بَرٰاءَةٌ مِنَ اَللّٰهِ وَ رَسُولِهِ إِلَی اَلَّذِینَ عٰاهَدْتُمْ مِنَ اَلْمُشْرِکِینَ (۱) فَسِیحُوا فِی اَلْأَرْضِ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَ اِعْلَمُوا أَنَّکُمْ غَیْرُ مُعْجِزِی اَللّٰهِ وَ أَنَّ اَللّٰهَ مُخْزِی اَلْکٰافِرِینَ (۲) وَ أَذٰانٌ مِنَ اَللّٰهِ وَ رَسُولِهِ إِلَی اَلنّٰاسِ یَوْمَ اَلْحَجِّ اَلْأَکْبَرِ أَنَّ اَللّٰهَ بَرِیءٌ مِنَ اَلْمُشْرِکِینَ وَ رَسُولُهُ فَإِنْ تُبْتُمْ فَهُوَ خَیْرٌ لَکُمْ وَ إِنْ تَوَلَّیْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّکُمْ غَیْرُ مُعْجِزِی اَللّٰهِ وَ بَشِّرِ اَلَّذِینَ کَفَرُوا بِعَذٰابٍ أَلِیمٍ (۳) إِلاَّ اَلَّذِینَ عٰاهَدْتُمْ مِنَ اَلْمُشْرِکِینَ ثُمَّ لَمْ یَنْقُصُوکُمْ شَیْئاً وَ لَمْ یُظٰاهِرُوا عَلَیْکُمْ أَحَداً فَأَتِمُّوا إِلَیْهِمْ عَهْدَهُمْ إِلیٰ مُدَّتِهِمْ إِنَّ اَللّٰهَ یُحِبُّ اَلْمُتَّقِینَ (۴) فَإِذَا اِنْسَلَخَ اَلْأَشْهُرُ اَلْحُرُمُ فَاقْتُلُوا اَلْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ اُحْصُرُوهُمْ وَ اُقْعُدُوا لَهُمْ کُلَّ مَرْصَدٍ فَإِنْ تٰابُوا وَ أَقٰامُوا اَلصَّلاٰةَ وَ آتَوُا اَلزَّکٰاةَ فَخَلُّوا سَبِیلَهُمْ إِنَّ اَللّٰهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ (۵)
بیزاریست از خدا و رسولش بسوی آنان که پیمان بستید از مشرکان (۱) پس سیر کنید در زمین چهار ماه و بدانید که شما غیر عاجز کننده خدائید و بدرستی که خدا رسواکننده کافرانست (۲) و اعلانیست از خدا و رسولش بمردمان روز حج بزرگتر بدرستی که خدا و رسولش بیزار است از مشرکان پس اگر توبه کردید پس آن بهتر است مر شما را و اگر اعراض کردید پس بدانید که شما غیر عاجزکننده خدایید و بشارت ده آنان را که کافر شدند بعذابی دردناک (۳) مگر آنان که پیمان بستند از مشرکان پس نقصان نرسانیدند شما را چیزی و نه هم پشت شدند بر شما احدی را پس تمام گردانید با ایشان پیمانشان را تا مدتشان بدرستی که خدا دوست دارد پرهیزکاران را (۴) پس چون منقضی شود شهرهای حرام پس بکشید مشرکان را هر جا بیابید ایشان را و بگیریدشان و حبس کنیدشان و بنشینید برای ایشان بهر راه‌گذاری پس اگر توبه کردند و بر پای داشتند نماز را و دادند زکاة را پس خالی سازید راه ایشان را بدرستی که خدا آمرزنده مهربانست (۵)
توبه و انفال آمد در خبر
که بود یک سوره در اصل نظر
زآن در این سوره نیامد بسمله
تا نباشد در میانشان فاصله
در مدینه یافت این هر دو نزول
جز دو آیت کوست مکی بر رسول
حق بود بیزار و هم پیغمبرش
از عهود مشرکان تا محشرش
یعنی آن عهدی که مابین شماست
برخلاف امر و فرمان خداست
مشرکان کردند چون نقض عهود
بر شما هم نقض آن واجب نمود
صفحه ای زین سوره سلطان انام
جانب مکه فرستاد از مقام
بُرد حیدر(ع) خواند وقت حج بلند
آگهی از بند پیمان داد چند
