وَ إِذْ قٰالَ رَبُّکَ لِلْمَلاٰئِکَةِ إِنِّی جٰاعِلٌ فِی اَلْأَرْضِ خَلِیفَةً قٰالُوا أَ تَجْعَلُ فِیهٰا مَنْ یُفْسِدُ فِیهٰا وَ یَسْفِکُ اَلدِّمٰاءَ وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَ نُقَدِّسُ لَکَ قٰالَ إِنِّی أَعْلَمُ مٰا لاٰ تَعْلَمُونَ (۳۰)
و چون گفت پروردگارت مر فرشتگان را بدرستی که من پدید آورنده او در زمین جانشین، گفتند آیا می‌گردانی در زمین کسی را که کند در آن و بریزد خونها را و ما بپاکی مشغولیم بحمد تو و تنزیه کنیم مر تو را؟ گفت بدرستی که من داناترم آنچه را که نمی‌دانید (۳۰)
« در تحقیق خلیفة الله و بیان حقیقت آن »
با ملایک گفت پس پروردگار
در زمین سازم خلیفه استوار
عرشیان گفتند این باشد فساد
در زمین سَفک دِمَآء است این نه داد
ما به تسبیح و به حمدت یک دلیم
ذات پاکت را گواه کاملیم
گفت می دانم من آن چیزی که نیست
بر شما معلوم و آن سرّ خفی است
اعتبار آن را به حال خویش کن
اندکی در نفس خود تفتیش کن
هستی اندر غیب، غیبِ غیبِ تو است
یعنی اندر روح ، پاک از عیب تو است
ماورای غیبِ غیب استت وجود
پس به غیبِ غیب قلب ذی عهود
پس به غیب نفس که ادنی غیب توست
وآن سماء دُنیئی لا ریب توست
بر جوارح ظاهر آید زآن غیوب
کوست نفس و قلب و روح بی کروب
از جوارح قول و فعلی شد پدید
وآن بود کفر و شهادت را کلید
گشت اطوار جوارح بیش و کم
جمله ز ابدایی و تکوینی اَعَم
از مقامات وجود آثار تو
تا چه باشد ضبط در انبار تو
بر خلیفه قول رب العالمین
کز بشر سازم هویدا در زمین
این بُوَد کو بود آگه آدمی
نسخۀ جامع بود در همدمی
مندرج در وی دو کون آمد به عین
جامع است او بر تمام عالمین
هم به افعال بهیمی مؤتلف
هم به اوصاف الهی متّصف
جامع اخلاق ربانی بود
هم در او اوصاف نفسانی بود
بود انکار ملایک بهر آن
که نمی دیدند ز آدم سرّ جان
مطلع بودن از مادون خویش
نی ز فوق رتبۀ افزون خویش
زو نمی دیدند جز سَفک و ضرر
کز غضب وز شهوت آید در بشر
وآن ضروری بود بهر این وجود
روح تا سازد در این هیکل ورود
کی ملک زین جسم ظلمانی اثر
بیند الاّ اختلاف و شور و شرّ
بیخبر زآن رتبه کو نورانی است
جنبۀ اللّهی و سبحانی است
علّم الاسماست جنبۀ عالی اش
که نماید بر ملایک والی اش
حیث حیوانی است آن جنبۀ خسیس
که زند از دانه ای راهش بلیس
عرشیان دیدند زو فرج و گلو
بیخبر از وجۀ اللّهی او
کآن ز عقل و از ملایک فوق بود
بند جانش عشق زرین طوق بود
عشق خاص آدم و جان وی است
عقل را کی اندر آن خلوت پی است
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این بخش از متن، گفتگویی میان خدا و فرشتگان مطرح شده است. خدا به فرشتگان می‌گوید که می‌خواهد در زمین یک جانشین (خلیفه) قرار دهد. فرشتگان نگران می‌شوند و می‌پرسند که آیا این جانشین، افرادی را خواهد آورد که فساد کنند و خونها بریزند، در حالی که آنها مشغول تسبیح و ستایش خدا هستند. خدا در پاسخ می‌فرماید که او می‌داند چیزی را که فرشتگان نمی‌دانند.
سپس متن به عمق وجود انسان و روح او پرداخته و توضیح می‌دهد که انسان در عین داشتن جنبه‌های حیوانی و نفسانی، حاوی جنبه‌های الهی و ربانی نیز هست. آدم به‌عنوان نماد جامع بشریت، تجربه‌ها و روابط مختلفی را در خود جمع دارد. فرشتگان از جنبه‌های منفی و نگران‌کننده انسان آگاه بودند، اما از نورانی و عالی این وجود بیخبر بودند.
خلاصه اینکه این دیالوگ به بررسی خلیفه خدا در زمین و چیستی انسان به‌عنوان نماینده خدا در زمین پرداخته و به تفاوت‌های بین ابعاد مادی و معنوی انسان اشاره می کند.
هوش مصنوعی: به یاد آورید زمانی که پروردگارت به فرشتگان گفت: «من در زمین جانشینی قرار می‌دهم.» آنها پرسیدند: «آیا در آنجا کسی را قرار می‌دهی که فساد کند و خونها بریزد؟ در حالی که ما تسبیح و تمجید تو را انجام می‌دهیم و تو را تقدیس می‌کنیم.» خداوند فرمود: «من چیزی می‌دانم که شما نمی‌دانید.»
