وَ قٰالُوا أَ إِذٰا کُنّٰا عِظٰاماً وَ رُفٰاتاً أَ إِنّٰا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقاً جَدِیداً (۴۹) قُلْ کُونُوا حِجٰارَةً أَوْ حَدِیداً (۵۰) أَوْ خَلْقاً مِمّٰا یَکْبُرُ فِی صُدُورِکُمْ فَسَیَقُولُونَ مَنْ یُعِیدُنٰا قُلِ اَلَّذِی فَطَرَکُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ فَسَیُنْغِضُونَ إِلَیْکَ رُؤُسَهُمْ وَ یَقُولُونَ مَتیٰ هُوَ قُلْ عَسیٰ أَنْ یَکُونَ قَرِیباً (۵۱) یَوْمَ یَدْعُوکُمْ فَتَسْتَجِیبُونَ بِحَمْدِهِ وَ تَظُنُّونَ إِنْ لَبِثْتُمْ إِلاّٰ قَلِیلاً (۵۲) وَ قُلْ لِعِبٰادِی یَقُولُوا اَلَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ اَلشَّیْطٰانَ یَنْزَغُ بَیْنَهُمْ إِنَّ اَلشَّیْطٰانَ کٰانَ لِلْإِنْسٰانِ عَدُوًّا مُبِیناً (۵۳) رَبُّکُمْ أَعْلَمُ بِکُمْ إِنْ یَشَأْ یَرْحَمْکُمْ أَوْ إِنْ یَشَأْ یُعَذِّبْکُمْ وَ مٰا أَرْسَلْنٰاکَ عَلَیْهِمْ وَکِیلاً (۵۴) وَ رَبُّکَ أَعْلَمُ بِمَنْ فِی اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ لَقَدْ فَضَّلْنٰا بَعْضَ اَلنَّبِیِّینَ عَلیٰ بَعْضٍ وَ آتَیْنٰا دٰاوُدَ زَبُوراً (۵۵) قُلِ اُدْعُوا اَلَّذِینَ زَعَمْتُمْ مِنْ دُونِهِ فَلاٰ یَمْلِکُونَ کَشْفَ اَلضُّرِّ عَنْکُمْ وَ لاٰ تَحْوِیلاً (۵۶) أُولٰئِکَ اَلَّذِینَ یَدْعُونَ یَبْتَغُونَ إِلیٰ رَبِّهِمُ اَلْوَسِیلَةَ أَیُّهُمْ أَقْرَبُ وَ یَرْجُونَ رَحْمَتَهُ وَ یَخٰافُونَ عَذٰابَهُ إِنَّ عَذٰابَ رَبِّکَ کٰانَ مَحْذُوراً (۵۷)
و گفتند آیا چون باشیم استخوانها و ریزه ریزها آیا ما هر آینه برانگیخته‌شدگانیم بآفرینشی تازه (۴۹) بگو اگر باشید سنگ یا آهن (۵۰) یا آفریدنی از آنچه عظیم آید در سینه‌هاتان پس بزودی خواهند گفت کیست که باز می‌آورد ما را بگو آن کسی که پدید آورد شما را اول بار پس بزودی می‌جنبانند بسوی تو سرهاشان را و می‌گویند خواهد بود آن بگو شاید که بوده باشد نزدیک (۵۱) روزی که می‌خوانند شما را پس اجابت می‌کنند بستایش ازو گمان می‌برید که درنگ نکرده‌اید مگر اندکی (۵۲) و بگوی مر بندگان مرا که بگویند آنچه آن خوب‌تر است بدرستی که دیو رجیم فساد می‌کند میانشان بدرستی که شیطان باشد مر انسان را دشمنی آشکار (۵۳) پروردگار شما داناتر است بشما اگر خواهد رحم کند شما را یا اگر خواهد عذاب کند شما را و نفرستادیم ترا بر ایشان کارگزار (۵۴) و پروردگار تو داناتر است بکسی که در آسمانها و زمین است و بتحقیق که افزودنی دادیم بعضی از پیغمبران را بر برخی و دادیم داود را زبور (۵۵) بگو بخوانید آنان را که دعوی کردید از غیر او پس مالک نباشند رفع ضرر را از شما و نه تغییر را (۵۶) آنها را که می‌خوانند می‌جویند بسوی پروردگارشان وسیله هر کدامشان که نزدیک‌ترند و امید می‌دارند رحمتش را و می‌ترسند از عذابش بدرستی که عذاب پروردگارت باشد حذر کرده شده (۵۷)