هر کجا خواهید آیید و روید
چار مه دارید مهلت نی مزید
چار مه مهلت شما را بیش نیست
بعد از آن ایّام مهلت منقضی است
جز به ایمان بر شما نبود امان
چار مه چون یافت اتمام از زمان
می بدانید اینکه گر محکم پی اید
مر شما عاجز کنندة حق نی اید
هم بدانید اینکه نزد امتحان
حق بود رسوا کنندة کافران
این بود اعلامی از حق وز رسول
سوی مر دم روز حج اندر وصول
حج اکبر گفت زآن کاعلام حق
بود در آن روز بر احکام حق
بود اعلام اینکه حق باشد بری
هم رسول از مشرکان مفتری
پس اگر گردید باز از کفر و غدر
آن شما را بهتر است از روی قدر
ور که برگردید از حق پس شما
نیستید آن عاجز آرنده خدا
پس بشارت ده به کفار اثیم
بر عذاب دردناک اعنی که بیم
جز کسانی که نکردند ایچ کم
با شما در عهد و در میثاق هم
مینگشتند آن کسان پشت و مدد
بر کسی در جنگتان از مال و عد
پس کنید اتمام ایشان را عهود
تا زمانی که مقرر گشته بود
وآن کنانه و ضُمره اند از مشرکین
عهد خود را کرده حفظ از نقض و کین
دوست دارد متقین را حق به جهد
هست از تقوی یکی هم پاس عهد
بگذرد چون چار مه کآمد حرام
مشرکان را کُشت باید لاکلام
هر کجا یابیدشان بُکشید هم
گرچه در حِلّند ایشان یا حرم
بر اسیریشان بگیرید از مصاف
حبسشان سازید و هم منع از طواف
بهر قتل و اسرشان در هر گذر
برنشینید و ببندید آن ممر
پس اگر از شرک و کین گردند باز
مر بپا دارند از ایمان نماز
هم دهند آنها زکات مال خود
از پی اصلاح جان و حال خود
راهشان را پس به وُد خالی کنید
دست یعنی باید از ایشان کشید
حق تعالی چون غفور است و رحیم
تائبان را ایمنی بخشد ز بیم
از یمامه کُشت مردی از کرام
مر اسیر او کش امامه بود نام
گفت پیغمبر به او که اسلام آر
یا بخر خود را به مال بی شمار
ور نه بُکشم یا خود آزادت کنم
تا کدام از جمله ز افسادت کنم
گفت گر بُکشی بزرگ قوم را
کُشته باشی هم اگر گیری فدا
ور کنی آزاد هم بخشیده ای
مهتری را چونکه صاحب دیده ای
لیک دور است اینکه اسلام آورم
در قبیلۀ خویش چون من مهترم
گفت آزادت نمودم رو به جای
گفت این خُلق است ز اوصاف خدای
آنکه نبود هیچ معبودی جز او
هم رسولی تو ز وی بیگفتگو
حسن خلقت بر نبوّت شد دلیل
بی ز علت نیست چیزی در سبیل
پس به سوی قوم خود گشت او روان
کرد پس منع طعام از مکیان
قوم خود را گفت تا کس زآن مقام
سوی مکه هیچ نفرستد طعام
چه از یمامه بُد طعام مکیان
مر به عجز آیند زین ره مشرکان
چون به پیغمبر رساندند این خبر
سوی او بنوشت سلطان بشر
که مکن منع طعام از آن گروه
ناور ایشان را ز قحطی بر ستوه
حاصل آنکه تا وفات مصطفی (ص)
قتل و فدیه هر دو را بود اقتضا
تا نگوید کس که این آیت نمود
نسخ آیاتی که اندر صلح بود
هر دو محکم باشد و ثابت به دین
بود وین مرسوم خیر المرسلین
