ایام وَرد و موسم عید پیمبرست
گیتی ز بوی هر دو سراسر معطرست
گلزارها به آمدن آن مزین است
محرابها به آمدن این منوّر ست
آن مونس و حریف می و نَقل مجلس است
وین همره خطیب و مُصّلی و منبرست
آن با عقیق و بُسّد و یاقوت وکهرباست
وین با گلاب و غالیه و عود و عنبرست
در بزم آب انگور آن را مسلم است
در شرع خون قربان این را میسرست
هرجند خرمند ز هر دو جهانیان
مقصود هر دو خرّمی شاه سنجرست
شاه و خدایگان همهٔ خسروان شرق
آن خسروی که ناصر دین پیمبر است
او تاج ملت و عَضُد دولت است از آنْکْ
بر دشمنان ملت و دولت مظفرست
از عدل و از سخاوت او بهره یاب شد
چندانکه بر بسیط زمین شهر و کشور است
ملک جهان رسید ز جدّ و پدر به او
زین روی همچو جد و پدر ملکپرورست
هم در جهان ز جدّ و پدر هست یادگار
هم در صلاح ملک سهیم برادرست
گر آفتاب نور همیگسترد به روز
دیدار او به روز و به شب نورگسترست
لشکر بود میانهٔ صف پشت سروران
او از هنر میانهٔ صف پشت لشکرست
هرگز زگرد لشکر او روی برمتاب
کان توتیای دیدهٔ گردون و اختر است
اسبی که هست خسرو عالم برو سوار
گویی که باد زیر سلیمان مسخر است
خسرو براو نشسته به ناورد تاختن
دریای اخضرستکه بر چرخ اخضرست
تیغیکه برکشد ملک شرق از نیام
گویی که صاعقه است نه شمشیر و خنجرست
اندر نیام خویش کبودست چون سپهر
و اندر میان معرکه مریخ پیکر است
تیری که مرغوار بپرد ز شست شاه
شاهین نصرت است و مخالف کبوترست
در کارزار طعمهٔ او نقطهٔ دل است
در صید آشیانهٔ او دیدهٔ سرست
رفتار او صواب بود هرکجا رود
کاورا قضا همیشه ره آموز و رهبرست
ای خسروی که گفتن نام تو در مدیح
چون در نمازگفتن الله اکبرست
گویی ز بهر نصرت اسلام و قهر کفر
تو حیدریّ و تیغ تو شمشیر حیدرست
واندر زمانه قصه و اخبار فتح تو
معروفتر ز قصه و اخبار خیبرست
همواره دوستان تو را چهره چون گل است
پیوسته دشمنان تو را روی چون زرست
بر چهره آن جماعت و بر روی این گروه
گوی رضا و خشم تو گلکار و زرگرست
هرچند در بلاد خراسان مقام توست
سهم تو در ولایت فَغْفُور و قیصرست
پرنقش آزر است ز گل باغ و بوستان
در موسمیکه جشن براهیم آزر است
ایوان تو به بزم بهاری منقش است
میدان تو به رزم سپهری مصور ست
عیشی خوش است با گل و با عید خلق را
می نوش کن که می به چنین وقت خوشتر است
از چنبر وفای تو بیرون مباد بخت
تا آسمان آینهگون همچو چنبر است
زیر نگین و زیر رکاب تو باد ملک
تا خاک زیر آب و هوا زیر آذر است
چون روز عید باد همه روزگار تو
که ایام دشمنان تو چون روز محشر است
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره عیدی بزرگ و مقام والای یک شخصیت است که به خاطر خدماتش به اسلام و ملت ستایش شده است. شاعر به زیبایی و خوشحالی این ایام اشاره میکند و آن را با عطروطعم می و جشن عبادت مرتبط میسازد. همچنین، از خویشتنداری، سخاوت و عدالت این شخصیت سخن میگوید که به سرزمینها و مردم نیکی رسانده است. تمجید میشود که او مانند خورشید درخشان است و قدرت لشکریانش در میدان نبرد یادآور صاعقه است. در نهایت، شاعر با آرزوی شادی و پیروزی برای این شخصیت و زیبایی و خوشحالی برای ملت، شعر را به پایان میبرد.
