سواران گزین کرد پیران هزار

همه جنگجوی و همه نامدار

بدیشان چنین گفت پیران که زود

عنان تگاور بباید بسود

شب و روز رفتن چو شیر ژیان

[...]

سپهبد چو از طنجه برگاشت باز

بگشت اندر آن مرز شیب و فراز

همی خواست تا یکسر آن بوم و بر

ببیند که کم دید بار دگر

چو یک هفته شد دید کوهی چو نیل

[...]

چو بشنید این سخن آزاده شمشاد

شد از گفتار موبد خرم و شاد

نمازش برد و چون گلنار بشکفت

ز پیشش باز گشت و دایه را گفت

برو دایه بشارت بر به شهرو

[...]

سپهبد چو آن دید آمد بخشم

برو بر بگرداند از کینه چشم

بزد دست و غرید چون پیل مست

غل و بند و زنجیر در هم شکست

سر مرد دژخیم از تن بکند

[...]

چه از کوه بنمود رخسار مهر

فرانک چنین گفت کای خوب چهر

یک امروز دارم هوای شکار

تو نیز ای نکو رخ کنون شو سوار

که از سبزه دشتست زنگار پوش

[...]

خطر من گهر پریشان کرد

تا که برخاست بانگ بردابرد

در زمانه سخنسرای شدم

تن گفتار را بهای شدم

لیک مدح کسی نگفتم من

[...]

مَلک دانسته بود از رای پُر نور

که غم‌پردازِ شیرین است شاپور

به خدمت خواند و کردش خاص درگاه

ز تنهایی مگر تنگ آید آن ماه

چو تنها ماند ماه سرو بالا

[...]

صاحب‌خبرِ فسانه‌پرداز

زین قصه خبر چنین کند باز

کان دشت‌ْبساطِ کوه‌ْبالین

ریحانِ سراچهٔ سفالین

از سوگ پدر چو باز پرداخت

[...]

دانای سخن چنین کند یاد

کز جملهٔ منعمان بغداد

عاشق پسری بد آشنا روی

یک موی نگشته از یکی موی

هم سیل بلا بدو رسیده

[...]

سبحان قادری که صفاتش ز کبریا

بر خاک عجز می‌فکند عقل انبیا

گر صد هزار قرن همه خلق کاینات

فکرت کنند در صفت و عزت خدا

آخر به عجز معترف آیند کای اله

[...]

بدو منصور گفت ای راز دیده

کنون بگشای ای شهباز دیده

ز شرعست این بیان اینجا بگویم

ترا راز نهان اینجا بگویم

حقیقت انبیا این کوست بردار

[...]

کسی پرسید ازمنصور این راز

که آدم چون بدش انجام و آغاز

چه نقشی بود آدم بازگویم

که تو راز جهانی بازگویم

جوابش داد پس منصور آن دم

[...]

بعد لقمان شیخ محمد شد پدید

آن در اسرار معنی را کلید

مرشدی بود او بغایت با کمال

دائماً در قرب بودی و جمال

سر الاالله بجان بشناخته

[...]

خلق جمع آمدند پیر و جوان

همه شافع شدند لابه‌کنان

کای ولد جای والد آن تو بود

زانکه پیوسته مهربان تو بود

کردیش با حسام دین ایثار

[...]

زان مریدان صلاح دین بدیک

که از او داشت نور حور و ملک

راه حق را بریده بود چو شیخ

پرده ‌ ها را دریده بود چو شیخ

بود یک قطره گشت صد دریا

[...]

تولاک الله ای فرزانه فرزند

نگهدار تو باد از بد خداوند

ز هر پندت دهاد آن بهره مندی

که وقت حاجت آن را کار بندی

مرا هفتاد شد سال و تو را هفت

[...]

آتشین لعلی که تاج خسروانرا زیورست

اخگری بهر خیال خام پختن در سرست

شه که یاد از مرگ نارد زوست ویرانی ملک

خسرو بی عاقبت خسر بلاد و کشورست

قید زینت مسقط فرو شکوه خسرویست

[...]

مرا بود از دوستان دوستی

که بودیم چون مغز در پوستی

مدقّق چنان در خفیّ و جلی

که از دقتش دق کند بوعلی

رصدبند قانون ناز و نیاز

[...]

ای دل بیا که دست ردی بر جهان زنیم

سنگ از زمین کنیم و به فرق زمان زنیم

روشن نگشت از ورق خور سواد کس

این لوح ساده را به سر آسمان زنیم

از چشم مست ساقی جامی طلب کنیم

[...]

سبب اختلاف در ادیان

حسد است و عداوت و طغیان

طلب سروریست هم ز اسباب

که جهانی از این تب است به تاب

جهل، پیوسته در هوای دگر

[...]