ز تنگی منفعل گردید دل آفاق پیدا شد
گهر از شرم کم‌ظرفی عرق‌ها کرد دریا شد
ز خود غافل گذشتی فال استقبال زد حالت
نگاه از جلوه پیش افتاد امروز تو فردا شد
تماشای غریبی داشت بزم بی‌تماشایی
فسون‌های تجلی آفت نظاره ما شد
به وهم هوش تاکی زحمت این تنگنا بردن
خوشا دیوانه‌ای کز خویش بیرون رفت و صحرا شد
نفهمیدند این غفلت سوادان معنی صنعی
نظرها بر کجی زد خط خوبان هم چلیپا شد
چو برگردد مزاج از احتیاط خود مشو غافل
سلامت سخت می‌لرزد بر آن سنگی که مینا شد
درین میخانه خواهی سبحه‌گردال‌خواه ساغرکش
همین هوشی که ساز توست خواهد بی‌خودی‌ها شد
به نومیدی نشستم آنقدر کز خویشتن رفتم
درین ویرانه چون شمعم همان واماندگی پا شد
نشد فرصت دلیل آشیان پروانهٔ ما را
شراری در فضای وهم بال افشاند و عنقا شد
تأمل رتبهٔ افکار پیدا می کند بیدل
به خاموشی نفس‌ها سوخت مریم تا مسیحا شد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به توصیف حالاتی عمیق و احساسات انسانی می‌پردازد. او از محدودیت‌ها و تنگناهایی که باعث جدایی انسان از خود می‌شوند، سخن می‌گوید و تأکید می‌کند که غفلت از خود می‌تواند به درک عمیق‌تری از زندگی منجر شود. شاعر به زیبایی‌هایی اشاره می‌کند که در لحظات فراموشی از خود، نمایان می‌شوند و به قدرت و جذبه‌ی عشق و وحشت از عدم می‌پردازد. در نهایت، او به این نتیجه می‌رسد که گاهی لازم است از محدودیت‌ها عبور کرد و به دنیای وسیع‌تری درون خود سفر کرد.
هوش مصنوعی: از تنگی و فشار، دل جهان دچار تغییر شد و گوهرهایی از عمق وجود پیدا شدند؛ این زیبایی‌ها به خاطر شرم از کمبود خود به وجود آمدند و مانند دریا، پر از عرق و تلاش شدند.
هوش مصنوعی: تو در غفلت از خود بودی و به سمت آینده نگریستی، حالتی که به تو دست داد از زیبایی‌هایی بود که در پیش رو قرار داشت و امروز، به جای فردا، خودش را نمایان کرد.
هوش مصنوعی: در این بزم که هیچ تماشاگری وجود ندارد، نظاره‌گر زیبایی‌هایی هستیم که جلب توجه می‌کنند و این زیبایی‌ها مانند جادو ما را به خود جذب می‌کنند.
هوش مصنوعی: به‌نظر می‌رسد که شاعر به این موضوع اشاره می‌کند که فردی با فهم و هوش، در شرایط سخت و تنگنا ممکن است دچار محدودیت شود. اما خوشبختانه یک دیوانه وجود دارد که از قید و حصار خود رهایی پیدا کرده و به آزادی و فضاهای وسیع روی آورده است. این دیوانه به نوعی به زندگی و حقیقتی عمیق‌تر دست یافته که هوش و درک معمولی نتوانسته به آنها دست پیدا کند.
هوش مصنوعی: آنها متوجه نشدند که این غفلت چه معنایی دارد و به همین دلیل، نگاه‌ها به نادرستی منحرف شد. در این بین، حتی آثار زیبا هم دچار نقص و ایراد گردید.
هوش مصنوعی: وقتی که حال و وضعیت بدن از حالت احتیاط خارج شد، نباید بی‌توجه باشی؛ زیرا سلامتی ممکن است به شدت در خطر بیفتد، همان‌طور که بر سنگی که به مینا تبدیل شده است، لرزش وجود دارد.
هوش مصنوعی: در این میخانه اگر می‌خواهی دانه‌ای سبحه بگردانی یا ساغر پر کن، باید بدان که همین هوشیاری که با آن ساز می‌زنی، باعث می‌شود که به حال بی‌خودی درآیی.
هوش مصنوعی: به خاطر ناامیدی، آنقدر در دلتنگی نشستم که انگار خودم را فراموش کردم. در این دنیای خراب و ویران، مثل شمعی هستم که به خاطر ناتوانی و بی‌حالی‌ام خاموش شده‌ام.
هوش مصنوعی: فرصتی فراهم نشد تا دلیل و نشانهٔ خانهٔ پروانهٔ ما را بگوییم؛ شعله‌ای در فضای خیال، بال ما را پراکنده کرد و دیگر نظاره‌گر نشدیم.
هوش مصنوعی: با تمرکز بر افکار و تأمل در آنها، بیدل به عمق خاموشی و سکوت نفس‌ها پی می‌برد. مریم با فداکاری و عشق خود، به مسیحا تبدیل می‌شود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
سوم ترجیع این باشد که بر بت اشک من شاشد
برآشوبد، زند پنجه، رخم از خشم بخراشد
ندانم تا دگربار این دل ریشم چه شیدا شد
مگر عکس رخ دلبر به جان باز آشکارا شد
دگر چون با دلم لعلش نهان در گفت‌وگو آمد
صدای ناله زار دل ریشم به هرجا شد
به صحرا چون که بیرون رفت باز آن دلبر از خلوت
[...]
ملمع خرقه‌ام از وصله‌ها بادپالا شد
بدان هیأت که گویی داغ‌های باده هرجا شد
وز آنها پاره ای دیگر بسان جامه کعبه
به بین کش دوخته بر روی محراب مصلا شد
چه عالی رتبه شد دیر مغان کز نام او مستی
[...]
هلال عید از گردون زنگاری هویدا شد
پی بیرون شد از دریای غم کشتی مهیا شد
زماه نو چنان شد صیقلی آیینه دلها
که هر کس هر چه در دل داشت بی مانع هویدا شد
به از روشندلی تیر شهابی نیست شیطان را
[...]
به امید فنا تاب وتب هستی‌گوارا شد
هوای سوختن بال و پر پروانهٔ ما شد
فکندیم از تمیز آخر خلل درکار یکتایی
بدل شد شخص با تمثال تا آیینه ییدا شد
زبان حال دارد سرمهٔ لاف‌کمال اینجا
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.