لاٰ تَجْعَلْ مَعَ اَللّٰهِ إِلٰهاً آخَرَ فَتَقْعُدَ مَذْمُوماً مَخْذُولاً (۲۲) وَ قَضیٰ رَبُّکَ أَلاّٰ تَعْبُدُوا إِلاّٰ إِیّٰاهُ وَ بِالْوٰالِدَیْنِ إِحْسٰاناً إِمّٰا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ اَلْکِبَرَ أَحَدُهُمٰا أَوْ کِلاٰهُمٰا فَلاٰ تَقُلْ لَهُمٰا أُفٍّ وَ لاٰ تَنْهَرْهُمٰا وَ قُلْ لَهُمٰا قَوْلاً کَرِیماً (۲۳) وَ اِخْفِضْ لَهُمٰا جَنٰاحَ اَلذُّلِّ مِنَ اَلرَّحْمَةِ وَ قُلْ رَبِّ اِرْحَمْهُمٰا کَمٰا رَبَّیٰانِی صَغِیراً (۲۴) رَبُّکُمْ أَعْلَمُ بِمٰا فِی نُفُوسِکُمْ إِنْ تَکُونُوا صٰالِحِینَ فَإِنَّهُ کٰانَ لِلْأَوّٰابِینَ غَفُوراً (۲۵) وَ آتِ ذَا اَلْقُرْبیٰ حَقَّهُ وَ اَلْمِسْکِینَ وَ اِبْنَ اَلسَّبِیلِ وَ لاٰ تُبَذِّرْ تَبْذِیراً (۲۶) إِنَّ اَلْمُبَذِّرِینَ کٰانُوا إِخْوٰانَ اَلشَّیٰاطِینِ وَ کٰانَ اَلشَّیْطٰانُ لِرَبِّهِ کَفُوراً (۲۷)
مگردان با خدا خدای دیگر پس بنشینی نکوهش کرده شده تنها وا گذاشته شده (۲۲) و حکم کرد پروردگارت که نپرستید مگر او را و به پدر و مادر نیکویی کردن اگر پرسند نزد تو به پیری یکیشان یا هر دوشان پس مگوی مران دو را اف و زجر مکن آن دو را و بگوی مر آن دو را گفتنی خوب (۲۳) و فرود آور برای آن دو تا بال تواضع را از مهربانی و بگو پروردگار من رحمت کن آن دو تا را هم چنان که تربیت کردند مرا که بودم خرد (۲۴) و پروردگار شما داناتر است بآنچه در نفسهای شماست اگر باشد نیکوکاران پس بدرستی که او باشد مر بازگشت‌کنندگان را آمرزنده (۲۵) و بد خویشت را حقش و بیچاره را و رهگذران را و مباش پاشیدنی باسراف (۲۶) بدرستی که باشندگان باسراف باشند برادران شیاطین و باشد شیطان مر پروردگارش را ناسپاس (۲۷)
با خدا اندر الوهیّت مگیر
مر اِله دیگر از شرک ضمیر
این است لَّا تَجعَلْ مَعَ االلهِ إلَه
کت جزاء دوزخ بود بی اشتباه
پس تو بنشینی به دوزخ زآن جهت
رانده و مخذول اندر عاقبت
حکم از پروردگارت شد بجا
که بنپرستید جز او را شما
هم کنید احسان شما بر والدین
زآن یکی ور سالخورد آید به عین
یا رسند آن هر دو بر سنّ کِبَر
پس مگو اُف یا به مادر یا پدر
بانگ بر ایشان ز دلتنگی مزن
نرم و نیکو گو مر ایشان را سخن
هل فرو بال تواضع بهرشان
رحمت آور نی که قهر از قهرشان
گو خدایا رحم کن بر این دو پیر
کِم بپروردند چون بودم صغیر
گفت پیغمبر که چیزی نیک تر
هم به رحمتهای حق نزدیکتر
نیست از احسان و بر،ّ بر والدین
بِه ز هر خیری است این در نشأتین
حق تعالی بر شما داناتر است
آنچه اندر نفسهاتان مضمر است
گر شما باشید از شایستگان
در مقام والدین از امتحان
پس باوّابین مر او باشد غفور
یا رب از ما عفو کن گر شد قصور
جرم ما نه یک، نه صد، بیش از حد است
نیک کن هر خصلتی کز ما بد است
ده به ذاالقربی حقوق او تمام
یعنی از خویشان نزدیکت به نام
گفته اند ارباب اخبار و اصول
دارد این نسبت به خویشان رسول
در اسیری گفت زین العابدین
شامی ای را خوانده ای قرآن یقین
گفت آری گفت ذی القربی تو را
گشته معلوم ایچ از قول خدا