هوش مصنوعی: روزها و زمانها، زمانهای است که یاد و نام پیامبر به اوج خود رسیده و جهان به بوی خوش آن از هر دو عالم پر شده است.
هوش مصنوعی: باغها به خاطر آمدن او زیبا و پررنگ میشوند، و مکانهای عبادت به خاطر ورود او روشن و نورانی میگردند.
هوش مصنوعی: این شخص همدم و همراه میباشد و در مجالس صحبت و گفتگو حضور دارد. او همچنین در کنار خطیب و در محل عبادت قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: این جمله به توصیف دو نوع زیبایی و ارزش میپردازد. یکی از آنها به جواهرات قیمتی و زیبا مثل عقیق، یاقوت و کهربا اشاره دارد، در حالی که دیگری به عطر و بوی خوش و مواد معطر مانند گلاب، عود و عنبر میپردازد. این دو در کنار هم نشاندهنده تنوع و غنای زیباییهای جهان هستند.
هوش مصنوعی: در محفل نوشیدن شراب، آنچه واضح و مشخص است، این است که در دین، خون قربانی برای قربانی کردن لازم است.
هوش مصنوعی: با وجود اینکه خوشبختی از هر دو جهان برای انسانها مهم است، اما هدف اصلی و واقعی خوشبختی، سعادت و شادی در زمان شاه سنجر است.
هوش مصنوعی: تمام پادشاهان و بزرگانی که در شرق وجود دارند، به آن پادشاهی اشاره میکنند که مدافع دین پیامبر است و ویژگیهای ویژهای دارد.
هوش مصنوعی: او مایه افتخار ملت و پشتیبان دولت است، زیرا بر دشمنان ملت و دولت پیروزی پیدا کرده است.
هوش مصنوعی: به اندازهای از عدل و سخاوت او بهرهمند شدند که تمام نقاط زمین را دربر گرفت.
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به جایگاه و موقعیت ویژه یک شخص اشاره دارد که به برکت نسل و خانوادهاش، به مقام والایی دست یافته است. به عبارتی، این فرد به دلیل ارث، ویژگیها و فضائل پدری و اجدادیاش، مانند آنها در اداره و نگهداری از ملک و مملکت توانمند است.
هوش مصنوعی: در این دنیا، هم از طرف پدر و جد یادگاری باقی مانده و هم برادر در نیکی و خوبی به همراه اوست.
هوش مصنوعی: اگر خورشید روشنیاش را در روز پخش کند، در زمان ملاقات او، هم در روز و هم در شب، نورش پراکنده و تابان است.
هوش مصنوعی: لشکر در میان صف ایستاده است و در پشت سر سرورانش، هنر و مهارت در وسط صف لشکر قرار دارد.
هوش مصنوعی: هرگز از سپاه او روی برگردان، زیرا که تو گوهری بینایی و سمبلی از آسمان و ستارهها هستی.
هوش مصنوعی: اسب شکوهمندی که مانند پادشاهان بر آن سوار شدهای، گویی که نیرویی همچون باد زیر فرمان سلیمان در اختیار توست.
هوش مصنوعی: خسرو بر او نشسته و آماده نبرد است؛ دریا به رنگ سبز است و بر سطح آسمان نیز چشمانداز سبز به چشم میخورد.
هوش مصنوعی: تیغی که فرمانروا در شرق از نیام برمیکشد، به نظر میرسد که مانند صاعقهای سریع و تند است، نه همانند شمشیر یا خنجری معمولی.
هوش مصنوعی: در درون خود، رنگی چون آسمان آبی دارد و در میانه میدان نبرد، به شکلی چون سیاره مریخ قرار دارد.
هوش مصنوعی: تیری که مانند پرندهای آزاد از دست شاه پرواز کند، نشانهی پیروزی و موفقیت است و در مقابل، برای افرادی که آرام و بیحرکت هستند، شکست را به دنبال دارد.
