جامی » رسالهٔ اربعین » (۳۲) لَیْسَ الغِنٰى عَنْ کَثْرَةِ العَرَضِ، وَلَکِنَّ الغِنٰى غِنَى النَّفْسِ. (صحیح البخاری)
نه توانگر کسی بُوَد که به مال
کارپرداز و چاره ساز بُوَد
آن بُوَد کز شهودِ فضل خدای
از زر و مال بی نیاز بُوَد
جامی » رسالهٔ اربعین » (۳۳) وَمِنْ کَلَامِهِ صَلَوَاتُ اللهِ عَلَیْهِ وَآلِهِ: الْحَزْمِ سُوءَ الظَّنِّ. (مسند الشهاب للقضاعی)
حَزْم مرد آن بُوَد که در همه وقت
در حقِّ خَلقْ بد گمان باشد
در همه کار احتیاط کند
تا ز هر کید در امان باشد
جامی » رسالهٔ اربعین » (۳۴) وَ مِنْ کَلَامِهِ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: ألْعِلْمُ لا یَحِلُّ مَنْعُهُ. (مسند الشهاب للقضاعی)
ای گرانمایه مرد دانشور
که ترا علم دین بُوَد معلوم
مستعدّ را از آن مشو مانع
مستحقّ را از آن مکن محروم
جامی » رسالهٔ اربعین » (۳۵) وَمِنْ کَلَامِهِ صلی الله علیه و سلم: ألْکَلِمَةُ الطَّیِّبَةُ صَدَقَةٌ، صَدَقَ نَبِیُّ اللهِ. (صحیح البخاری)
سخن نرم گوی با سایل
گر ز مالَش نمی دهی نفقه
زآنکه در روی اهل حاجت هست
قول خوش از مقولۀ صدقه
جامی » رسالهٔ اربعین » (۳۶) وَمِنْ کَلَامِهِ صلی الله علیه و سلم: کَثْرَةُ الضَّحِکِ تُمِیْتُ الْقَلْبَ. (سنن ابن ماجه)
خرّم آنکس که بهرِ زنده دلی
زیر لب خنده را بمیراند
خنده کم کن که خندۀ بسیار
صد دل زنده را بمیراند
جامی » رسالهٔ اربعین » (۳۷) وَمِنْ کَلَامِهِ صلی الله علیه و سلم: الْجَنَّةُ تَحْتَ أَقْدَامِ الْأُمَّهَاتِ. (مسند الشهاب للقضاعی)
سر ز مادر مکش که تاج شرف
گردی از راه مادران باشد
خاک شو زیر پای او که بهشت
در قدمگاه مادران باشد
جامی » رسالهٔ اربعین » (۳۸) ألْبَلَاءُ مُوَکَّلٌ بِالْمَنْطِقِ. صَدَقَ رَسُوْلُ اللهِ. (مسند الشهاب للقضاعی)
هر که شد مبتلا به پُرگویی
به بلایی عجب گرفتار است
هر بلایی که می رسد به کسان
بیشتر از مَمَرِّ گفتار است
جامی » رسالهٔ اربعین » (۳۹) النَّظْرَةَ سَهْمٌ مَسْمُومٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِیسَ. (المستدرک للحاکم)
دیدن زلف و خال نامحرم
دانۀ کید و دام تلبیس است
هر نظر ناوکیست زهرآلود
کان ز شست کمان ابلیس است
جامی » رسالهٔ اربعین » (۴۰) وَمِنْ کَلَامِهِ صلی الله علیه و سلم: لَا یَشْبَعُ الْمُؤْمِنُ دُونَ جَارِهِ. (مسند احمد)
هر که در خطّۀ مسلمانی
باشد از نقد دین گرانمایه
کی پسندد که خود بخسبد سیر
بنشیند گرسنه همسایه؟
جامی » رسالهٔ اربعین » تَمَّتْ تَرْجَمَةُ هٰذِهِ الْأرْبَعِیْنَ بِتَوْفِیْقِ مَنْ هُوَ نَاصِرٌ وَّمُعِیْنٌ سَنَةَ سِتٍّ وَثَمَانِیْنَ وَثِمَانمائَةَ. وَالْحَمْدُ لِلهِ عَلَی الْإتْمَامِ وَالصَّلوٰةُ وَالسَّلَامُ عَلٰی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الْبَرَرَةِ الْکِرَامِ.
اربعین های سالکان جامی
هست بهر وصول صدر قبول
نَبْوَد از فضل حق عجیب و غریب
که بدین اربعین رسی به وصول