آن مگر ماییم گر داری نظر
خواند این آیت بر او پس سر به سر
« اشاره از فدک است »
چونکه این آیت رسید از کبریا
داد بر زهراء(س) فدک را مصطفی (ص)
از عبید االله موسی از فدک
کرد استفسار مأمون بی ز شک
این خبر را او نوشت اندر جواب
پس فدک را کرد رد او بر شتاب
صدق مطلب را خدا داند همه
تا چرا شد منتزع از فاطمه(س)
نیست بر صدّیق و فاروق امین
از خردمند احتمال ظلم و کین
بعد احمد(ع) بودهاند ایشان امیر
بر امور خلق و حکم حق بصیر
فاطمه(س) لیک این یقین شد نیست شک
که غمین بوده است از نزع فدک
مسلمین را هم در آن گر بوده حق
ترضیۀ او بود اولی بر فرق
در ره خیر البشر اسلامیان
می گذشتند از تمام مال و جان
از زمینی چون ز فرزند رسول
بودشان اهمال این نبود قبول
خاصه کو شد مدعی با اهتمام
که به من بخشیده این خیر الانام
قول او هم بی تأمل حجت است
چون به شأن او ز تطهیر آیت است
شیعه گوید خواستند از وی گواه
تا چه بوده است اصل آن داند اِله
راست کرداری چو صدّیق شفیق
عادلی یا همچو فاروق دقیق
این کنند از عقل دور آمد یقین
وآنگهی با اجتماع مسلمین
عالِم حاکم به هر کاری خداست
میدهد پاداش هر کس هر چه خواست
دور از تفسیر گشتیم ای خلیل
حقّ مسکین هم بده و ابن السبیل
صرف بر ناحق مکن مال نفیس
زآنکه مسرف شد ، برادر با بلیس
فکر و اعضاء را مکن صرف هوی
هم حواس و مشعر و طبع و قوا
ناسپاسی باشد این بر رب ناس
هست شیطان مر خدا را ناسپاس
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این آیات و متن، به انسان‌ها توصیه شده که با خداوند شریک نگذارند و او را تنها بپرستند، زیرا این عمل منجر به عاقبت نیکو نخواهد شد. همچنین به نیکوئی با والدین تاکید شده است، به ویژه زمانی که آنها به سن پیری می‌رسند. انسان باید با آنها به نرمی و احسان صحبت کند و دل‌ها را با رحمت پر کند.
در ادامه، بر اهمیت کمک به خویشاوندان، نیازمندان و مسافران تأکید شده است و از اسراف در هزینه‌ها نهی شده است. اسرافکاران به مثابه برادران شیطان شناخته شده‌اند. نهایتاً، از خداوند خواسته می‌شود که بر بندگانش رحمت کند و آنها را ببخشایید.
هوش مصنوعی: برای خود و خداوند، معبودی دیگر قرار ندهید که این کار شما را به بی‌اعتباری و ناتوانی خواهد کشاند. پروردگارت فرمان داده است که جز خود او را نپرستید و به والدین نیکی کنید. اگر یکی از آنها یا هر دوی آنها به سن پیری برسند، نباید حتی به آنها بی‌احترامی کنید و نباید به آنها پرخاش کنید، بلکه باید با آنها کلامی نیکو بگویید. برای آنها با مهربانی و تواضع رفتار کنید و از خداوند بخواهید که مانند آن‌که آنها به شما در کودکی رسیدگی کردند، بر آنها رحم کند. پروردگار شما به آنچه در دل‌های شماست، آگاه‌تر است. اگر شما نیکوکار باشید، او همواره برای توبه‌کنندگان آمرزنده است. حق خویشاوندان را ادا کنید و به نیازمندان و مسافران کمک کنید و از اسراف جداً پرهیز کنید، که اسراف‌کنندگان هم‌یاران شیطان هستند و شیطان برای پروردگارش بسیار ناسپاس است.
