این جهان پاک خواب کردار است

آن شناسد که دلش بیدار است

نیکی او به جایگاه بد است

شادی او به جای تیمار است

چه نشینی بدین جهان هموار؟

[...]

این جهان پاک‌ خواب کردار است

آن شناسد که دلش بیدار است‌

نیکی او بجایگاه بد است‌

شادی او بجای تیمار است‌

چه نشینی بدین جهان هموار؟

[...]

باز جهان تیز پر و خلق شکار است

باز جهان را جز از شکار چه کار است؟

نیست جهان خوار سوی ما، ز چه معنی

خوردن ما سوی باز او خوش و خوار است؟

قافله هرگز نخورد و راه نزد باز

[...]

هر که گوید که چرخ بی‌کار است

پیش جانش ز جهل دیوار است

کس ندید، ای پسر، نه نیز شنید

هیچ گردنده‌ای که بی‌کار است

چون نکو ننگری که چرخ به روز

[...]

در بارگهت سگان ره را بار است

سگ را بار است و سنگ را دیدار است

چون سگ صفت سنگدل از رحمت تو

نومید نیم که سنگ و سگ را بار است

گل رخسارگانش را بیاراست.

بنفشه زلفکانش را بپیراست.

چو دایه ماه خوبان را بیاراست

بنفشه بر گل خیری بپیراست

[ز خرسندیت جان را نیک یار است

نه خرسندیت با جان کارزار است]

مرا امروز دولت پایدار است

نگارم پیش و کارم چون نگار است

لبم را شکر میگون شکار است

چو باغم را گل میگون به بار است

اکنون که گل سعادتت پربار است

دست تو ز جام می چرا بیکار است

می خور که زمانه دشمنی غدار است

دریافتن روز چنین دشوار است

هزل را خواستگار بسیار است

زنخ و ریشخند در کار است

شهد بی‌موم رمز احرار است

موم بی‌شهد بابت نار است

کانکه را جای نیست غمخوار است

وانکه را پای نیست بیچار است

مرد ایمان همیشه در کار است

زانکه ایمان نماز بیمار است

گرچه دلّاله مُنبی کار است

گاه خلوت ترا گرانبار است

روی او مسند عتیق آراست

رای او سرو باغ دین پیراست

هرکه او بدگرست و بدکار است

گرچه زنده‌ست کم ز مردار است

دل عامی چو دیدهٔ یار است

نیم بیمار و نیم بیدار است

عزّ اینجای ذلّ آنجا راست

غلّ امروز و عزّ فردا راست