بخش ۳۸ - حکایت در ظالم و مظلوم
کودکی با حریف بیانصاف
گفت کای سر به سر دغا و خلاف
تو درازی و نیز در یازی
پس همان به که گَوز کم بازی
اندرین شاهراه بیم و امید
دایهٔ جسم تست دیو سپید
شب و روز از پی غذای تنت
مانده پستان دیو در دهنت
که هوای هلاکت اندیشت
سر پستان سیه کند پیشت
کو یکی مادری که از سرِ درد
کودک از شیر باز داند کرد
کردت ارچه چو گَوز بُن گردن
شیرِ پستان غافلی خوردن
ناگهی بینی از درِ بستان
اجل آید سیه کند پستان
شیر خوردنت امل دراز کند
اجلت خو ز شیر باز کند
دل خورد شیر او چو گاو سبوس
نزد عامی چو پارسا سالوس
باز کن خو ز شیر خوردن پُر
طمع از شیر ماده گاو ببُر
بر سر پل دل وطر چه بُوَد
در سرای خطر بطر چه بُوَد
طین که ابلیس داشت از وی ننگ
تو چو دینش گرفته در بر تنگ
زآدمی قبله عقل و دین داری
نه نباتی که قبله طین داری
نبوی پیش جهل دست آموز
بر همه آرزو شوی پیروز
دل ز گل بگسل ار یقین داری
دور کن کین ز دل چو دین داری
گر تو در خطّهٔ خطر شب و روز
با خرد همچو طفل باز گَوز
خانهٔ جغد را بکوشیدی
به گچ و سنگ و نقش پوشیدی
سال طوفان و خانه آشفته
تو درو گاه مست و گه خفته
نه که چون ژالهای فرو بارد
خانه را بر سرت فرود آرد
روز و شب گاه و بیگه از باران
غافل از راه آب و ناودان
چون ترا برد در سفر طوفان
بر تو خندند نقش و گچ پس از آن
بر دکان فریب و تلبیست
دست خوش یافتست ابلیست
هم ز دست خودت در این بنیاد
پای در گل بماند و سر بر باد
هست از او امر و نهی و آرو میار
از تو بیشه است عمر دست افزار
آنچه سود آید او برد به درست
وآنچه باشد زیان ز مایهٔ تست
ناگرفته به رشوت از دین نور
رایگان دیو را شده مزدور
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن اشعار مثنوی در مورد کودکی است که با حریف نا منصفی روبرو میشود. کودک به حریف میگوید که با وجود قد بلند و مهارتش در بازی، او باید کمتر بازی کند تا آسیب نبیند. همچنین به خطرات و وحشتهای زندگی اشاره میشود که شبانهروز دنبال انسان را میگیرد و مانند دیوی در کمین است.
شاعر نصیحت میکند که انسان باید از وابستگی به زندگی راحت و لذتهای زودگذر خودداری کند و به جای آن به حقایق زندگی و معنویات بپردازد. در نهایت، به خطری که از سوی ابلیس و دنائتهای دنیا تهدید میکند، اشاره میشود و تأکید بر این است که انسان باید با خرد و آگاهی در زندگی خود پیش برود و از فریبها و تلههای دنیا دوری کند.
هوش مصنوعی: کودکی به رقیب ناعادل خود گفت: ای کسی که همیشه به فریب و نادرستی روی میآوری.
هوش مصنوعی: تو شخصیت و خصائص خاصی داری که بهتر است در چارچوب معقول و کمتحرکی رفتار کنی تا دچار مشکلات نشوی.
هوش مصنوعی: در این مسیر پر از ترس و امید، پرورشدهنده و محافظ جسم تو، همان موجود ترسناک و ساحر است.
هوش مصنوعی: در شب و روز، تو در جستوجوی خوراک جسم خود هستی و مثل اینکه در دهانت صدای دیوی به گوش میرسد.
هوش مصنوعی: اگر به فکر نابودی و هلاکت باشی، اندیشهات به صورتی تیره و تار میشود و نمیتوانی به خوبی تصمیم بگیری.
