محبت ستمگر نباشد نباشد
وفا زحمت‌آور نباشد نباشد
دل جمع مهری‌ست برگنج اقبال
اگرکیسه پر زر نباشد نباشد
شکوهی که دارد جهان قناعت
به خاقان و قیصر نباشد نباشد
دلی می‌گدازم به صد جوش مستی
می‌ام گر به ساغر نباشد نباشد
در افسردنم خفته پرواز عنقا
چو رنگم اگر پر نباشد نباشد
هوس جوهر تربیت نیست همت
فلک سفله‌پرور نباشد نباشد
چه حرف است لغزش به رفتار معنی
خطی گر به مسطر نباشد نباشد
به جایی که باشد عروج حقیقت
اگر چرخ و اختر نباشد نباشد
چنان باش فارغ ز بار تعلق
که بر دوش اگر سر نباشد نباشد
یقینی که از شبههٔ دوربینی
لب یار کوثر نباشد نباشد
به خویش آشنا شو چه واجب چه ممکن
عرض را که جوهر نباشد نباشد
پیامی‌ست این اعتبارات هستی
که هرجا پیمبر نباشد نباشد
از آن آستان خواه مطلوب همت
که چیزی بر آن در نباشد نباشد
ز اعداد خلق آن چه وامی‌شماری
اگر واحد اکثر نباشد نباشد
اثر نامدارست، ز آیینه مگذر
گرفتم سکندر نباشد نباشد
چه دنیا چه عقبا خیالست بیدل
تو باش این و آن گر نباشد نباشد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر بیانگر افکاری عمیق درباره عشق، وفا، قناعت و حقیقت است. شاعر به این نکته اشاره می‌کند که عشق نباید ستمگر باشد و وفا نباید باعث زحمت شود. او بر این باور است که خوشبختی واقعی به دارایی مادی وابسته نیست و شکوه دنیای واقعی فراتر از قدرت و ثروت است. همچنین، شاعر به اهمیت درک و خودآگاهی اشاره می‌کند و بر این باور است که باید از تعلقات دنیا پرهیز کرد تا به حقیقت عروج کرد. در نهایت، او به این نکته می‌پردازد که دنیا و عقبا، نهایتاً، تنها خیال‌هایی هستند که باید از آنها گذر کرد.
محبت هرگز باعث ستم و وفا هرگز باعث زحمت نمی‌شود.
هوش مصنوعی: دل انسان در واقع مثل یک گنجینه از محبت و دوستی است، و اگرچه ممکن است ظاهراً ثروت و دارایی نداشته باشد، ولی باز هم ارزشمند و پر از شادی و عشق خواهد بود.
هوش مصنوعی: شکوه و عظمت جهانی که قناعت و رضایت به چیزی جز مقام پادشاهی و قدرت‌های بزرگ ندارد، وجود ندارد.
در دلم شور و شوق زندگی هست و انگار که این شور و شوق در دلم می‌گدازد. حالا اگر در ساغر شراب ندارم، باکی ندارم.
هوش مصنوعی: در حالت افسردگی من پرواز پرنده افسانه‌ای خوابیده است، زیرا اگر من رنگ نداشته باشم، پرواز هیچ مفهومی نخواهد داشت.
هوش مصنوعی: خواسته‌های نفس، نشانه‌ی تربیت صحیح نیستند و آن همت وسیع که از آسمان سرچشمه می‌گیرد، به کسی که خود را پایین نگه می‌دارد، تعلق ندارد.
هوش مصنوعی: این بیت به این مفهوم اشاره دارد که اگر رفتاری اشتباه یا نادرست باشد، نباید آن را به سادگی نادیده گرفت. همچنین، اگر رفتار یا گفتاری دارای معنا و معانی عمیق باشد، کاملاً مشخص است که در صورت عدم وجود حالتی مشخص، نمی‌توان آن را به درستی ارزیابی کرد. به عبارت دیگر، هر رفتار و گفتار باید با دقت و توجه بررسی شود تا بتوان به درک بهتری از آن رسید.
هوش مصنوعی: به جایی که حقیقت در آن به اوج می‌رسد، اگرچه ستاره‌ها و گردونه آسمان وجود نداشته باشند، باز هم آنجا هست.
آن‌قدر از بار تعلق و خواستن دور باش که حتی اگر بر روی دوشت سر نداشته باشی، برایت مهم نباشد!
هوش مصنوعی: اگر یقین تو از تردید ناشی از دوربینی باشد، لب یار همچون کوثر نخواهد بود.
هوش مصنوعی: با خودت آشنا شو، زیرا شناخت خود ضروری و ممکن است. اگر چیزی وجود نداشته باشد، هیچ ارزشی ندارد.
اعتبارات و جزئیات دنیا خود به خود پیام‌های بسیاری دارد. حالا اگر در جایی پیامبری وجود نداشت، مهم نیست!
هوش مصنوعی: از آن درگاه خواسته‌ات را بخواه که هیچ چیزی بر آن در نباشد.
هوش مصنوعی: از میان اعداد، آنچه را که می‌شماری، اگر واحد در بیشتر آنها وجود نداشته باشد، وجود نخواهد داشت.
هوش مصنوعی: نام و اثر انسان‌ها بر جانشینان آنها باقی می‌ماند، پس از آنچه در آینه می‌بینیم (خودمان) نباید گذشت، چرا که سکندر بزرگ و معروف هم بی‌مانند نیست.
هوش مصنوعی: دنیا و آخرت هر دو خیال و فکری هستند. تو فقط باید در اینجا و اکنون زندگی کنی و به این و آن فکر نکنی، چرا که اگر چیزی نباشد، وجود نخواهد داشت.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.