یکی از آثار ارزنده نثر فنی فارسی مرزبان نامه بازنگاشته خامهٔ نویسنده و گوینده و ادیب توانا سعدالدین وراوینی است که در میانهٔ سالهای ۶۱۷ الی ۶۲۲ ه.ق (و پس از دویست و اندی سال که از تاریخ تألیف آن توسط مزربان بن رستم یکی از شاهزادگان طبرستان می گذشت) از گویش طبری به زبان پارسی دری، آراسته به صنایع لفظی و معنوی و اشعار تازی و پارسی و امثال و اخبار، برگردانیده شد. این کتاب از لحاظ شیوه نثر نویسی پیرو سبک نصرالله بن عبدالحمید منشی مترجم کلیله و دمنه از عربی به فارسی است.
متن این کتاب به همت آقای سیاوش جعفری از روی تصحیح دکتر خلیل خطیب رهبر در گنجور در دسترس قرار گرفته است.
این آمار از میان ۲۲۰ بیت شعر فارسی از کل ۴۹۷ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.
توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرعهای بند قالبهای ترکیبی مثل مخمسها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.
آمار همهٔ شعرهای گنجور را اینجا ببینید.
وزنیابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزنیابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات تارنمای سرود اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومهها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.
ردیف | وزن | تعداد ابیات | درصد از کل |
۱ | مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) | ۵۰ | ۲۲٫۷۳ |
۲ | فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون) | ۴۱ | ۱۸٫۶۴ |
۳ | فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه) | ۴۰ | ۱۸٫۱۸ |
۴ | مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف) | ۳۱ | ۱۴٫۰۹ |
۵ | فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف) | ۱۱ | ۵٫۰۰ |
۶ | مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف) | ۹ | ۴٫۰۹ |
۷ | مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف) | ۷ | ۳٫۱۸ |
۸ | مفعول مفاعلن مفاعیلن (هزج مسدس اخرب مقبوض) | ۶ | ۲٫۷۳ |
۹ | مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف) | ۵ | ۲٫۲۷ |
۱۰ | مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی) | ۴ | ۱٫۸۲ |
۱۱ | مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور) | ۴ | ۱٫۸۲ |
۱۲ | مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف) | ۴ | ۱٫۸۲ |
۱۳ | فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف) | ۳ | ۱٫۳۶ |
۱۴ | مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب) | ۲ | ۰٫۹۱ |
۱۵ | مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف) | ۲ | ۰٫۹۱ |
۱۶ | مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم) | ۱ | ۰٫۴۵ |
آمار ابیات برچسبگذاری شدهٔ این بخش با زبان غالب شعر در گنجور به شرح زیر است:
ردیف | زبان | تعداد ابیات | درصد از کل |
۱ | عربی | ۲۷۷ | ۵۵٫۷۳ |
۲ | فارسی | ۲۲۰ | ۴۴٫۲۷ |
آمار ابیات برچسبگذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:
ردیف | قالب شعری | تعداد ابیات | درصد از کل |
۱ | غزل/قصیده/قطعه | ۴۱۷ | ۸۳٫۹۰ |
۲ | مثنوی | ۳۲ | ۶٫۴۴ |
۳ | رباعی | ۲۶ | ۵٫۲۳ |
۴ | قطعه | ۲۲ | ۴٫۴۳ |
آمار فراوانی تعداد ابیات اشعار این بخش به شرح زیر است (بلندترین شعر شامل ۲۰ بیت و کوتاهترین شامل ۱ بیت شعر است):
ردیف | تعداد ابیات شعر | فراوانی | درصد از ۱۳۴ شعر |
۱ | ۱ | ۷۸ | ۵۸٫۲۱ |
۲ | ۲ | ۴۸ | ۳۵٫۸۲ |
۳ | ۳ | ۴ | ۲٫۹۹ |
۴ | ۴ | ۲ | ۱٫۴۹ |
۵ | ۶ | ۱ | ۰٫۷۵ |
۶ | ۲۰ | ۱ | ۰٫۷۵ |
آمار ابیات به تفکیک زیربخشهای این قسمت به شرح زیر است (بخشهایی که در این جدول نیامدهاند فاقد شعر بودهاند):
ردیف | بخش | تعداد ابیات | درصد از کل |
۱ | مرزباننامه | ۴۹۷ | ۱۰۰٫۰۰ |
تصویری خیالی از نویسنده بزرگ ایرانی، سعدالدین وراوینی که توسط هوش مصنوعی ساخته شده است.