هم بگفتند آن زمان آیا که ما
استخوان گردیم و خاک بی نوا
عظمها پوسیده و بگسیخته
می شویم آیا ز نو انگیخته
گو شما باشید گر سخت و شدید
همچو سنگ و کوه یا همچون حدید
یا بزرگ از هر چه آید در گمان
مر شما را همچو کوه و آسمان
پس بمیراند شما را حق یقین
زنده سازد همچنین در یوم دین
زود پس گویند از انکار و صوت
کیست ما را زنده سازد بعد موت
گو کسی کاول شما را آفرید
آدمی را کرد از خاک او پدید
زود باشد کز تعجب زین خبر
می بجنبانند بر سوی تو سر
می بگویند این شود کی ای حبیب
گو که شاید این بسی باشد قریب
یَومَ یَدعُوکُ اجابت پس کنید
مر ورا با حمدش از خوفِ وعید
می کنید اینسان گمان آن روز تنگ
که نکردید ایچ جز اندک درنگ
گو عبادم را که گویند این سخن
کاحسن است آن دفع شیطان را به فن
زآنکه دیو اندازد از راه عناد
بین مردم در سخن گفتن فساد
دیو آدم راست خصمی آشکار
در خصومت هیچ ننشیند ز کار
اعلم آمد بر شما پروردگار
بر عذاب و عفو دارد اختیار
خواهد ار بخشد شما را بی حساب
ور که خواهد هم بگیرد بر عذاب
ما تو را خود ای رسول بی عدیل
نی فرستادیم بر ایشان وکیل
رب تو د اناتر است از حق و فرض
بر هر آنچ ه اندر سماوات است و ارض
بعضی از پیغمبران را ما مگر
برتری دادیم بر بعض دگر
همچنین دادیم داوُد را زبور
تا فزونی باشد او را در امور
گو بخوانید آن کسان را خود شما
که گمان کردید ایشان را خدا
غیر او پس مالک ایشان نیستند
کشف ضرّی از شما تا چیستند
قحط و بیماری و رنجی از شما
برنمی دارند در تغییرها
مر ملک را یک قبیله از عرب
می پرستیدند از روی طلب
آن گروهی را که خوانند آن کسان
مر وسیله سوی حق جویند هان
هر کدام اقرب به سوی حضرتند
بیشتر زو بر امید رحمتند
می بترسند از عذاب دادگر
کرد باید از عذاب حق حذر
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این آیات، کافران در مورد برانگیخته شدنشان بعد از مرگ و تجدید حیات سؤالاتی می‌پرسند و می‌گویند آیا هنگامی که ما به استخوانها و خاک تبدیل شویم، می‌توانیم زنده شویم؟ خداوند به پیامبر می‌فرماید که اگر آنها بخواهند می‌توانند به هر چیزی سختی همچون سنگ یا آهن یا هر چیزی بزرگ تر از آن نیز بدل شوند، اما در نهایت کسی که آنها را برای بار اول آفریده، قادر است دوباره آنها را زنده کند. همچنین در این آیات بر اهمیت سخن گفتن با نیکویی و پرهیز از شیطان تأکید شده و بیان می‌شود که خداوند نسبت به بندگانش آگاه‌تر است و رحمت و عذاب را بر اساس اراده‌اش نازل می‌کند.
گفتگو از حالت‌های مختلف بندگان و درخواست آنها به سوی خداوند نیز مطرح می‌شود که در برقراری ارتباط با خدا، همگی به دنبال نزدیکی به او و ترس از عذاب او هستند.