هوش مصنوعی: خداوند را به خدای دیگری تبدیل نکن، زیرا در این صورت تنها و سرزنش‌شده خواهی ماند. پروردگارت فرمان داده که جز او را نپرستی و نسبت به والدینت نیکی کنی. اگر یکی از آنها یا هر دو به سن پیری برسند و از تو درخواست کنند، به آنها نه مگو و آنها را از خود نران. با گفتار نیکو با آنها صحبت کن و برایشان از روی محبت و مهربانی تواضع کن. به پروردگارت بگو: "ای پروردگار من، هر دو را رحمت کن همان‌طور که آنها مرا در کودکی تربیت کردند." پروردگار شما به آنچه در دل‌های شماست آگاه‌تر است. اگر کسانی نیکوکار باشند، او حتماً به توبه‌کنندگان آمرزنده است. حق خود را ادا کن و به دیگران که در سختی هستند، کمک کن و در مصرف خود اسراف نکن. زیرا افراد اسراف‌کار برادران شیطان هستند و شیطان همواره نسبت به پروردگارش ناسپاس است.
هوش مصنوعی: با خدا در مورد خداوندی و الوهیت صحبت کن و هیچ خدایی دیگر را به خاطر تفکرات نادرست در درون خودت نپذیر.
هوش مصنوعی: این پیام به ما می‌آموزد که نباید در کنار خداوند موجودات دیگری را بپرستیم، چرا که عواقب آن عذاب و مجازاتی به دنبال خواهد داشت.
هوش مصنوعی: پس تو در دوزخ خواهید نشست، چون به خاطر انجام نادرست کارها، از رحمت خداوند دور شده و به حالتی ذلیل و ناکام دچار خواهی شد.
هوش مصنوعی: پروردگار تو مشخص کرده که جز او را نپرستید و این حکم لازم‌الاجرا است.
هوش مصنوعی: به پدر و مادر خود احسان و نیکی کنید، چراکه اگر روزی به سن کهنسالی رسیدند، به آن نیکی و محبت شما نیازمند خواهند بود.
هوش مصنوعی: اگر روزی همزمان هر دو به سن پیری برسند، نیازی به شکایت و ناله از این موضوع ندارد، حتی اگر به مادر یا پدر خود باشد.
هوش مصنوعی: از دل تنگی بر آنها فریاد نزن، به آرامی و به زیبایی با آنها صحبت کن.
هوش مصنوعی: این بیت اشاره به این دارد که باید با تواضع و فروتنی به دیگران رفتار کرد، زیرا این ویژگی‌ها باعث جلب رحمت و محبت می‌شود. در مقابل، قهر و خشم ممکن است بر نتایج منفی تأثیر بگذارد و در نهایت به دوری و کينه تبدیل شود. بنابراین، رفتار دوستانه و مهربانانه بهتر از عصبانیت و قهر است.
هوش مصنوعی: خدایا، بر این دو پیرم که در کودکی من را به خوبی تربیت نکردند، رحم کن.
هوش مصنوعی: پیامبر فرمودند که چیزی بهتر از این وجود ندارد که به رحمتهای الهی نزدیکتر باشد.
هوش مصنوعی: نیکی و کمک به والدین از هر نوع خیری در این دنیا و آن دنیا بهتر است.
هوش مصنوعی: خداوند بهتر از شما به آنچه در درون شما پنهان است، آگاهی دارد.
هوش مصنوعی: اگر شما از افراد شایسته در جایگاه والدین باشید، در آزمونی قرار می‌گیرید.
هوش مصنوعی: پس دربانان درگاه تو، ای پروردگار، او را ببخشایند. اگر در کارهایمان کوتاهی کردیم، از ما عفو کن.
هوش مصنوعی: کارهای نیک ما به قدری زیاد است که نمی‌توان آنها را فقط به یک یا صد مورد محدود کرد، پس اگر در ما خصوصیات بدی وجود دارد، با نیکوکاری و رفتار برتر به ما پاسخ بده.
هوش مصنوعی: به خویشاوندان نزدیکت باید حقوق و محبت کامل را بدهی و از آنها به درستی یاد کن.
هوش مصنوعی: گفته‌اند که کسانی که به اخبار و اصول آگاهی دارند، نسبت به خویشاوندان پیامبرٍ اکرم مسئولیت و تعهد خاصی دارند.
هوش مصنوعی: امام زین العابدین (ع) در حال اسارت، از شخصی می‌پرسد که آیا قرآن را خوانده‌ای؟ انگار به او تأکید می‌کند که درک عمیق و یقین به پیام‌های قرآن داشته باشد.
هوش مصنوعی: او گفت بله، نزدیکان خدا به تو آگاه شده‌اند و تو از قول خدا چیزی را درک کرده‌ای.
هوش مصنوعی: اگر ما را در نظر داری، پس این آیه را به او بخوان و به طور کامل توجه کن.
