علمی آن کو عین ذات داور است
از حضوری و حصولی برتر است
زآنکه هست این هر دو را از ذات او
نسبت عینی به موجودات او
علم خود، غیب الغیوب مطلق است
عین ثابت در یقین زو مشتق است
هست در اعیان ثابت ای همام
خود وجود ذهنی، اشیاء را تمام
اندر اینجا خالق غیب و شهود
کرد بر هر شیئی ارسال وجود
فیض او را قابلیت ها چو یافت
هر وجودی بر قبول او شتافت
گشت حاضر در مقام علم او
عین موجود این بود بی‌گفتگو
این شد از علم حضوری ترجمه
زآنکه اشیاء حاضرند اینجا همه
نیست نسبت بر امامت لامحال
فهم و عرفان تو بیرون از دو حال
گر بر او داری کمال معرفت
اوست حق را مظهر ذات و صفت
پیش از این از خط و نقطه، ای امین
دادمت تفصیل تا دانی یقین
نقطه را گفتیم باشد ذات هو
وین خط ما مظهر اوصاف او
عین ذات نقطه را خط مظهر است
پس امام آن مظهر مستحضر است
در مقام علم او اشیاء تمام
حاضرند و فیض یابند از امام
آن حضوری را که گفتم مجملی
نیست فرقی با حضور آن ولی
مرتضی(ع) زآن گفت علم ﷲ منم
هست اشیاء غرق علم روشنم
هیچ پنهان نیست از علم علی
زآنکه علمم علم حق است ای ولی
علم یک وصفی ز اوصاف خداست
جامع کل‌ّ صفاتش مرتضاست(ع)
چون تجلّی کرد ذات ذو صفات
برخود از ذات خود اندر عین ذات
این تجلّی نام او آمد ظهور
وآن بود قبل از صفات ای با حضور
قصد ما از ذات می باشد وجود
کو ز شرط و وصف بیرون است و بود
آن ظهور حق بود قبل از صفات
پس صفات آمد ولی را دون ذات
زآنکه او حق را وجوداً مظهر است
بر همه اوصاف پس ذاتش سر است
علم او هم کو به معنی علم هوست
از حضوری وز حصولی برتر اوست
ور تو را نقصی بود اندر حواس
بر امامت نیستی کامل شناس
با تو باشد صحبتی دیگر مرا
گرچه خود حرف است زینها در مرا
گویم از بهر تو این افسانه‌ها
ورنه خود باشم سر دیوانه‌ها
در نظر دیوانه را جز یار نیست
با حضور و با حصولش کار نیست
مر امامت را تو از حق واسطه
هیچ دانی از کمال رابطه
اولاً بر واسطه فیض خدا
می‌رسد وآنگه به کل‌ّ ماسوا
نیست این محتاج برهان، واضح است
بی دلیل عقل و نقل این لایح است
پس کسی کو واسطه است اعنی امام
می‌رسد زو فیض حق بر خاص و عام
بهر بذل فیض از حق نایب است
بهر او علم حضوری واجب است
زآنکه گر شیئی نباشد حاضرش
کی رسد بر وی فیوض باهرش
ور رسد بر وی نه فیض دم به دم
در دم آن موجود می گردد عدم
کآن شه فیّاض را از یاد رفت
هرچه رفت از یاد او بر باد رفت
پس بر او علم حضوری بی جواب
الزم است از نور بهر آفتاب
پس هر آن علم حصولی قائل است
علم و قول و اعتقادش باطل است
در حدیث آری که فرموده امام
ما ندانیم آنچه حق داند تمام
این خبر صدق است امّا ای پسر
تو ز سرّ این کلامی بی‌خبر
چونکه این عالم جهان صورت است
معنیت را هم به صورت نسبت است
حق چو عالم را به اسباب آفرید
هم سبب شرط است نزد اهل دید
لاجرم گر گفت آن علاّم غیب
علم را اسباب باید نیست عیب
این بود حکم شریعت در بسیج
ورنه پنهان نیست از معصوم هیچ
کاشف راز است و ستّار عیوب
عالم السرّ است و علاّم الغیوب
گر که پوشد عیب از ستّاری است
نه ز نادانی که می‌پنداری است
دان ولی را صاحب علم بسیط
بر بسیط و بر مرکب بل محیط
هرچه غیر از ذات حق در تحت اوست
رشحی از بحر وجود بحت اوست
بازگردان سوی مطلب خامه را
گرم تر کن در بیان هنگامه را
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، به موضوع علم و حقیقت وجود پرداخته شده است. بیان می‌شود که علم، عین ذات خداوند است و از دو نوع علم حضوری و حصولی فراتر است. علم خداوند غیب الغیوب و مطلق است و همه موجودات در علم او حاضرند. این علم باعث می‌شود که هر موجودی قابلیت دریافت فیض از او را داشته باشد.