هوش مصنوعی: وقتی پروردگار به فرشتگان گفت که من قرار است یک جانشین در زمین خلق کنم، آنها پرسیدند آیا کسی را می‌گذاری که در زمین فساد کند و خونها بریزد، در حالی که ما مشغول تسبیح و تقدیس تو هستیم؟ خداوند پاسخ داد که من به چیزی آگاه‌تر از آنچه شما نمی‌دانید، هستم.
هوش مصنوعی: در این تحقیق به بررسی مفهوم خلیفة الله و توضیح واقعیات مرتبط با آن پرداخته می‌شود.
هوش مصنوعی: خداوند به فرشتگان گفت که من در زمین، انسانی را به عنوان خلیفه و نماینده خود قرار می‌دهم.
هوش مصنوعی: فرشتگان گفتند که این فساد در زمین به خاطر ریختن خونها است و نه به خاطر عدالت.
هوش مصنوعی: ما در سجده و ستایش تو یکدل هستیم و ذات پاک تو را به عنوان گواهی بر کمال خود می‌شناسیم.
هوش مصنوعی: من می‌دانم چیزی را که شما از آن بیخبر هستید و آن راز پنهانی است.
هوش مصنوعی: به خودتان توجه کنید و به دقت در درونتان بررسی کنید تا متوجه شوید که چه اعتباری دارید.
هوش مصنوعی: وجود در عالم نامرئی، به عمق وجود تو برمی‌گردد، یعنی در روح تو، که عاری از هر نقص و عیبی است.
هوش مصنوعی: وجود تو فراتر از اسرار پنهان است، بنابراین دل کسی که عهود و پیمان‌هایی دارد، به آن اسرار پنهان معطوف است.
هوش مصنوعی: پس به روح خودت توجه کن که نزدیک‌ترین عالم غیبی به تو است و این دنیا که در آن زندگی می‌کنی نیز بدون شک از آن غیب محسوب می‌شود.
هوش مصنوعی: در اینجا گفته می‌شود که ویژگی‌ها و حالات درونی انسان، مانند نفس، قلب و روح، در رفتار و اعمال او نمایان می‌شود. به عبارت دیگر، آنچه در درون انسان وجود دارد، در ظاهر او به وضوح مشخص است.
هوش مصنوعی: اعضای بدن انسان و اعمال او به وضوح نشان می‌دهند که آیا او به کفر اعتقاد دارد یا ایمان می‌آورد، و این نشان‌دهنده اهمیت بیان و عمل در نشان‌دادن باورهای ماست.
هوش مصنوعی: در اطراف و اشکال بدن، همه چیز به نحوی از آغاز و پایداری شکل گرفته و وجود دارد.
هوش مصنوعی: تاکنون چه تعداد از ویژگی‌ها و نشانه‌های وجودی تو در ذخیره‌گاه تو ثبت شده است؟
هوش مصنوعی: در این بیت می‌گوید که من بر اساس فرمان خداوند عالم، می‌خواستن حقیقتی از انسان را در زمین آشکار کنم.
هوش مصنوعی: این شخصی که به طور کامل و جامع در مورد روابط انسانی و همصحبتی آگاهی دارد، همانا انسان هوشمند و آگاه است.
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره به این است که وجود خداوند در تمامی عالم جلوه‌گر است و همه چیز در آن گرد هم آمده است. خداوند به عنوان جامع تمامی موجودات و دو عالم، در همه جا حاضر و ناظر است.
هوش مصنوعی: انسان هم در رفتار و اعمال خود شبیه به موجودات دیگر است و هم از ویژگی‌های الهی برخوردار می‌باشد.
هوش مصنوعی: این شخص هم دارای ویژگی‌های اخلاقی الهی است و هم ویژگی‌های انسانی و نفسانی.
هوش مصنوعی: ملایک به خاطر اینکه راز جان آدم را نمی‌دیدند، او را انکار کردند.
هوش مصنوعی: آگاهی از حالتی پایین‌تر از خود و یا درک از مقام بالاتر از خویش، نشانه‌ای از نادانی است.
هوش مصنوعی: آنها جز آسیب و خسارت چیزی نمی‌دیدند که از خشم و شهوت در انسان به وجود می‌آید.
هوش مصنوعی: این وجود روح به طور ضروری لازم است تا در این بدن وارد شود و به آن حیات ببخشد.
هوش مصنوعی: هیچ‌کس جز با دیدن اختلاف و هیجان و آشفتگی، نمی‌تواند نشانه‌ای از روح نورانی در این جسم تاریک بیابد.
هوش مصنوعی: بیخبر از آن مقام والا که نورانی است و صفاتی الهی و پاک دارد.
هوش مصنوعی: آموزش نام‌ها و معانی آنها، جنبه‌ای والا است که بر فرشتگان برتری دارد.
هوش مصنوعی: در اینجا به ویژگی‌های دنیوی و محدود یک موجود زنده اشاره می‌شود که به خاطر یک دانه، خود را به زحمت می‌اندازد و به خود سختی می‌دهد. این نشان‌دهنده نوعی فقر و تنگ نظری است که حتی برای تأمین نیازهای اولیه نیز به سختی تلاش می‌کند.
هوش مصنوعی: فرشتگان از صفات و ویژگی‌های او آگاه شدند، اما از حقیقت و جلوه‌ای الهی‌اش بیخبر ماندند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که شخصیت و هویت انسان فراتر از عقل و دانش ملائک است. در حقیقت، نیرویی که او را به زندگی وادار می‌کند، عشق است که به مانند یک طوق قیمتی و زیبا، او را در بر گرفته است.
هوش مصنوعی: عشق خاص روح و وجود انسان است و عقل نمی‌تواند در آن فضای خصوصی و عمیق خود را جای دهد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.