در سوگ این ستم زدگان بحر و بر گریست
هرچ اندر آسمان و زمین خشک و تر گریست
آن شب زمین به خواریشان سختتر گداخت
آن شب زمان به زاریشان زارتر گریست
کاندر خرابه دختر خردش رقیه نام
چون شمع صبح از سر شب تا سحر گریست
از شور گریه اش همه بینا و کور سوخت
وز سوز ناله اش همه شنوا و کر گریست
صحرا به تاب سینه ی وی چون شرر گداخت
دریا به آب دیده ی وی چو شمر گریست
شمعی به بزم ماتمیان همچو او نسوخت
چندانکه غریق اشک فتد تا کمر گریست
چون مرغ نیم کشته گم کرده آشیان
بر پای دام حادثه سر زیر پر گریست
نز زخم نای و آبله پای و طعن نی
نز رنج راه و سختی و طول سفر گریست
نه چشم آب و نان نه تمنای برگ و ساز
نی طمع خوان نه بر هوس ما حضر گریست
نی در هوای چادر و ساماک و روی پوش
نی بر غم برهنگی پا و سر گریست
نه اعتنای یاره نه پروای گوشوار
نه برسوار سیم و نه خلخال زر گریست
نی دل به تیته و تل و طوق و تمیمه داشت
نی بهر رسته در و عقد گهر گریست
بهر پدر نه دربدری های خویش بود
هرچ اندر آن خرابه ی بی بام و درگریست
ز اندیشه ی مدار وی آن روز شمس سوخت
در فکرت حیات وی آن شب قمر گریست
دردا که این قضیه هنوز است ناتمام
چندانکه بختم از تف دل بازمانده خام
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به سوگ و غم کسانی می‌پردازد که تحت ستم قرار گرفته‌اند. شاعر توصیف می‌کند که چگونه تمام هستی در سوگ آنها می‌گرید، از آسمان و زمین گرفته تا دختری به نام رقیه که از دل‌تنگی و اندوه خود اشک می‌ریزد. او با درد و سوزی که دارد، تأثیر عمیقی بر اطرافش می‌گذارد و همه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نمی‌توان هیچ دلیلی به جز غم و سوگواری او یافت، زیرا او نه به چیزهای دنیوی فکر می‌کند و نه به زیبایی‌ها. وی به یاد پدرش و خرابی‌هایی که زندگی‌اش را تحت تأثیر قرار داده، گریه می‌کند و این درد و اندوه همچنان ادامه دارد. شعر به طور کلی به احساسات عمیق و غم‌انگیز انسانی پرداخته و بر بقا و تداوم این درد تأکید دارد.
هوش مصنوعی: در فراق و اندوه کسانی که مورد ظلم واقع شده‌اند، هم دریا و هم خشکی‌های زمین به شدت ناله و گریه کردند و همه چیز در آسمان و زمین، حتی خشک و تر، به سوگ آنان پرداختند.
هوش مصنوعی: آن شب زمین به خاطر سختی و ذلت آنها به شدت داغ و سوزان شد و آن شب زمان نیز به خاطر اندوه و غم آنها از شدت ناراحتی بیشتر از همیشه گریست.
هوش مصنوعی: در ویرانه‌ای دختری به نام رقیه وجود داشت که مانند شمعی در صبح، از غروب تا سپیده‌دم، به طور مداوم گریه می‌کرد.
هوش مصنوعی: از شدت درد و گریه‌اش همه کسانی که بینا هستند، نابینا می‌شوند و کسانی که شنوا هستند، کر می‌شوند. این حالت نشان‌دهنده‌ی عمق احساسات و تأثیر آن بر دیگران است.
هوش مصنوعی: در این بیت، توصیف می‌شود که سینه‌ی او مانند آتش در صحرا در حال غلیان و جوش و خروش است و چشمانش همچون دریا پر از اشک، به شدت می‌ریزد و مانند شمر، به خاطر غم و اندوهش گریه می‌کند.
هوش مصنوعی: شمعی در میان سوگواران روشن بود، اما به اندازه‌ای نسوخت که اینقدر اشک بریزند که تا کمرشان برسد.
هوش مصنوعی: مانند پرنده‌ای که نیمه جان در پی لانه‌اش می‌گردد، به خاطر دام‌های پیش‌رو، سرش را زیر بالش پنهان کرده و گریه می‌کند.
هوش مصنوعی: او از درد و زخم‌های بدنی چون نای و آبله و همچنین از دشواری‌ها و رنج‌های مسیر و طولانیای سفر گریه می‌کند.
هوش مصنوعی: نه به دنبال چیزهای مادی و دنیاست، نه آرزوی لذت‌های زودگذر دارد و نه هیچ‌گونه طمعی به نعمت‌ها و خوشی‌ها می‌کند؛ او از عالم و دنیای مادی خود را کنار کشیده و دلی پاک و بی‌‌رغبت دارد.
هوش مصنوعی: نی در حالتی از غم و اندوه است که در دل چادر و دنیای پوشش و حجاب به سر می‌برد. این نی به یاد آورده که چقدر از برهنگی پاها و سرش ناراحت است و به خاطر این فقدان، اشک می‌ریزد.
هوش مصنوعی: نه به توجه و محبت معشوق اهمیت می‌دهد، نه به زیبایی گوشواره‌هایش، نه به شوق سوار شدن بر اسب نقره‌ای و نه به زینت‌های طلایی که به پا دارد. او در حال گریه است.
هوش مصنوعی: دل هرگز به زینت‌های ظاهری و تزیینات بی‌فایده اهمیت نداد و برای به دست آوردن هر نوع مال و منصب، گریان و نگران نشد.
هوش مصنوعی: برای پدرش، نه به خاطر مشکلات خودش، بلکه به خاطر حال آن خرابه‌ی بی سقف و در، گریان بود.
هوش مصنوعی: به خاطر تأثیرات نظریه او، روزی خورشید در فکر او دچار سوختگی شد و شب هنگام، ماه به خاطر زندگی‌اش گریست.
هوش مصنوعی: افسوس که این ماجرا هنوز به پایان نرسیده و به همان اندازه که شانس من کم رنگ شده، هنوز دلم بی‌قرار و پریشان است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.