هوش مصنوعی: از کسی بپرسید که مادرش به خاطر نگرانی و درد، از شیر دادن به کودک خود دست کشیده است.
هوش مصنوعی: هرچند تو مانند گوزن ظاهری زیبا و با عظمت داری، اما غافل از اینکه شیر دارای پستان است و او را نادیده میگرفتی.
هوش مصنوعی: ناگهان میبینی که از در باغ، مرگ میآید و همه چیز را تاریک و غمگین میکند.
هوش مصنوعی: اگر به زندگی راحتی و آسایش ادامه دهی، روزی به پایان عمرت خواهد رسید و مرگ به سراغت میآید.
هوش مصنوعی: دل او مانند دل گاوی است که بر روی خوراک خوشمزهای مانند سبوس میخورد؛ در حالی که در میان مردم عادی، خود را پارسا و بافضیلت نشان میدهد.
هوش مصنوعی: باز کن خواب خود را از خواب شیر و اشتیاق به آن بیدار شو و از شیر ماده گاو هم بهرهمند شو.
هوش مصنوعی: در نقطهای که قلب و عقل با هم روبرو میشوند، چه خبری از شادی و بیپروایی وجود دارد و چه نشانهای از خطر و ناامنی به چشم میخورد.
هوش مصنوعی: آب و خاکی که ابلیس از آن به وجود آمده، موجب ننگ تو شده است، زیرا دین تو به طرز تنگی از او گرفته شده است.
هوش مصنوعی: انسان اولویت و محور عقل و دین است، نه گیاهی که صرفاً از خاک و مواد طبیعی تغذیه میکند.
هوش مصنوعی: اگر به دانش و آگاهی دست یابی، بر تمامی آرزوها و خواستههایت پیروز خواهی شد.
هوش مصنوعی: دل خود را از گل و زخمها آزاد کن اگر یقین داری که رابطهی کینه و دشمنی را از دل برطرف کن، چون اگر به دین و اخلاق پایبندی، باید از این کینهها دوری کنی.
هوش مصنوعی: اگر در منطقهٔ خطر هستی، باید مانند یک کودک با خرد و هوشیاری عمل کنی، نه اینکه بیپروا و بیاحتیاط باشی.
هوش مصنوعی: تو در تلاش بودی که خانهٔ جغد را با گچ و سنگ و نقاشی زیبا بسازی و بیاراییش.
هوش مصنوعی: سال پر از طوفان و حالتی آشفته دارم؛ گاهی در حال مستی هستم و گاهی در خواب.
هوش مصنوعی: این طور نیست که فقط به خاطر ریزش باران، خانه بر سرت بریزد.
هوش مصنوعی: روز و شب، در طول زمان، از باران غافل میمانند و راه آب و ناودان را نادیده میگیرند.
هوش مصنوعی: وقتی تو را در میان طوفان به سفر بردند، دیگران به تو میخندیدند و به تو بیاعتنا بودند، همانطور که گچ و نقاشی پس از خراب شدن آثارشان به چشم میآیند.
هوش مصنوعی: در فروشگاه فریب و نیرنگ، ابلیس با خوشحالی به هدفش رسیده است.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که انسان باید مراقب اعمال و تصمیمات خود باشد، زیرا ممکن است ویژگیهای نادرست یا انتخابهای ناپسند او باعث شود که در مشکلات و گرفتاریها گرفتار شود، حتی اگر در ابتدا فکر کند که در مسیر درستی قرار دارد. در واقع، این به نوعی هشدار است که از نتایج کارهای خود غافل نشویم.
هوش مصنوعی: از او دستورات و نهیها وجود دارد، پس آرزوهایت را به او بسپار، چرا که زندگیات همچون جنگل است و ابزارش در دستان توست.
هوش مصنوعی: هر چیزی که به نفع تو باشد، از آن بهرهبرداری میکنی و هر چیزی که به ضرر تو باشد، از منابع خودت حاصل میشود.
هوش مصنوعی: کسی که از دین و اعتقادات خود بهرهای نمیگیرد و به خاطر پول و رشوه به خدمت دیو و بدیها در میآید، در واقع خود را فروشنده کرده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی آهنگهایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.