سنایی
»
حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه
»
الباب الثّالث: اندر نعت پیامبر ما محمّد مصطفی علیهالسّلام و فضیلت وی بر جمیع پیغمبران
»
بخش ۴۸ - التّمثیل فی نظرالسّوء واحوال الدّنیا
مثلت همچو مرد در کشتی است
زان ترا فعل سال و مه زشتی است
آنکه در کشتی است و در دریا
نظرش کژ بُوَد چو نابینا
ظن چنان آیدش بخیره چنان
ساکن اویست و ساحلست روان
می نداند که اوست در رفتن
ساحل آسوده است از آشفتن
مرد دنیاپرست از این سانست
همچو کودک ضعیف و نادانست
تو به گفتار غرّهای شب و روز
لیک معلومِ تو نگشت هنوز
بیش مشنو ز نیک و بد گفتار
آنچه بشنیدهای به کار درآر
ای ندیده ز زحمت خورِ تو
روح عیسی به خواب جز خرِ تو
عزّ علمست نخوت و بودیت
کبر و عُجبست خشم و خشنودیت
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر با استفاده از تمثیل کشتی و دریا، به نوعی از عدم آگاهی انسانها درباره وضعیت واقعیشان اشاره میکند. او میگوید که انسانها مانند فردی نابینا در کشتی هستند که به جای درک راستین از موقعیت خود، تصور نادرستی از رفتن و ایستادن دارند. این وضعیت نمادی از دنیاپرستی و نادانی است که انسانها در آن گرفتارند. شاعر از شنیدن نیک و بد سخن میگوید و تأکید میکند که باید به عمل و تجربه توجه کنند تا واقعیت را درک کنند. در نهایت، او عجب و خودپسندی را به عنوان موانع شناخت درست معرفی میکند.
هوش مصنوعی: شما مانند مردی هستید که در کشتی نشسته است، بنابراین رفتار شما تحت تأثیر گذر زمان و مراحل زندگی به خوبی نمایان است.
هوش مصنوعی: آن کسی که در کشتی نشسته و در دریا نگاهش درست نیست، مانند یک نابینا است.
هوش مصنوعی: برخی اوقات گمان میرود که او به حالتی آرام و ساکن رسیده، اما در حقیقت در حال حرکت و جریان است.
هوش مصنوعی: او نمیداند که خود اوست که در فاصله گرفتن، آرامش ساحل را به هم میزند و سبب آشفتهگی میشود.
هوش مصنوعی: مرد دنیاپرست به گونهای است که مانند یک کودک ضعیف و نادان به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: شما در سخن خود بسیار مطمئن و تکبرآمیز هستید، اما هنوز کسی واقعاً از باطن شما آگاه نشده است.
هوش مصنوعی: توجه زیادی به صحبتها و قضاوتهای دیگران نکن و به جای شنیدن حرفها، به عمل و رفتار خود بپرداز.
هوش مصنوعی: ای کسی که از زحمت تو، روح عیسی در خواب است، جز حیوانی مثل تو هیچ چیز دیگری را ندیدهام.
هوش مصنوعی: علم سبب عزت و بزرگی است، در حالی که خودخواهی و فخر فروشی نشانه کبر و غرور است. همچنین خشم و رضایت نیز تحت تأثیر این صفات قرار دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی آهنگهایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.