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به بیان اعلام بیزاری خدا و پیامبر از مشرکان و شرایطی که باید در مواجهه با آنها رعایت شود، می‌پردازد. در آن به مشرکان چهار ماه مهلت داده می‌شود تا در زمین سیر کنند و اگر توبه کردند، بهتر است. در غیر این صورت، به آنان هشدار داده می‌شود که عذاب دردناک در انتظارشان است. آنگاه اعلام می‌شود که اگر کسی با مسلمانان پیمان بسته و به عهد خود پایبند مانده، باید به او احترام گذاشته و عهد را کامل کنند. پس از پایان این چهار ماه، مسلمانان حق دارند که با مشرکان برخورد کنند، اما اگر آنها به ایمان گراییدند و نماز و زکات ادا کردند، باید راهشان را آزاد بگذارند. این متن به‌طور کلی به اصول رفتار اسلامی با مشرکان و اهمیت حفظ عهد و پیمان اشاره می‌کند و در پایان به رحمت و آمرزش خدا برای توبه‌کنندگان اشاره دارد.
هوش مصنوعی: این متن به اعلامیه‌ای از سوی خداوند و پیامبر اشاره دارد که به کسانی که با مشرکین پیمان بسته‌اند، اعلام می‌کند که بایستی چهار ماه در زمین آزادانه بگردند و بدانند که نمی‌توانند به خدا آسیب برسانند و خداوند مشرکان را خوار می‌کند. همچنین، در روز بزرگ حج اعلام می‌شود که خدا از مشرکان بیزار است و اگر توبه کنند، برای آنها بهتر است، اما اگر پشت کنند، باید بدانند که نمی‌توانند از قدرت خداوند فرار کنند و به کافران بشارت عذاب دردناکی داده می‌شود. در مورد کسانی که با مشرکان پیمان دارند، تاکید می‌شود اگر آنها پیمان را نقض نکرده و به شما آسیب نرسانده‌اند، باید ادامه پیمان را تا پایان مدتش رعایت کرد، چرا که خداوند پرهیزکاران را دوست دارد. در نهایت، بعد از پایان ماه‌های حرام، بر کشته شدن مشرکان تأکید شده و اگر آنها توبه کرده و نماز و زکات را به جا آورند، باید راه آنان را رها کرد زیرا خداوند بخشنده و مهربان است.
هوش مصنوعی: این متن به موضوع بیزاری از مشرکان و دستوراتی در مورد رفتار با آنها می‌پردازد. در اینجا نقل شده است که اگر شخصی با مشرکان پیمان بسته باشد، باید از آن پیمان تبعیت کند تا زمان معین. همچنین اشاره شده که در مدت مشخص، امکان سفر و جستجو در زمین وجود دارد، اما کسانی که به خدا و پیامبر ایمان ندارند نمی‌توانند در برابر قدرت خداوند پایداری کنند. در نهایت، به توبه و بازگشت به راه راست تاکید شده و در صورتی که مشرکان به توافقات خود پایبند باشند، باید با آنها به خوبی رفتار کرد و فرصت توبه را به آنها داد، در غیر این صورت، مجاز به مقابله با آنان هستید.
هوش مصنوعی: توبه و انفال به عنوان موضوعاتی مهم در قرآن ذکر شده‌اند و در واقع یکی از سوره‌های قرآن به این موارد اختصاص پیدا کرده است.
هوش مصنوعی: این آیه به این دلیل بسم‌الله الرحمان الرحیم ندارد که هیچ فاصله‌ای بین آن و آیات قبلی نیست.
هوش مصنوعی: در مدینه، این دو آیه نازل شده است، به جز اینکه دو آیه از مکه بر پیامبر نازل شده‌اند.
هوش مصنوعی: خداوند و پیامبرش از پیمان‌ها و باورهای مشرکانه متنفرند و این نفرت تا قیامت باقی خواهد ماند.