هوش مصنوعی: در میدان جنگ، هدف و دلدادگی او همان نقطهای است که به آن توجه داریم و در دام او، نه دیدگاهی بالا، بلکه خود را در آشیانهای که برای اوست، میبینیم.
هوش مصنوعی: او هر کجا که برود، رفتارش درست و معقول است؛ زیرا قضا و سرنوشت همیشه راه را به او نشان میدهند و او را هدایت میکنند.
هوش مصنوعی: ای سرور بزرگ، نام تو را در ستایش گفتن، مانند ذکر "الله اکبر" در نماز است.
هوش مصنوعی: به نظر میرسد که تو برای یاری دین اسلام و مبارزه با کفر به میدان آمدهای و همچون حیدر، شخصیت حماسی و دلیر داری، و شمشیر تو نیز قدرت و قوت حیدر را نمایان میکند.
هوش مصنوعی: در این زمان، داستان و اخبار پیروزی تو در دنیا بیشتر از داستان و اخبار فتح خیبر مشهور است.
هوش مصنوعی: دوستان تو همیشه مانند گل زیبا و دلنشین هستند، اما دشمنان تو ظاهری مانند طلا دارند که درخشان و فریبنده است.
هوش مصنوعی: بر چهره این جمع و در چهره این گروه، نشانههای رضایت و خشم تو همچون گلی زیبا و زرین نمایان است.
هوش مصنوعی: هرچند تو در سرزمین خراسان موقعیت ویژهای داری، اما سهم و جایگاه تو متعلق به فرمانروایان بزرگ و باستانی مانند فَغْفُور و قیصر است.
هوش مصنوعی: یادآور زیباییهای بهار و شگفتیهای طبیعت است. در این فصل، گلها و رنگها به اوج خود میرسند و جشنهای خاصی برگزار میشود که به تغییر و تجدید زندگی اشاره دارد.
هوش مصنوعی: خانهی تو چون باغی زیبا است و فضایت پر از رنگ و زندگی است، همانطور که میدان نبرد در آسمان پر از تصویر و هیجان است.
هوش مصنوعی: با گل و جشن، لحظاتی شاداب را سپری کن و لذت ببر، چرا که در چنین زمانهای، شراب خوشمزهتر و دلپذیرتر است.
هوش مصنوعی: بخت هیچگاه از وفای تو دور نشود، زیرا آسمان همانند یک آینه در دایرهی چنبر است.
هوش مصنوعی: زیر انگشتری و زیر پایت، همیشه حکومت و سلطنت وجود داشته باشد تا زمانی که خاک زیر آب و هوا تحت حرارت آتش است.
هوش مصنوعی: زمانی که عید فرا رسد، همه روزهای تو نیز باید شاد و خوش باشد، زیرا روزهای دشواری که دشمنانت برای تو رقم میزنند، همچون روز قیامت است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
مشابهیابی بر اساس وزن و قافیه
ای از ستیهش تو همه مردمان به مست
دعویت صعب منکر و معنیت سخت سست
سنگیندلی که بر دل احرار قادرست
در حسن و در جمال بدیع است و نادرست
در موکب نبرد سواری دلاورست
در مجلس شراب نگاری معاشرست
حلقه شدست بر دو بناگوش او دو زلف
[...]
ای آن که هر چه بایدت از بخت نیک هست
هرگز مباد در جاه تو شکست
تا از قضا پدید شد آثار هست و نیست
پیدا نشد ذات تو از نیست هیچ هست
معلوم شد مگر که تو از نسل آدمی
[...]
کور و کر و دراز و سطبر است و سرنگون
سرگرد و بن قوی و سیه پوش و احمر است
طناز و پر هراس و چو پستانست در لباس
کناس و دیر آس و میانش رگ آور است
نامش قضیب و خوره و کالم بدان و ایر
[...]
هربنده ای که ایزد بی یار یار اوست
بی شک و شبهه در دو جهان کار کار اوست
آن بی نیاز بنده نواز لطیفه ساز
کز هر سوئی که در نگری کار و بار اوست
ازچرخ بی قرار و زمین قرار گیر
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.