نور گیتی فروز چشمهٔ هور

زشت باشد به چشم موشک کور

هنر به چشم عداوت بزرگتر عیب است

گل است سعدی و در چشم دشمنان خار است

مگوی انده خویش با دشمنان

که لاحول گویند شادی‌کنان

نشنیدی که صوفیی می‌کوفت

زیر نعلین خویش میخی چند

آستینش گرفت سرهنگی

که بیا نعل بر ستورم بند

آن کس که به قرآن و خبر زو نرهی

آن است جوابش که جوابش ندهی

دو عاقل را نباشد کین و پیکار

نه دانایی ستیزد با سبکسار

اگر نادان به وحشت سخت گوید

خردمندش به نرمی دل بجوید

دو صاحبدل نگه دارند مویی

[...]

سخن گرچه دلبند و شیرین بود

سزاوار تصدیق و تحسین بود

چو یک بار گفتی مگو باز پس

که حلوا چو یک بار خوردند بس

سخن را سر است اى خردمند و بُن

میاور سخن در میان سخن

خداوند تدبیر و فرهنگ و هوش

نگوید سخن تا نبیند خموش

نه هر سخن که برآید بگوید اهلِ شناخت

به سرّ ِ شاه سر خویشتن نشاید باخت

خانه‌ای را که چون تو همسایه است

ده درم سیم بد عیار ارزد

لکن امیدوار باید بود

که پس از مرگ تو هزار ارزد

امیدوار بوَد آدمى به خیر کسان

مرا به خیر ِتو امید نیست، شر مرسان

تو بر اوج فلک چه دانى چیست ؟

که ندانى که در سرایت کیست ؟

از صحبت دوستی به رنجم

کاخلاق بَدَم حَسَن نماید

عیبم هنر و کمال بیند

خارم گل و یاسمن نماید

کو دشمنِ شوخ‌چشم ِ ناپاک ؟

[...]

به تیشه کس نخراشد ز روی خارا گل

چنان که بانگ درشت تو می‌خراشد دل

گر تو قرآن بر این نمط خوانی

ببری رونق مسلمانی