عیش‌ و شادی نزد عاشق‌ لعبت‌ است‌

من‌ نه‌ طفلم‌ نه‌ بر آنم‌ حاجت‌ است‌

نسبت‌ ذرات‌ بر ماهیت‌ است‌

خود عدم را با مهیّت‌ نسبت‌ است‌

هستی‌ وهمی‌ سحاب‌ کثرت‌ است‌

در پس‌ آن آفتاب‌ وحدت‌ است‌

پس‌ مراد از هر عوارض علّت‌ است‌

در وجود عارضی‌ هم‌ حکمت‌ است‌

این‌ جدار ای جان مجاز و کثرت‌ است‌

زیر او بنهفته‌ گنج‌ وحدت‌ است‌

زآنکه‌ آنجا جانش‌ غرق وحدت‌ است‌

کی‌ مقیّد سالک‌ اندر صورت‌ است‌

بل‌ نباشد راه، وصف‌ وحدت‌ است‌

وحدت‌ حق‌ ظاهر اندر کثرت‌ است‌

چون سخن‌ ز اِنعام خاص حضرت‌ است‌

لازم اظهارش به‌ اهل‌ نعمت‌ است‌

نور گر روشن‌ نباشد ظلمت‌ است‌

بر وجودش پس‌ چه‌ راه و نسبت‌ است‌

در حقیقت‌ وحدت‌ اندر وحدت‌ است‌

اختلاف‌ عارضی‌ در کثرت‌ است‌

در میانشان اختلاف‌ نسبت‌ است‌

گرچه‌ آن هم‌ در حقیقت‌ الفت‌ است‌

حد آدم بندگی‌ و طاعت‌ است‌

واستقامت‌ در صراط وحدت‌ است‌

خاصه‌ این‌ دریا که‌ بحر وحدت‌ است‌

ماهی‌ و موجش‌ جلال و سطوت‌ است‌

خیمه‌گاه اینجا مراد از کثرت‌ است‌

ملک‌ ویران، شاه اندر خلوت‌ است‌

چونکه‌ این‌ عالم‌ جهان صورت‌ است‌

معنیت‌ را هم‌ به‌ صورت‌ نسبت‌ است‌

چون مقیّد گشت‌ صوفی‌ همّت‌ است‌

چون شود مطلق‌ قلندر رتبت‌ است‌

پر دو عالم‌ از صدای وحدت‌ است‌

بانگ‌ ناقوس آن صدا را آلت‌ است‌

نظم‌ ملک‌ از بهر حفظ‌ دولت‌ است‌

ورنه‌ در ملک‌ این‌ نسق ها کلفت‌ است‌

وآنچه‌ در شرعت‌ خلاف‌ نیت‌ است‌

در شک‌ افتی‌ کاین‌ برون از حکمت‌ است‌

هرچه‌ عادت‌ گشت‌ در دین‌ آفت‌ است‌

شرع پیغمبر نه‌ شرع عادت‌ است‌