بخش ۴۴ - در کاهلی گوید
بشنو از بارگاه مصطفوی
تا چه دانی ز نکتهٔ نبوی
صفت کاهلان دین در راه
هست لفظ من استوی یوماه
اسب کودن به غزو نیست دوان
ورنه چون خر نداردی پالان
بر تن خود نهای مغفّل بار
زانکه باشد سیاه بدکردار
شرع ورزی نیاید از منبل
حق گزاری نیاید از کاهل
آنکه او شرع را شود منقاد
نرود چون خران به راه عناد
بندهٔ شرع باش تا برهی
ورنه گشتی به پیش دیو رهی
مر ترا گر به سوی خانه برد
اشهب و ادهم زمانه برد
خام و گمنام رفته از خانه
که بود جز جنین و افگانه
گام زن همچو روز روشن باش
نه فسرده چو بام و روزن باش
آب در گشتن است خوش چو گلاب
چو نگردد بگندد از تف و تاب
دم به دم طوف کن به هر کویی
تا ببینی مگر نکورویی
ور نکو گویی و نکو رایی
همچو اقبال باش هر جایی
با همه خلق رای نیکو دار
خو نکودار و رای چون خو دار
تنگ خویی نشان ادبیرست
خوی بد روبه و نکو شیرست
خوی نیکو ترا چو شیر کند
خوی بد عالم از تو سیر کند
نیست در خورد مر مرا دل و جان
یارب از هر دوام تو باز رهان
چیست لذّت ز عمر با تکلیف
همه با هم رقیب و خصم و حریف
زین همه خلق و زین همه بنیاد
بار تکلیف خویش بر تو نهاد
گشت زین کاینات جمله خصوص
احسنالصوره مر ترا مخصوص
گرد هزل و عبث چرا گردی
عمر خود در عبث هبا کردی
که ترا غرهّ کرد بر دنیی
تا بدادی ز دست خود عقبی
کار خود دیر و زود دریابی
لیک اکنون هنوز در خوابی
غافلی زین زمانهٔ غدّار
از وجود زمانه دست بدار
کین امانی نه پایدار بُوَد
حسرتافزای و عمر خوار بُوَد
چون من و چون تو صد هزاران کشت
ناشده سرخ یک سر انگشت
تو در این راه کودکی طفلی
نه شراب مروّقی ثفلی
مرد راهی درآی و مردی کن
ورنه ره گیر و رو مه سردی کن
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری از شاعر ایرانی است که به نکات مهم دین و زندگی اشاره دارد. شاعر از بارگاه مصطفی (پیامبر اسلام) الهام میگیرد و به افراد نصیحت میکند که در مسیر دین و اخلاق درست حرکت کنند. او تأکید میکند که بیعملی و سستی در دین، انسان را به گمراهی میکشاند و باید همواره با اخلاص راه صحیح را پیگیری کرد.
شاعر میگوید که انسان باید با نیت خوب و عمل شایسته در دنیا زندگی کند و از فضایل و خوبیها دور نشود. همچنین به ناپایداری و فریبندگی زندگی دنیوی اشاره میکند و از مردم میخواهد تا از غفلت برکنار باشند و از ظلمت و بیعملی دوری کنند.
این اشعار به درک عمیقتری از دین، زندگی و ضرورت تلاش برای رسیدن به کمال در اخلاق و عمل دعوت میکند.
هوش مصنوعی: بشنو از مکانی مقدس و محترم که به پیامبر اختصاص دارد، تا چه چیزهایی را درباره نکتههای عمیق و مهم مربوط به او میتوانی بیاموزی.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف افرادی میپردازد که در انجام وظایف دینی خود سستی و تنبلی دارند. شاعر به این نکته اشاره میکند که کاهلی در مسیر دین، به شکل زبان و سخن او نمایان میشود. به عبارتی، این افراد به خاطر نداشتن همت و اراده قوی، رفتارشان در دینداری دچار ضعف است.
هوش مصنوعی: اسب احمق جنگجویی نیست و اگر هم بخواهد، مانند الاغی که بار ندارد، نمیتواند به درستی حرکت کند.
