زاهد، به تو تقوی و ریا ارزانی

من دانم و بی‌دینی و بی‌ایمانی

تو باش چنین و طعنه می‌زن بر من

من کافر و من یهود و من نصرانی

با این همه عقل و دانش و بینش و هوش

نایاب بشد دست و زبان دیده و گوش

بستى لب و چشم خویش، گشتى خاموش

حیران و پریشان دلى از حیله‌ى موش

گر از غم دل ز دیدگان خون بارى

دامان تو طوفان شود اندر زارى

امید تو حاصل نشود در بر من

بیهوده کشى از طمع خود خوارى

یا دیده‌ى خصم را بدوزم به خدنگ

یا پنجه‌ى او به خون ما گردد رنگ

القصه در این زمانه با صد فرهنگ

یک کشته بنام به ز صد مرده به ننگ

عشق آمد و شد به جانم اندر تک و پوست

تا کرد مرا تهى و پر کرد ز دوست

اجزاى وجودم همگى پوست گرفت

فانى ز من و بر من و باقى همه دوست

از شب‌نم عشق خاک عالم گل شد

صد فتنه و شور در جهان حاصل شد

چون عشق و خرد متفقا فال زدند

یک قطره از آن چکیده، آنهم دل شد

افکند بغربت فلک بیباکم

آواره بکرد گردش افلاکم

یا رب ز کدام چشمه نوشم آبى؟

آیا بکدام گوشه باشد خاکم؟

دشمن ز برم برفت و من شاد شدم

و از غصه و درد و رنج آزاد شدم

دیدم رخ عیش و چون ندیدم رخ خصم

صید دیگرى بودم و صیاد شدم

گر قسمت ما از تو جفا افتاده است

آن نیز هم از طالع ما افتاده است

داری لب و دندان و دهان شیرین

تلخی زبانت از کجا افتاده است

دل جز ره عشق تو نپوید هرگز

جز محنت و درد تو نجوید هرگز

صحرای دلم عشق تو شورستان کرد

تا مهر کسی دگر نروید هرگز

از بس که زدم شیشه ی تقوی بر سنگ

و زبس که به معصیت فرو بردم چنگ

اهل اسلام از مسلمانی من

صد ننگ کشیدند زکفار فرنگ

ای آن که دلم غیر جفا از تو ندید

وی از تو حکایت وفا کس نشنید

قربان سرت شوم بگو از ره لطف

لعلت به دلم چه گفت، کزمن برمید

هرگز دل من زعلم محروم نشد

کم ماند زاسرار که مفهوم نشد

هفتاد و دو سال فکر کردم شب و روز

معلومم شد که هیچ معلوم نشد

آن کس که صناعتش قناعت باشد

کردار وی از جمله ی طاعت باشد

زنهار طمع مدار الا زخدا

کاین رغبت خلق نیم ساعت باشد

گر من گنه جمله جهان کردستم

لطف تو امید است که گیرد دستم

گفتی که به وقت عجز دستت گیرم

عاجز تراز این مخواه کاکنون هستم

مجموعه ی کونین به آئین بستن

کردیم تفحص ورقا بعد ورق

حقا که نخواندیم و ندیدیم در او

جز ذات حق و شؤون ذانیه حق

در خانه دلم گرفت از تنهائی

رفتم به چمن چو بلبل شیدائی

چون دید مرا سر و سهی سر جنباند

یعنی به چه دلخوشی به بستان آئی

بر یاد قدت دل رهی ناله کند

چون مرغ که بر سرو سهی ناله کند

گویند مکن ناله و این غم که مراست

بر دل نه، که بر کوه نهی ناله کند

راه در دوست آشکارا مسپار

نامحرم پا بود در این ره، رفتار

یا پای چنان نه که نماند نقشی

یا نقش قدم با قدم خود بردار

ما بیتو دمی شاد به عالم نزدیم

خوردیم بسی خون دل و دم نزدیم

بی شعله ی آه لب زهم نگشودیم

بی قطره ی اشگ چشم بر هم نزدیم