در ادامه، به مقام علم حضرت علی (ع) و نقش او به عنوان واسطه فیض خدا اشاره می‌شود. تبیین می‌شود که علم او همانا علم حضوری است و هر چیزی که از او غافل شود، به عدم می‌رسد. در این راستا، علم حصولی در برابر علم حضوری ناقص تلقی می‌شود.
شاعر همچنین به اهمیت شناخت مقام امام به عنوان واسطه فیض و علم اشاره دارد، و بر این نکته تاکید می‌کند که علم و دانش او از علم خداوند ناشی می‌شود. بنابراین، درک و شناخت این حقیقت از اهمیتی ویژه برخوردار است.
در نهایت، شاعر به ضرورت تمایز میان علم و نادانی اشاره می‌کند و بر ایمان به علم معصومین و ارتباط آنان با حقیقت الهی تاکید می‌ورزد، به این معنا که باید به علم حضوری و واقعی آنها توجه شود و از ظواهر و تصورات نادرست پرهیز کرد.
هوش مصنوعی: دانش حقیقی آن است که با ذات خداوند یکی باشد و از علم حضوری و حصولی بالاتر باشد.
هوش مصنوعی: اینکه هر دو (وجود و عدم) به ذات او وابسته هستند و به طور واقعی به موجودات او نسبت دارند.
هوش مصنوعی: علم خود، دانشی است که همه چیز را به طور کامل و بدون ابهام می‌داند و این دانش از یقین خالصی ناشی می‌شود.
هوش مصنوعی: در موجودات واقعی، همانطور که تو ای بزرگوار می‌دانی، تمامی اشیاء تنها در ذهن ما وجود دارند.
هوش مصنوعی: در اینجا، خالق عالم غیب و شهود بر روی هر چیزی وجود را به وجود آورده و آن را نشانه‌گذاری کرده است.
هوش مصنوعی: زمانی که هر موجودی قابلیت دریافت نعمت و فیض او را پیدا کند، به سوی او روانه می‌شود و خواهان بهره‌مندی از لطفش می‌گردد.
هوش مصنوعی: در اینجا به وضوح بیان شده که وجود و وجود علمی او یکسان هستند و نیازی به بحث و گفتگوی بیشتری در این مورد نیست؛ چرا که حقیقت آنچنان روشن است که نیازی به توضیح ندارد.
هوش مصنوعی: این عبارت بیان می‌کند که علم حضوری، یعنی دانشی که به صورت مستقیم و از طریق تجربه شخصی به دست می‌آید، در مورد اشیاء و موجودات در اینجا و اکنون به کار می‌رود. به عبارت دیگر، هر چیزی که در لحظه مشاهده می‌شود، به ما این قابلیت را می‌دهد که آن را بفهمیم و بشناسیم.
هوش مصنوعی: نسبت به مقام امامت، درک و فهم تو از دو حالت خارج نیست.
هوش مصنوعی: اگر بر او شناخت کامل داشته باشی، او نمایانگر ذات و صفات حق است.
هوش مصنوعی: قبل از این، در مورد خطوط و نقاط به تو توضیحات دقیقی دادم تا به طور یقین بدانی.
هوش مصنوعی: ما گفتیم که نقطه نمایانگر ذات پروردگار است و این خط، نماد ویژگی‌های او می‌باشد.
هوش مصنوعی: نقطه، نشان‌دهنده‌ی حقیقت و وجود است و خط، نمایانگر مظهر آن حقیقت. بنابراین، امام به عنوان ظهور این حقیقت، در شناخت آن حضور دارد.
هوش مصنوعی: در جایگاه علم او، همه چیز در برابرش حاضر است و از وجود امام بهره‌مند می‌شوند.
هوش مصنوعی: حضور مورد اشاره‌ام، چیزی عمیق‌تر و مشخص‌تر از تنها یک توصیف ساده است و تفاوتی با حضور ولیّ خدا ندارد.
هوش مصنوعی: مرتضی(ع) می‌گوید: علم و دانش از خدای من است و من به خوبی بر تمام چیزها آگاهی دارم.
هوش مصنوعی: هیچ چیزی از دانش علی پنهان نیست، زیرا علم من، علم حقیقی است، ای ولی.
هوش مصنوعی: دانش، یکی از ویژگی‌های خداوند است که تمامی صفات او را در خود دارد و به برترین شکل ممکن به نمایش می‌گذارد.
هوش مصنوعی: وقتی ذات بی‌نهایت با ویژگی‌هایش خود را نمایان کرد، از وجود خود در عین وجود خود جلوه‌گری کرد.
هوش مصنوعی: این ظهور، تجلی نام اوست و این تجلی، از قبل از صفات او وجود داشته است، ای کسی که در همه جا حاضر هستی.
هوش مصنوعی: هدف ما از وجود، ذات واقعی است که فراتر از شرایط و ویژگی‌هاست و در عین حال، وجود دارد.
هوش مصنوعی: حقیقت الهی پیش از صفات خود نمایان بود، سپس صفات آمدند که در مقایسه با ذات حقیقت، از مقام پایین‌تری برخوردارند.