هوش مصنوعی: آنها گفتند: آیا وقتی که ما به استخوانها و خاکستر تبدیل شویم، دوباره به زندگی برخواهیم گشت؟ بگو: اگر شما سنگ یا آهن باشید یا هر چیز بزرگتری از اینها در دل‌های‌تان، آنها خواهند گفت: چه کسی ما را بازمی‌گرداند؟ بگو: آن کسی که شما را نخستین بار آفرید. و آنها سرهایشان را به سمت تو خم خواهند کرد و خواهند گفت: کی این اتفاق خواهد افتاد؟ بگو: شاید نزدیک باشد. روزی که شما را می‌خواند و شما با سپاسگزاری پاسخ خواهید داد و فکر می‌کنید مدت زیادی درنگ نکرده‌اید. و به بندگانم بگو که بهترین سخن را بگویند، زیرا شیطان در میان آنها فتنه می‌افکند، مسلماً شیطان دشمنی آشکار برای انسان است. پروردگار شما به شما آگاه‌تر است، اگر بخواهد به شما رحمت می‌کند یا اگر بخواهد شما را عذاب می‌دهد، و ما تو را بر آنها ناظر قرار نداده‌ایم. و پروردگار تو به آنچه در آسمانها و زمین است داناتر است و ما برخی از پیامبران را بر برخی دیگر برتری داده‌ایم و به داوود زبور داده‌ایم. بگو: کسانی را که به جای او می‌پندارید، بخوانید، آنها نمی‌توانند عدم آسیب را از شما برطرف کنند و نه می‌توانند شما را از مشقت نجات دهند. آنها کسانی هستند که دعا می‌کنند و به سوی پروردگارشان وساطت می‌طلبند تا ببینند کدام یک از آنها به او نزدیک‌تر است و از رحمت او امیدوارند و از عذاب او می‌ترسند، زیرا عذاب پروردگارت همواره از آنِ خطر است.
هوش مصنوعی: و گفتند آیا وقتی که ما تبدیل به استخوانها و پودرهای ریز شویم، آیا دوباره به زندگی بازخواهیم گشت؟ بگو اگر شما تبدیل به سنگ یا آهن شوید یا چیزی بزرگتر از آن در دل‌های شما باشد، به زودی خواهند گفت که چه کسی ما را باز می‌گرداند؟ بگو آن کسی که شما را نخستین بار آفرید. به زودی سرهایشان را به سمت تو خواهند چرخاند و خواهند گفت: آیا ممکن است که روزی باشد که شما را بخوانند و شما پاسخ دهید؟ به درستی که شما درنگ نکرده‌اید مگر برای مدت کوتاهی. و به بندگانم بگوید که بگویند بهترین سخن را. به راستی که دیو شیاطین میان آنها فساد می‌کند و شیطان دشمنی آشکار برای انسان است. پروردگار شما به شما بهتر می‌داند، اگر بخواهد به شما رحم خواهد کرد و اگر بخواهد عذاب خواهد کرد. و ما تو را برای آنها کارگزار قرار نداده‌ایم. پروردگار تو به کسی که در آسمانها و زمین است، داناتر است. ما به برخی از پیامبران برتری داده‌ایم و به داود زبور عطا کرده‌ایم. بگو به آنها که غیر از او می‌خوانید، آیا می‌توانند ضرری را از شما برطرف کنند یا تغییری در وضعیتتان ایجاد کنند؟ آنها که می‌خوانند به دنبال وسیله‌ای به سوی پروردگارشان هستند تا نزدیک‌تر شوند و امید به رحمت او دارند و از عذابش می‌ترسند، زیرا عذاب پروردگارت به شدت ترسناک است.
هوش مصنوعی: در آن زمان که ما به خاک و استخوان تبدیل می‌شویم و دیگر از ما نشانی نمی‌ماند، آیا هنوز کسی یاد ما خواهد کرد؟
هوش مصنوعی: سختی‌ها و مشکلات ما را از هم می‌پاشند و ویران می‌کنند. آیا دوباره می‌توانیم از نو جان بگیریم و احیا شویم؟
هوش مصنوعی: شما می‌توانید در برابر سختی‌ها و چالش‌ها، همانند سنگ و کوه یا حتی آهن، محکم و استوار باشید.