هوش مصنوعی: فدک یک منطقه‌ای بود که در تاریخ اسلام اهمیت زیادی داشت و به عنوان یک نماد در تاریخ شیعه شناخته می‌شود. این مکان در زمان پیامبر اسلام و پس از وفات او، به عنوان محلی برای تولید و بهره‌برداری از منابع طبیعی شناخته می‌شد. با توجه به ویژگی‌های خاص این منطقه، مسائل سیاسی و اجتماعی حول آن شکل گرفت و در نتیجه رویدادهای زیادی را تحت تأثیر قرار داد. این موضوع در تاریخ پس از پیامبر نیز تأثیرگذار بوده و به عنوان یکی از نقاط کلیدی در مباحث مربوط به حقوق و امتیازات اهل بیت (علیه‌السلام) مطرح می‌شود.
هوش مصنوعی: زمانی که این آیه از عظمت الهی نازل شد، پیامبر(ص) فدک را به حضرت زهرا(س) عطا کرد.
هوش مصنوعی: عبیدالله موسی از مأمون درباره فدک پرسش کرد و در این زمینه هیچ شکی وجود نداشت.
هوش مصنوعی: او این خبر را در پاسخ نوشت و با عجله فدک را رد کرد.
هوش مصنوعی: خداوند به حقیقت و صداقت مسأله آگاه است؛ پس علت اینکه این موضوع از فاطمه (س) جدا شد، چیست؟
هوش مصنوعی: بر هیچ یک از صدیقین و فاروقین (دو نفر از شخصیت‌های بزرگ اسلامی) نمی‌توان به خردمندان اطمینان داشت که از آنها ظلم و کینه سر بزند.
هوش مصنوعی: بعد از پیامبر(ص)، آنها جایگاه رهبری بر امور مردم و قوه قضا را به عهده داشتند.
هوش مصنوعی: فاطمه(س) اما این موضوع کاملاً روشن است که او از به‌دست نیاوردن فدک به شدت ناراحت بوده است.
هوش مصنوعی: اگر حق کسی بر مسلمین ثابت باشد، این حق او بر دیگران مقدم است و باید مورد احترام قرار گیرد.
هوش مصنوعی: در مسیر راستی و نیکی، مسلمانان با فداکاری تمام، از مال و جان خود می‌گذشتند.
هوش مصنوعی: از زمین‌هایی که شایسته فرزندان پیامبر هستند، برای آنها سهل‌انگاری نمی‌تواند پذیرفته شود.
هوش مصنوعی: به ویژه کسی که با تلاش زیاد ادعا می‌کند که این نعمت بزرگ از طرف من به او داده شده است.
هوش مصنوعی: قول او بدون فکر و تأمل هم معتبر است، زیرا شأن و جایگاه او مانند نشانه‌ای از پاکی و خلوص است.
هوش مصنوعی: شیعه می‌گوید که از او خواسته‌اند شاهدی بیاورد تا بگوید اصل موضوع چه بوده است.
هوش مصنوعی: شخصی که در کارهای خود صداقت و عدالت داشته باشد، مانند صدیق (شخص راستگو) و شفیق (محبت‌آمیز) است و همچنین می‌تواند به دقت و روزی فاروق (امیرالمؤمنین) نیز اشاره داشته باشد.
هوش مصنوعی: این کار نشان‌دهنده دوری از عقل است و در عین حال، به اتحاد مسلمانان آسیب می‌زند.
هوش مصنوعی: خداوند، که دانای هر چیزی است، بر تمام امور تسلط دارد و به هر فردی مطابق خواسته‌اش پاداش میدهد.
هوش مصنوعی: ای ابراهیم، ما از تفسیر و توضیح فاصله گرفته‌ایم. پس به مسکین و نیازمند هم کمک کن و به کسانی که در راه مانده‌اند، یاری برسان.
هوش مصنوعی: مال خود را بیجا و به ناحق مصرف نکن، زیرا که این کار باعث می‌شود که تو همچون کسانی باشی که به شیطان نزدیک می‌شوند.
هوش مصنوعی: به فکر و اعضای بدن خود اجازه نده که فقط برای لذت‌های زودگذر و هوسرانی‌ها عمل کنند. همواره باید حواس، ادراکات و توانایی‌های خود را به کار ببرید.
هوش مصنوعی: ناسپاسی به شمار می‌آید اگر کسی از خالق خود، که خداست، غفلت کند و مانند شیطان که به طور ناشایستی از مقام خداوند سرباز زد، رفتار کند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.