فریاد من همیشه از این ایر کافر است

ایر است و با عذاب است و سنگر است

وصفش ترا بگویم اگر خورده نیستی

ور خورده ای صفات وی از منت باور است

نازنین یار من بمستی دوش

ایر بسیار خورده نوشش باد

خوش شبی بود و دوش یار مرا

همه شبها چنانکه دوشش باد

کور و کر و دراز و سطبر است و سرنگون

سرگرد و بن قوی و سیه پوش و احمر است

 طناز و پر هراس و چو پستانست در لباس

کناس و دیر آس و میانش رگ آور است

نامش قضیب و خوره و کالم بدان و ایر

[...]

کیست آن گرد شکم مردک رو به مانست

دره در روی کشیده بشکم در دره نی

بی خبر باشد و بی آگهی از صلح و ز جنگ

هیچ جنگی بجهان بی وی و صلحی سره نی

همچو دزدان بکتف بسته و یکسر دارد

[...]

حجام زاده کودک پیروز شد چنانک

این را کریم بندیم آن را رها کنیم

بیرون شد از دو گوش وی آواز مادرش

با طبل و میش که هان کارها کنیم

با دو شکار بست نظامی دل و هوس

فتراک او نه بیند بی صید هیچ کس

گشته است بر شکار چنان دست او قوی

کز کوه خود همی برباید همی مگس

چنان دو دست ببوسید مانی از تبویق

که پیش بند تو ابلیس بند سست کند

حرامزادگی و نادرستی پدرت

حلال زادگی تو همی درست کند

چو در انبان عمر وزید نهاد

دست تقدیر گندم و جو من

تو ملامت مکن کزین سبب است

گرد این خاکدان دوادو من

خر خمخانه را جودان بماندست

وگر ماندست جو کو تا بخاید

بسنگ هجو من دندان شکستست

که بی بیطار بیخش برنیاید

سرش از سهمناکی شد بانسان

[...]

گویند مرا که از نظامی

چون صله نداد باز خوه شعر

گفتم نخوهم که گفت خواهم

اندر ره او هزار ده شعر

شاه سخنست و مقبل دین

[...]

گدای گداپیشه زاق و گنگ

که دست تو شل باد و پای تو لنگ

تو گر باز گشتی نه شادان بغم

دژم چهره بارکش گشت تنگ

بسا تنگدستا که بردند ازو

[...]

دوش آن بت من بر فرستی ابلیقی

آمد بر من با دهنی فندقیقی

شوخ شغبی شیوه گری شهره نگاری

کز نور رخش برده فلک رونقیقی

گفتم که کجا بودی ای یار دلارام

[...]

عمری بخدمت تو بدادم بطبع دل

از خدمتت نگشتم چون زن زایر سیر

چون ایر گشته ای ای بحق بنده سست رای

ایر سحاب اگر چه شود می بپای دیر

بی نان و جامه ایر کند خدمت ای پسر

[...]

صمصامک از هجایم در شهر کاغ کرد

گوئی که ارسکوره . . . هی خورده راغ کرد

مالیخ کاس پخته به اندر دماغ خورد

زان کاج بار خود را گنده دماغ کرد

اندر پلاس گوشه صیاد ساده گیر

[...]

اشرف ابریشمی طریق منی کرد

بر خود باریک تر ز تار بریشم

او کمر بخل بست و سخت براندود

باب مروت بقیر و شلم و سریشم

دوش من یا ایر خود تدبیر کردم تا بروز

کاینهمه بدریده های خلقرا چندین بدوز

گفت خاموش ای خر و بندیش ای ناهل پیش

مرد خواهی تابگاه حشر جون خرمی سپوز

گفتم آمد ماه روزه چون کنم تدبیر چیست

[...]

هرکه دیوان رشیدالدین را از پس آن

وصف منهاج نظر میکند از آن طیر است

اوست در خیمه این پیر کبیری کبود

هنری شاهی کز هر هنری صد ایر است

هر چه در گیتی مرد سخنست الاوی

[...]

سالار لولیان را گفتم برای خرد

از میخ هجو من خر خمخانه را بدرد

گفتا که میخ هجو تو . . . ون خوار آنخرست

. . . ون ما چی خاردان بره کش حرب فشرد

خر فرد بود میره با سهل دیلمی

[...]

ای کل رواسک کند و سرسر خار

دیو با دیدار تو چو لعبت فرخار

کنگی گنده دهان و گنده ریش و کور

بد دل و بد طلعت و بد روی و بد دیدار

دیگهای مایه تو پر غدد و کرم

[...]

عمر عاشق از آن . . . ون نور دین پرداز

کرد غر آخته بیرون که منم جولاهه

هم کنون بینی کش میر حواله . . . اید

گوید ای غرزن برکش غله نه ماهه

ورنه در . . . ون زنت از نی تا ایر حمار

[...]