هوش مصنوعی: این قرارداد یا توافقی که بین شما وجود دارد، برخلاف دستورات و فرمان‌های خداوند است.
هوش مصنوعی: مشرکان به عهود و پیمان‌های خود عمل نکردند، بنابراین حالا بر شما هم واجب است که آن پیمان‌ها را نقض کنید.
هوش مصنوعی: صفحه‌ای از این سوره، یعنی سوره‌ای که به پیامبر بزرگوار اختصاص دارد، از مکانی بزرگ به مکه فرستاده شد.
هوش مصنوعی: حیدر در زمان حج، اعلام کرد که از پیمانی که بسته شده، خبر می‌دهد و به دیگران یادآوری می‌کند.
هوش مصنوعی: هر جا که بخواهید می‌توانید بروید و حرکت کنید، اما چهار ماه فرصت دارید و وقت بیشتری در اختیار ندارید.
هوش مصنوعی: شما تنها چهار ماه فرصت دارید و بعد از آن، زمان شما به پایان می‌رسد.
هوش مصنوعی: تنها با ایمان به شما اطمینان نبود، وقتی چهار ماه گذشت و زمان به پایان رسید.
هوش مصنوعی: اگر بدانید که اگر با اراده و قوت قدم پیش بگذارید، هیچ چیزی نمی‌تواند شما را از حق و واقعیت باز دارد.
هوش مصنوعی: باید بدانید که در زمان آزمایش و امتحان، حقایق باعث رسوایی کافران می‌شود.
هوش مصنوعی: این پیام از سوی حق و پیامبرش بود که مردم را به روز حج و رسیدن به آن دعوت می‌کند.
هوش مصنوعی: در روز بزرگ حج، به وضوح اعلام حقایق و قوانین الهی شد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که حقانیت پیامبری خداوند باید برای همه اعلام شود و هیچ کس نمی‌تواند به راحتی به او نسبت دروغ بدهد.
هوش مصنوعی: اگر به کفر و خیانت بازگردید، برای شما بهتر است که از نظر ارزش و مقام خود را حفظ کنید.
هوش مصنوعی: اگر از حقیقت روگردان شوید، بدانید که شما نیستید آن انسان ناتوانی که خداوند او را به حال خود رها کرده است.
هوش مصنوعی: پس به کافران بدکار، خبر بده که عذاب سختی در انتظارشان است، یعنی اینکه باید از آن بترسند.
هوش مصنوعی: تنها کسانی که در پیمان و عهد با شما کوتاهی نکرده‌اند، از جمع شما خارج هستند.
هوش مصنوعی: آن افرادی که در جنگ به کمک شما می‌شتابند، بر دیگران تسلط و نفوذ دارند و از منابع و ثروت‌های خود برای یاری رساندن به شما استفاده می‌کنند.
هوش مصنوعی: پس از آنکه مدت زمان تعیین شده تمام شد، به پایان رسانید عهد و پیمان آنها را.
هوش مصنوعی: کنانه و ضمره، دو قبیله از مشرکین هستند که به عهد و پیمان خود پایبند مانده و آن را از نقض و دشمنی حفظ کرده‌اند.
هوش مصنوعی: خداوند متعال افرادی را که تقوای الهی دارند دوست می‌دارد و به خاطر تقوای آنها، به تلاش و تلاشگر بودن آنها اهمیت می‌دهد. این نشان‌دهنده‌ی اهمیت وفاداری به عهد و پیمان الهی است.
هوش مصنوعی: به زودی زمانی می‌گذرد که چهار ماه به پایان می‌رسد و در این مدت، بدون شک، باید از آسیب‌های ناشی از اعمال مشرکان دوری کرد و با آنها مقابله کرد.
هوش مصنوعی: هر جا که آنها را ببینید، باید آنها را بکشید، حتی اگر در مکان‌های امن یا مقدس باشند.