هوش مصنوعی: هرچیزی که به ذهنت می‌رسد، بزرگتر از آن است که تصور می‌کنی، تو را مانند کوه و آسمان عظیم و بزرگ می‌سازد.
هوش مصنوعی: بنابراین، پس از این که از بین می‌روید، حق شما را با یقین زنده خواهد کرد و این امر نیز در روز قیامت چنین خواهد بود.
هوش مصنوعی: به زودی از انکار سخن می‌گویند و صدا خواهد آمد، که چه کسی بعد از مرگ ما را زنده خواهد کرد؟
هوش مصنوعی: بعضی می‌گویند که کسی شما را خلق کرده است و انسان را از خاک ساخته است.
هوش مصنوعی: به زودی از شگفتی این خبر، سرها به سمت تو حرکت می‌کند.
هوش مصنوعی: می‌گویند که آیا این موضوع حقیقت دارد؟ ای دوست، بگو که شاید این نزدیک باشد.
هوش مصنوعی: در روزی که تو را فرا می‌خوانند، پاسخ بده و با ستایش او از ترس عذاب خود را نجات بده.
هوش مصنوعی: شما در این روزهای مشکل و سخت، به چه چیزی امید دارید در حالی که در زمان‌های آرام و راحت، فقط به مدت کوتاهی توقف کردید و به فکر آینده نبودید؟
هوش مصنوعی: به کسانی که می‌گویند حسن تنها از طریق فنون و ترفندها میسر است، بگو که عبادت و پرستش به ما آموخته‌اند که دفع وسوسه‌های شیطانی نیاز به بیشتر از اینها دارد.
هوش مصنوعی: چونکه دیو به خاطر دشمنی و کینه ورزی، در صحبت کردن میان مردم ایجاد فساد و ناامنی می‌کند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که دیو (که نماد شر و دشمنی است) به وضوح و به راحتی با انسان در خصومت و دشمنی قرار دارد، و هیچگاه از دشواری‌های کار یا چالش‌ها دوری نمی‌کند. در واقع، دیو همواره آماده است تا به مبارزه بپردازد و هیچ سستی در این کار ندارد.
هوش مصنوعی: خداوند بر شما آگاهی دارد و در مورد عذاب و بخشش، کاملاً مختار است.
هوش مصنوعی: اگر خداوند اراده کند، بدون حساب و کتاب شما را عفو می‌کند، اما اگر بخواهد، عذابتان خواهد داد.
هوش مصنوعی: ما تو را فرستادیم، ای پیامبر، بدون هیچ همشکلی و مشابهی، تا به عنوان نماینده‌ای برای آنها باشی.
هوش مصنوعی: پروردگار تو از هرچه در آسمانها و زمین وجود دارد، بزرگتر و برتر است و بر همه آنها فرض و لازم است.
هوش مصنوعی: برخی از پیامبران را ما برتر از برخی دیگر قرار دادیم.
هوش مصنوعی: ما به داوود کتاب زبور را دادیم تا به او در کارهایش برتری و فزونی بخشد.
هوش مصنوعی: بروید و از افرادی که فکر کردید مورد تایید خداوند هستند، خود شما بپرسید و بشنوید.
هوش مصنوعی: جز او، هیچ‌کس مالک این افراد نیستند، زیرا هیچ‌کس نمی‌داند از ضرر شما چه برمی‌آید.
هوش مصنوعی: بیماری و مشکلاتی که شما تجربه می‌کنید، تحت تأثیر تغییرات و اوضاع جدید از شما دور نخواهد شد.
هوش مصنوعی: یک قبیله از عرب‌ها به خاطر خواسته‌هایی که داشتند، پادشاه را مورد احترام و پرستش قرار می‌دادند.
هوش مصنوعی: گروهی که به خواندن مشغول‌اند، به دنبال وسیله‌ای هستند تا به حقیقت و راستینی نزدیک شوند. مراقب باشید!
هوش مصنوعی: هر کدام از آنها به سوی خداوند نزدیک‌ترند و بیشتر به رحمتی که از او انتظار دارند، امیدوارند.
هوش مصنوعی: باید از عذاب و کیفر الهی بترسند و خطاهای خود را جدی بگیرند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.