خود کجا آن جسم نغز آن جان پاک ای ذوالجناح
جای جست از پشت زین بر روی خاک ای ذوالجناح
وقت جان دادن به بالین اندرش مادر نبود
چهر و چشم از خاک و خون گردش که پاک ای ذوالجناح
خورد دلسوزی غم تجهیز او یا آمدش
آب خون پیکان کفن کافور خاک ای ذوالجناح
تن کجا در خاک و خون غلطیدش از زوبین و تیغ
بعد از آن کز تیر و نی شد چاک چاک ای ذوالجناح
هیچ خاطر را بر او رحمت نیامد یا دلی
از خدا شرم از پیغمبر داشت باک ای ذوالجناح
چون فدا شد روح پاک آن کش سرود از جان و دل
آدم و جن و ملک روحی فداک ای ذوالجناح
یافت آن کو داشت در آغوش زهرا پرورش
سر به دامان که هنگام هلاک ای ذوالجناح
آن تن صد پاره در چشم که آمد یا که دارد
گوش بر آن ناله های دردناک ای ذوالجناح
صرف شد خون حرام او به حرمت یا نداشت
امتیاز آن خون پاک از خون تاک ای ذوالجناح
تا چرا یا رب به گوش دادخواهی ره نجست
ناله او کز سمک شد بر سماک ای ذوالجناح
غیر زخم خنجر و زوبین و تیغ و نی که کرد
بر تن صد پاره او سینه چاک ای ذوالجناح
بر اسیران حجازی وعده امن و امان
یا وعید از شامیان بیم است و باک ای ذوالجناح
تشنه لب تفسیده دل گردید مدفون یا بر او
خود لحدداری دریغ آمد مغاک ای ذوالجناح
از پس تمکین قتل او جز از اشرار چیست
بی تکلف بازگو خیرا جزاک ای ذوالجناح
کاش گردد خاک او در پای تو چون شد ز دست
خسته را با سرسپاران اشتراک ای ذوالجناح
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است که به مرثیه‌ای برای شخصیت مهمی در تاریخ اسلام، حضرت حسین (ع)، اختصاص دارد. شاعر در این شعر به توصیف حال و وضعیت ایشان در هنگام شهادت و غم‌انگیزی این واقعه می‌پردازد.
شاعر احساس درد و غم عمیق خود را نسبت به فقدان حضرت حسین (ع) ابراز می‌کند و به عدم حضور مادر ایشان در هنگام جان دادن اشاره می‌کند. او از آسیب‌هایی که بر پیکر آن بزرگوار وارد آمده، و از ناله‌های دردناک نشان می‌دهد که می‌خواهد یادآور شود که خون حضرت حسین (ع) پاک و ارزشمندتر از هر خونی است.
در نهایت، شاعر با بیان این نکته که خاک او را باید گرامی داشت، از خداوند طلب رحمت و پذیرش شهیدان را می‌کند و حسرت به دل دارد که چرا دیگران به این مصیبت توجه نکردند. این شعر به خوبی حسرت، فراق و عزای عاشورایی را به تصویر می‌کشد.
هوش مصنوعی: کجای آن جسم زیبا و آن روح پاک، ای صاحب بال، می‌توانی از پشت زین به روی زمین جستجو کنی، ای صاحب بال؟
هوش مصنوعی: در هنگام مرگ و در کنار بستر، مادر در آنجا نبود و به همین دلیل چهره‌اش از خاک و خون پاک است، ای ذوالجناح.
هوش مصنوعی: دلسوزی برای او به سراغ آمد و او را در لباس مردگان دید، مانند آب خونی که به کفن و خاک آمیخته شده است، ای اسب جاودانه.
هوش مصنوعی: بدن او کجا در خاک و خون افتاد و از نیزه و شمشیر آسیب دید، بعد از آن که از تیر و نی پاره پاره شد، ای اسب با دو بال!
هوش مصنوعی: هیچ‌کس به او رحمت نیاورد و دلی از خدا به خاطر پیامبر شرم نکرد. نگران نباش، ای ذوالجناح.
هوش مصنوعی: زمانی که روح نازنین او فدای عشق شد، تمام موجودات از جمله آدم و جن و فرشتگان با جان و دل برای او سرود می‌خوانند و به او عشق می‌ورزند، ای صاحب بال‌های بزرگ.
هوش مصنوعی: کسی که در آغوش حضرت زهرا پرورش یافته، وقتی نزدیک مرگ است، به دامان او پناه می‌برد.
هوش مصنوعی: آن بدنِ آسیب‌دیده که در دیدگان ظاهر می‌شود، آیا کسی آن را می‌بیند یا صدای ناله‌های دردناک را می‌شنود، ای کسی که صاحب قدرتی خاص هستی؟
هوش مصنوعی: خون حرام او به راحتی به هدر رفت و به قدری ارزش نداشت که از خون پاک انگور متمایز شود، ای ذوالجناح.
هوش مصنوعی: این بیت به تأسیس یک حالت حماسی و درد آلود اشاره دارد. گویا شخصی درخواستی از پروردگار دارد و از او می‌خواهد که به فریاد یک نفر که در عذاب و رنج است توجه کند. ناله و فریاد او به آسمان می‌رسد و به فریادی نزدیک می‌شود که در مبارزه‌ای بزرگ و مشقت‌بار برای رهایی و کمک طلبی به آن اشاره کرده است. ذوالجناح، نماد قدرت و استقامت است و نمایانگر تلاش برای غلبه بر سختی‌ها و عبور از مشکلات است.
هوش مصنوعی: به جز زخم‌های ناشی از شمشیر و نیزه و تیغ و نی که بر بدن او زده شد و او را به صد قسمت پاره کرده، همه چیز به یاد سینه‌ای که شکافته شده، اشاره دارد، ای ذوالجناح.
هوش مصنوعی: بر افرادی که در حجاز به اسارت درآمده‌اند، وعده امنیت و آرامش داده شده است و از خطر و تهدیدهایی که ممکن است از جانب شامیان به وجود آید، نگرانند. ای ذوالجناح، این موضوع برای آنان نگران‌کننده است.
هوش مصنوعی: دل پردرد و خسته، گرسنه عشق و محبت شد، آیا بر او که در خاک خفته، کسی تابوتی نساخت و بر او رحمی نکرد؟ ای ذوالجناح! این جایش به گلزار نیاز دارد.
هوش مصنوعی: پس از اینکه او به قتل رسید، چه کسی جز بدکاران می‌تواند به این موضوع بپردازد؟ بدون هیچ پرده‌پوشی، خوشا به حال تو ای صاحب دو بال!
هوش مصنوعی: ای کاش خاک او به پای تو بیفتد، همان‌گونه که خاک دست خسته برای یارانش می‌شود. ای ذو الجناح، تو نیز در این راه شریک شو.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.