هوش مصنوعی: آنها را به اسیری بگیرید و از نبرد و آزاد بودنشان باز دارید. همچنین مانع از طواف و گشت و گذارشان شوید.
هوش مصنوعی: برای کشتن و به اسارت گرفتن آنها، در هر جایی که لازم باشد، آماده باشید و مسیر آنها را مسدود کنید.
هوش مصنوعی: اگر از شرک و دشمنی به دور باشند، باید همیشه ایمان خود را حفظ کنند و نماز را به پا دارند.
هوش مصنوعی: آنها بخشی از دارایی خود را برای کمک به دیگران می‌دهند تا وضعیت روحی و زندگی خود را بهبود ببخشند.
هوش مصنوعی: برای اینکه راهشان را باز کنید، باید دست خود را از آنها بکشید؛ یعنی باید از ارتباط با آنها فاصله بگیرید.
هوش مصنوعی: خداوند چون بخشنده و رحیم است، به توبه‌کنندگان امنیت می‌دهد و از ترس نجاتشان می‌دهد.
هوش مصنوعی: مردی از یمن که از شخصیت‌های بزرگ و نیکو بود، کشته شد و نام او را به خاطر پوشش خاصش، "امامه" گذاشتند.
هوش مصنوعی: پیامبر به او گفت که به دین اسلام روی بیاور یا خود را با ثروت بسیار بخرید.
هوش مصنوعی: اگر نه من تو را بکشم یا خودت را آزاد کنم، ببینیم کدام یک می‌تواند از بی‌قراری‌ات کم کند.
هوش مصنوعی: اگر بزرگی از قوم را بکشی، با کشتن او به جایی نخواهی رسید و اگر هم خودت را فدای او کنی، نتیجه‌اش چیزی نخواهد بود.
هوش مصنوعی: اگر کسی را ببخشی و از قید و بند آزاد کنی، در حقیقت تو به او مقام و منزلتی بخشیده‌ای، زیرا تو او را با فهم و درک خود دیده‌ای.
هوش مصنوعی: اما سخت است که من در قبیله خودم مسلمان شوم، چون من مقام و شأن بالایی دارم.
هوش مصنوعی: من تو را آزاد کردم، اما وقتی به جای تو به این موضوع پرداختم، متوجه شدم که این شخصیت، از ویژگی‌های خداوند ناشی می‌شود.
هوش مصنوعی: آن کس که تنها معبودی جز او وجود ندارد، هم اوست که بی هیچ تردیدی، فرستاده‌ای داشته است.
هوش مصنوعی: زیبایی خلق و خوی انسان دلیل بر نبوت اوست، و بدون دلیل هیچ چیزی در مسیر وجود ندارد.
هوش مصنوعی: او به سوی قوم خود روانه شد و از طعام بر مکیان منع کرد.
هوش مصنوعی: او به قومش گفت که تا کسی از آن مرتبه به سوی مکه هیچ غذایی نفرستد.
هوش مصنوعی: مردم مکه از غذایی که در یمامه تهیه شده بود، به شدت ناامید و ناتوان شدند و این غذا سبب شد که مشرکان در این مسیر به مشکل و چالش برخورد کنند.
هوش مصنوعی: زمانی که این خبر را به پیامبر (ص) رساندند، او به سوی سلطان انسان‌ها نوشت.
هوش مصنوعی: از دادن غذا به آن گروه که در فقر و ناامیدی به سر می‌برند، خودداری نکن. آنها به خاطر کمبود و قحطی به زحمت افتاده‌اند.
هوش مصنوعی: نتیجه‌گیری این است که تا زمان وفات پیامبر اسلام، هر دو مفهوم قتل و فدای او به نوعی ضرورت داشت و وجود داشتند.
هوش مصنوعی: تا کسی نگوید که این آیه نشان‌دهنده‌ی نسخ و باطل کردن آیات مربوط به صلح است.
هوش مصنوعی: هر دو به طور محکم و استوار به دین پابند هستند و این سنت از بهترین فرستادگان الهی است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.