از بین خواهد رفت.
هوش مصنوعی: در اینجا به این موضوع اشاره می‌شود که اگر کلمات و عبارات به درستی و با دقت بیان نشوند، نمی‌توانند عمق و معنا را به درستی منتقل کنند. در شرایط سخت و هنگامی که فشار یا چالشی وجود دارد، نیروی واقعی، به مرور زمان کاهش می‌یابد و تاثیر خود را از دست می‌دهد. این نکته مطرح می‌شود که برای انتقال مفاهیم عمیق و ارزشمند، نیاز است که از زبانی درست و صحیح استفاده شود.
هوش مصنوعی: خواستن چیزی که به دست آوردنش دشوار است، نشان‌دهنده‌ی ارزش آن چیز است. هرچه تلاش برای به دست آوردنش بیشتر باشد، زیبایی و جاذبه‌اش بیشتر جلوه می‌کند.
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به تأثیر و جذابیت پیری اشاره می‌کند که باعث می‌شود آرزوهایش از بین بروند. او به شباهت بین این وضعیت و کمان میدان اشاره می‌کند که با بوسهٔ قلمی فرسوده می‌شود؛ به عبارتی دیگر، زیبایی و شادابی به تدریج از بین می‌رود و انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.