ز میرین یکی بود کهتر به سال

ز گردان رومی برآورده یال

گوی بر منش نام او اهرنا

ز تخم بزرگان رویین تنا

فرستاد نزدیک قیصر پیام

[...]

سکندر چو بشنید کامد سپاه

پذیره شدن را بپیمود راه

میان دو لشکر دو فرسنگ ماند

سکندر گرانمایگان را بخواند

چو سیر آمد از گفتهٔ رهنمای

[...]

وزان جایگه لشکر اندر کشید

دمان تا به شهر برهمن رسید

بدان تا ز کردارهای کهن

بپرسد ز پرهیزگاران سخن

برهمن چو آگه شد از کار شاه

[...]

گهار گهانی بدان جایگاه

گوی شیرفش با درفش سیاه

برآشفت چون ترگ رستم بدید

خروشی چو شیر ژیان برکشید

بدو گفت من کین ترکان چین

[...]

چو خورشید سر برزد از کوهسار

سواران توران ببستند بار

بتوفید شهر و برآمد خروش

تو گفتی همی کر کند نعره گوش

بدرگاه افراسیاب آمدند

[...]

چنان تند و خودکام گشتی که هیچ

به کاری در از من نخواهی بسیچ

ز سر تاج فرهنگ بفکنده ای

ز تن جامهٔ شرم برکنده ای

نگویی مرا کز چه این روزگار

[...]

جهان را گوهر و آیین چنین است

که با هم‌گوهران خود به کین است

هر آن کس را که او خواند براند

هر آن چیزی که او بخشد ستاند

بود تلخش همیشه جفت شیرین

[...]

آمد بهار خرم و آورد خرمی

وز فر نوبهار شد آراسته زمی

خرم بود همیشه بدین فصل آدمی

با بانگ زیر و بم بود و قحف در غمی

زیرا که نیست از گل و از یاسمن کمی

[...]

طورگ آن زمان نامه از درد و تاب

نبشت او به نزدیک افراسیاب

نخست آفرین کرد بر کردگار

خداوند پیروز و پروردگار

ازو باد بر شاه تور آفرین

[...]

یکی سنگ افکند بر آن سوار

فرو داد پشت آن یل نامدار

کزو سنگ بگذشت شد بر زمین

که آمد سواری و اسپی بزین

بیاورد مرد جوان برنشست

[...]

یکی کوه دید آن یل نامور

کز افراز او مرغ افکنده پر

یکی قلعه بر کوهسار بلند

بدو اندرون جای دیو دمند

بدی راه آن قلعه دشوار تنگ

[...]

ای خردمند موحد پاک دین هوشیار

ا زامام دین حق یک حجت از من گوش دار

آن امامی کو ز حجت بیخ بدعت را بکند

نخل دین در بوستان علم زو آمد به بار

آنک در پیش صحابان فضل او گفتی رسول

[...]

سرِ احرار سیّدالوزرا

که ورا برگزید بار خدا

در محل کفایت و امکان

صاحب صاحب ری و کرمان

راعی خاص و عام جمله عباد

[...]

جام طرب کش که صبح کام برآمد

خندهٔ صبح از دهان جام برآمد

صبح فلک بین که بر موافقت جام

دم زد و بوی میش ز کام برآمد

مهرهٔ شادی نشست و ششدره برخاست

[...]

چون نگنجید در جهان تاجش

تخت بر عرش بست معراجش

سر‌بلندی‌ش را ز پایه‌پست

جبرییل آمده براق به دست

گفت بر باد نِه پی خاکی

[...]

چو یارم این پیامم دوش گفته‌ست

در اسرار با ما دوش سفته است

نیندیشم من از دست و زبانم

اناالحق آینه شرح و بیانم

نیندیشم ز دست و سر به یکبار

[...]

تیزی که مغز چرخ ز بانگش فغان کند

تیزی که روزگار بدو امتحان کند

تیزی که مردگان همه از بیم درریند

گر نفخ صورصدعت خود را چنان کند

تیزی که چون زمنفذ سفلی گشاد یافت

[...]

ای دل چو نیست صبر ترا برقرار پای

هان بر بساط عشق منه زینهار پای

سهلست پایداری تو در مقام وصل

چون دست برد هجر به بینی بدار پای

پرگار وار سر مبر از دایره برون

[...]

نگارا سمن عارضا دلبرا

بتا ماه‌رویا پری پیکرا

جمال تو شمعست و پروانه دل

هوای تو گنج است و ویرانه دل

ندیدم چو پسته دهان تو هیچ

[...]

قم اللیل یا صاحبی بالرکایب

و قطع لاجلی الفلا و السباسب

الی دار سلمی و بلغ سلامی

بدان گلعذار مسلسل ذوایب

ز مأوای مألوف دورم ولیکن

[...]