هوش مصنوعی: به خودت بیتوجه نباش و غافل بمان؛ زیرا ممکن است شخصیتی بد و منفی در درونت وجود داشته باشد.
هوش مصنوعی: عمل به اصول دین و قوانین الهی از منغصات و نواقص برنمیآید و از فرد سست و تنبل نیز چنین چیزی برنمیخیزد.
هوش مصنوعی: کسی که از قوانین دینی پیروی کند، مثل خرهای لجوج نمیماند که فقط به راه خود بروند.
هوش مصنوعی: اگر تابع قانونهای شرع باشی، نجات پیدا میکنی؛ وگرنه، ممکن است به دست شیطان بیفتی و گرفتار شوی.
هوش مصنوعی: اگر تو را سوار بر اسبی سیاه یا قهوهای به سمت خانهات ببرند، زمان چقدر که میگذرد.
هوش مصنوعی: شخصی که هنوز به بلوغ نرسیده و ناشناخته است، از خانه رفته و چیزی جز یک جنین و زخمهایی از گذشته در او باقی نمانده است.
هوش مصنوعی: با گامهایی مطمئن و پرنشاط پیش برو، نه اینکه مثل دیوارها و پنجرهها بیروح و کسل به نظر برسی.
هوش مصنوعی: آب در حال حرکت و گردش است و خوشبویی آن مانند بوی گلاب است. اگر آب در جا بماند و حرکت نکند، لطافت و تازگی خود را از دست میدهد و به فساد میگراید.
هوش مصنوعی: هر لحظه در کوچه و خیابان گردش کن تا شاید کسی را با چهرهای نیکو ببینی.
هوش مصنوعی: اگر خوب حرف بزنی و خوب فکر کنی، مانند اقبال در هر مکانی باش.
هوش مصنوعی: با مردم با رفتار خوب و دوستانه برخورد کن و در فکر و نظر خود نیز نیکو باش.
هوش مصنوعی: تنگنظری و خساست نشانهی آداب و ادب نیست، بلکه رفتار نیک و بخشش مانند شیر است که نشان از بزرگی و نیکوکاری دارد.
هوش مصنوعی: خصلت خوب تو را همچون شیر قوی و دلیر میکند، در حالی که خصلتهای بد باعث میشود دیگران از تو دوری کنند.
هوش مصنوعی: خدایا، دل و جانم به خورد من نیست و از هر چیز دائمی مرا آزاد کن.
هوش مصنوعی: زندگی با تمام سختیها و چالشهایش چه لذتی دارد اگر همه در آن با هم رقیب، دشمن و حریف باشند؟
هوش مصنوعی: از میان تمام موجودات و پسزمینههای مختلف، مسئولیت و وظیفه سنگینی به دوش تو گذاشته شده است.
هوش مصنوعی: به دلیل وجود این کائنات، تو به عنوان فردی ویژه و با زیبایی خاص در میان تمامی موجودات شناخته میشوی.
هوش مصنوعی: چرا وقت و زندگیات را در کارهای بیفایده و بیمعنی هدر میدهی؟
هوش مصنوعی: تو را دنیا فریب داد و از دست خود آخرت را به بهایی اندک از دست دادی.
هوش مصنوعی: به کارهایت رسیدگی کن و از زمان آن غافل نشو، اما الان هنوز در خواب و بیخبر هستی.
هوش مصنوعی: از این دنیا و فریبکاریهای آن غافل نباش و از وجود این زمانه دوری کن.
هوش مصنوعی: این دنیا و نعمتهایی که دارد، ماندگار نیستند و تنها حسرت و افسوس به بار میآورند و باعث میشوند عمر انسان به بطالت بگذرد.
هوش مصنوعی: من و تو مانند صدها هزار گیاه ناپرورده هستیم که تنها اشارهای به وجود خود داریم.
هوش مصنوعی: شما در این مسیر همچون کودکی هستید، نه مانند شرابی که به فروافتاده مسلط است.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی در زندگی به هدفی دست یابی و به مردی تبدیل شوی، باید تلاش کنی و از چالشها نترسی. در غیر این صورت، بهتر است از مسیر دوری کنی و به زندگی بیحرکت ادامه بدهی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی آهنگهایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.