هوش مصنوعی: زیرا او تجلی واقعی حق است و به همین خاطر در تمام ویژگی‌ها و صفات، ذات او اصل و بنیاد است.
هوش مصنوعی: علم او، که تنها به دانشی که به دست آمده است محدود نمی‌شود، از نوعی آگاهی عمیق و حضوری فراتر از آن برخوردار است. این دانش نه تنها از طریق مطالعه و یادگیری به دست می‌آید، بلکه یک تجربه درونی و شخصی است که از شناخت واقعی و اتصال به حقیقت ناشی می‌شود.
هوش مصنوعی: اگر در وجود تو کمبودی در حواس باشد، نمی‌توانی به عنوان یک پیشوای کامل شناخته شوی.
هوش مصنوعی: اگرچه خودم با این موضوع صحبت می‌کنم، دوست دارم با تو گفت‌وگویی متفاوت داشته باشم.
هوش مصنوعی: اگر بخواهم به خاطر تو داستان‌هایی بگویم، در حقیقت خودم دیوانه‌وار زندگی می‌کنم.
هوش مصنوعی: در ذهن دیوانه، تنها محبوب اهمیت دارد و با وجود او، دیگر نیازی به انجام دادن کارها نیست.
هوش مصنوعی: امامت تو را به حق مرتبط می‌داند و آیا از کمال این ارتباط چیزی می‌دانی؟
هوش مصنوعی: ابتدا نعمت و برکت خداوند به واسطه‌ای به تمامی موجودات می‌رسد و سپس به دیگر موجودات عالم می‌رسد.
هوش مصنوعی: این موضوع نیاز به توضیح یا دلیل ندارد، چون خود به‌روشنی و به‌وضوح مشخص است، بدون اینکه به استدلال‌های منطقی یا متن‌های مکتوب تکیه کنیم.
هوش مصنوعی: کسی که واسطه‌ای میان خدا و مردم است، یعنی امام، به همه افراد خاص و عام از الطاف الهی می‌رسد.
هوش مصنوعی: برای اینکه نعمت‌های خداوند به دیگران برسد، لازم است که علم و آگاهی حضوری داشته باشیم و این وظیفه‌ای است که بر عهده ما گذاشته شده است.
هوش مصنوعی: اگر چیزی وجود نداشته باشد، چگونه می‌تواند از آن بهره‌ای ببرد؟
هوش مصنوعی: اگر نعمت و فیض بر او ببارد، به صورت مداوم، در هر لحظه و دم، آنچه وجود دارد، به عدم تبدیل می‌شود.
هوش مصنوعی: آن پادشاه بخشنده از خاطرش رفت که هرچه از یادش رفته، نابود شده است.
هوش مصنوعی: بنابراین، شناخت واقعی او از نور خورشید لازم و ضروری است و این شناخت بدون پاسخ نمی‌ماند.
هوش مصنوعی: هر کسی که به علم تجربی و دانش‌به‌دست‌آمده خود اعتماد کند، در واقع در باورها و گفته‌هایش دچار اشتباه است.
هوش مصنوعی: در سخن آمده است که امام ما فرمودند، ما نمی‌دانیم آنچه را که حقیقت به طور کامل می‌داند.
هوش مصنوعی: این خبر درست است، اما ای فرزند، تو از راز این سخن بی‌خبر هستی.
هوش مصنوعی: این دنیا به مانند یک تصویر است و معنا نیز به شکلی در ارتباط با این تصویر وجود دارد.
هوش مصنوعی: خداوند وقتی که عالم را به وسیله اسباب و علت‌ها خلق کرده است، برای اهل نظر و دیدگان، وجود اسباب و علت‌ها نیز یک شرط ضروری به شمار می‌رود.
هوش مصنوعی: بنابراین اگر آن عالِم غیب می‌گوید که علم نیاز به ابزار و وسایل ندارد، این حرف نادرستی نیست.
هوش مصنوعی: حکم شریعت در مورد بسیج این است که هیچ چیز از معصوم پنهان نیست.
هوش مصنوعی: او پرده‌دار اسرار و پوشاننده عیوب است، و دانای رازها و علم به غیب‌هاست.
هوش مصنوعی: اگر کسی عیب‌هایش را بپوشاند، به خاطر ویژگی‌های خاص اوست و نه به خاطر نادانی تو که او را طور دیگری می‌پنداری.
هوش مصنوعی: دانائی و آگاهی ولیّ (ولی به معنی دوست و یا سرپرست) به حدی است که هم بر دانش‌های سطحی و هم بر پیچیدگی‌های عمیق محیط تسلط یافته است.
هوش مصنوعی: هر چیزی که غیر از ذات خداوند وجود دارد، در واقع تنها قطره‌ای از دریاچه بی‌پایان وجود اوست.
هوش مصنوعی: موضوع را دوباره به خاطر برگردان و از قلم خود به موضوعی با شدت بیشتری بپرداز. در هنگام توصیف، شور و هیجان را بیشتر منتقل کن.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.