گنجور

فردوسی » شاهنامه » داستان سیاوش » بخش ۱۶

 

چو خورشید برزد سر از کوهسار

بگسترد یاقوت بر جویبار

تهمتن همه خواسته گرد کرد

ببخشید یکسر به مردان مرد

خروش آمد و نالهٔ کرنای

[...]

۱۱۶ بیت
فردوسی
 

فردوسی » شاهنامه » پادشاهی بهرام گور » بخش ۱۹

 

همی بود یک چند با مهتران

می روشن و جام و رامشگران

بهار آمد و شد جهان چون بهشت

به خاک سیه بر فلک لاله کشت

همه بومها پر ز نخجیر گشت

[...]

۱۱۶ بیت
فردوسی
 

عیوقی » ورقه و گلشاه » بخش ۳۷ - بازگشتن ورقه از شام

 

بگفت این و دادش به شوهر خبر

کجا ورقه کرده‌ست قصد سفر

بر هر دو آمد سبک شاه شام

شده چشمش از غم چو چشم غمام

به گلشاه گفت: ای دلارام و دوست

[...]

۱۱۶ بیت
عیوقی
 

اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۹۰ - پند دادن اثرط گرشاسب را

 

به هنگام رفتن چو ره را بساخت

نشاندش پدر پیش و چندی نواخت

بدو گفت هر چند رای بلند

تو داری مرا نیست چاره ز پند

جوان گرچه دانادل و پرفسون

[...]

۱۱۶ بیت
اسدی توسی
 

سرایندهٔ فرامرزنامه » فرامرزنامه » بخش ۱۴۱ - رزم فرامرز با شیران و کشته شدن شیران به دست فرامرز

 

چو چندی ببودند و خوردند شاد

گو نامور گرد فرخ نژاد

چنین گفت با نامداران کین

که ناید پسند جهان آفرین

که ما سر به آسایش اندرنهیم

[...]

۱۱۶ بیت
سرایندهٔ فرامرزنامه
 

مسعود سعد سلمان » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۴۸ - هم در ثنای او

 

پادشاه بزرگ دین پرور

شهریار کریم حق گستر

خسرو کامگار مسعودست

کش زمانه ست بنده و چاکر

شاه شاهان علاء دولت و دین

[...]

۱۱۶ بیت
مسعود سعد سلمان
 

مسعود سعد سلمان » دیوان اشعار » ترکیبات و ترجیعات » شمارهٔ ۴ - مرثیه برای رشیدالدین

 

پرده از روی صفه برگیرید

نوحه زار زار در گیرید

تن به تیمار و اندهان بدهید

دل ز شادی و لهو برگیرید

هر زمان نوحه نو آغازید

[...]

۱۱۶ بیت
مسعود سعد سلمان
 

ایرانشان » کوش‌نامه » بخش ۲۷۸ - کارزار کوش پیل دندان با سیاهان بجّه و نوبی

 

پس از کار مغرب، سیاهان زفت

شدند آگه از راز جوینده گفت

که مغرب به جایی رسیده ست باز

ز زرّین و سیمین و هر گونه ساز

هم از چارپایان و کشت و درود

[...]

۱۱۶ بیت
ایرانشان
 

قوامی رازی » دیوان اشعار » شمارهٔ ۳ - ترجیع بندیست در مدح معمار الحرمین منتجب الدین حسین بن ابی سعد ورامینی رحمة الله

 

آتش عشق آفتی عجب است

عشق را اولین نظر سبب است

دل عاشق به زیر حقه عشق

همچو مهره به دست بوالعجب است

روز و شب آرزوی معشوقان

[...]

۱۱۶ بیت
قوامی رازی
 

خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۲۶ - قصیدهٔ مرآت الصفا، در حکمت و تکمیل نفس

 

دل من پیر تعلیم است و من طفل زبان دانش

دم تسلیم سر عشر و سر زانو دبستانش

نه هر زانو دبستان است و هر دم لوح تسلیمش

نه هر دریا صدف دار است و هر نم قطره نیسانش

سر زانو دبستانی است چون کشتی نوح آن را

[...]

۱۱۶ بیت
خاقانی
 

نظامی » خمسه » هفت پیکر » بخش ۳۴ - اندرز گرفتن بهرام از شبان

 

شه چو تنگ آمدی ز تنگی کار

یک‌سواره برون شدی به شکار

صید کردی و شادمانه شدی

چون شدی شاد‌، سوی خانه شدی

چون شد آن‌روز غم عنان‌گیر‌ش

[...]

۱۱۶ بیت
نظامی
 

نظامی » خمسه » اسکندرنامه - بخش اول: شرف‌نامه » بخش ۲۰ - خراج خواستن دارا از اسکندر

 

بیا ساقی آن جام آیینه‌فام

به من ده که بر دست به جای جام

چو زان جام کیخسرو آیین شوم

بدان جام روشن جهان‌بین شوم

بیا تا ز بیداد شوییم دست

[...]

۱۱۶ بیت
نظامی
 

عراقی » دیوان اشعار » ترجیعات » شمارهٔ ۳ (می‌بین رخ جان فزای ساقی - در جام جهان نمای باقی)

 

در جام جهان‌نمای اول

شد نقش همه جهان مشکل

جام از می عشق برتر آمد

گشت این همه نقش‌ها ممثل

هر ذره ازین نقوش و اشکال

[...]

۱۱۶ بیت
عراقی
 

وحشی بافقی » ناظر و منظور » رسیدن رسولان قیصر به زمین بوس شاه مصر کشور و حرف ناامیدی شنیدن و پا از سر بزم خسروی کشیدن و مقدمهٔ جدال و آغاز قتال

 

صف آرایندهٔ این طرفه لشکر

چنین لشکر کشد کشور به کشور

که هر صبح اینچنین تا شام منظور

نمی‌گشت از حریم خسروی دور

ز چشمش اهل مجلس مست حیرت

[...]

۱۱۶ بیت
وحشی بافقی
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۶- سوره الانعام » ۱۱- آیات ۱۲۴ تا ۱۴۰

 

چون بر ایشان آیتی آید چنین

از حسد گویند ناریم از یقین

ما به این ایمان مگر کآید به ما

مثل آنچه داده شد بر انبیا

حق تعالی خود بر این داناتر است

[...]

۱۱۶ بیت
صفی علیشاه
 

الهامی کرمانشاهی » شاهدنامه (چهار خیابان باغ فردوس) » خیابان چهارم » بخش ۴۲ - کشتن مختار عمر ابن سعد را و بیان این داستان

 

کنون باز بشنو تو گفتار من

زسالار بد گوهر تیره تن

که بودی عمر نام آن بدنژاد

که نفرین برآن مرد ناپاک باد

به جنگ حسین (ع) او سپهدار بود

[...]

۱۱۶ بیت
الهامی کرمانشاهی