می برندش به همان راه که آمد واپس
هر که چون صبح زند خنده به خود نیم نفس
زاهدا سبحه بینداز که بس کوتاه است
از خم حلقهٔ زلف بت ما دست هوس
ای کم از مورچه بر خوان لئیمان جهان
چند بر سر بزنی دست تولا چو مگس
چه طلسم است در این لاشهٔ دنیا که مدام
می نماید به نظر نفس تو را کس، کرکس
چه توان برد ز من فیض چو آن دیوانه
گفت شب مونس من پشه و روز است مگس
تیره شد خاطر فرهاد ز سودای مجاز
ظاهر است این که شود خانه سیه ز آتش خس
دل شود خسته ز تکلیف که بلبل نالد
گر ز چوب گل صد برگ بساز ند قفس
زاهدان را ز ره آوازهٔ جنت برده است
سر به صحرا زده این قافله ز آواز جرس
نیستم طفل رسن تاب ولیکن چون او
کارم از پیشروی رفته سعیدا واپس
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شعر به توصیف حالاتی میپردازد که انسان در زندگی تجربه میکند. شاعر به مسیری که انسانها طی میکنند اشاره دارد و میگوید که باید مراقب باشند زیرا زندگی، با تمام تلاطمها و چالشهایش، گاهی بیفایده به نظر میرسد. در این شعر، به خصوص به ناپایداری دنیا و بیمعنایی برخی از آرزوها و تلاشها پرداخته شده است. زاهدان در جستجوی جنت هستند، اما گاهی با واقعیت تلخ زندگی روبرو میشوند. شاعر همچنین با مقایسه مختصری، به تناقضات و چالشهای روحی و عاطفی انسان اشاره میکند و به این نکته میپردازد که آرامش درونی ممکن است در دنیای بیرونی گم شود. در نهایت، شاعر به حس ناامیدی و دردهای درونی انسانها میپردازد و به فکر و تأمل در زندگی دعوت میکند.
هوش مصنوعی: هر کس که با شوق و امید به زندگی ادامه میدهد، همانطور که صبح با لبخند و انرژی تازه به روز جدید میپردازیم، در نهایت به مسیری که آغاز کرده است، بازمیگردد.
هوش مصنوعی: ای خودساخته! دانههای تسبیح را بینداز، زیرا که به اندازهٔ حلقهٔ موی معشوق ما، دست نیافتنی و کوتاه است.
هوش مصنوعی: در این شعر، به کماهمیت بودن برخی افراد اشاره میشود. شاعر میگوید که کسی که به صورت غیرمؤثر در جمع و در کنار دیگران قرار دارد، مانند مگسی است که در کنار غذا نشسته و در عوض مورچهای کوچک و زحمتکش نمیتواند به اندازه آن مؤثر باشد. به طور کلی، منظور این است که برخی افراد در زندگی اجتماعی به اندازهای که باید تأثیرگذار نیستند و فقط به دنبال سود شخصی خود هستند.
هوش مصنوعی: در این دنیا که پر از فساد و زشتی است، چه رازی وجود دارد که همیشه به تو نشان میدهد کسی به جز خودت ارزشمند نیست، مانند یک کرکس که فقط به دنبال لاشههاست.
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به حالت و احوال روحی خود اشاره میکند. او میگوید که در شب تنها و بیمونس است و تنها همدم او پشه است، و در روز نیز به مگسی بسنده میکند. این جملهها نشاندهنده تنهایی و نبودن کسی در کنار او هستند. احساس ناامیدی و بیحالی او در این وضعیت به تصویر کشیده شده است.
هوش مصنوعی: فرهاد به خاطر عشق و آرزوی ناپایدارش دچار اندوه و ناامیدی شد. این نشان میدهد که دل او مانند خانهای سیاه و غمانگیز شده است که به خاطر شعلههای عشق، در آتش میسوزد.
هوش مصنوعی: دل از بار مشکلات و وظایف خسته میشود، زیرا بلبل به خاطر درد و رنجش از قفس چوبی شکایت میکند، در حالی که میتوان با گلهای زیبا قفسی ساخت.
هوش مصنوعی: زاهدان به خاطر نام و آوازه بهشت از مسیر خود منحرف شدهاند و این کاروان به خاطر صدای زنگ به سمت بیابان حرکت کرده است.
هوش مصنوعی: من مانند یک کودک که به طناب وابسته است نیستم، اما کارم جلوتر از آنچه که میخواهم پیش رفته است، افسوس که به عقب برگشتهام.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
درگه خلق همه زرق و فریبست و هوس
کار درگاه خداوند جهان دارد و بس
هر که او نام کسی یافت ز آن درگه یافت
ای برادر کس او باش و میندیش از کس
بندهٔ خاص ملک باش که با داغ ملک
[...]
بنده خاص ملک باش که با داغ ملک
روزها ایمنی از شحنه و شبها ز عسس
هر که او نام کسی یافت، از این درگه یافت
ای برادر کس او باش و میندیش ز کس
بلبل گلشن قدسم شده از جور فلک
بیگنه بسته زندان و گرفتار قفس
آمده روضه فردوس برین مانده بجای
گل سیراب و سمن ساخته از خار و ز خس
نه چو بلبل منم آن سدره نشیمن شهباز
[...]
عشق داریم بدیدار تو ایجان بهوس
نکنم از غم دیدار تو جاویدان بس
مردم دیده عشاق تو را می بینم
روشن است از مه رخسار تو چشم همه کس
عشق دریاست بر او هر دو جهان کف باشد
[...]
شد ز خط لعل تو ایمن ز شبیخون هوس
در شب تار بود شهد مسلم ز مگس
در حرامی است اگر باده نشاطی دارد
دختر رز به حلالی نشود قسمت کس
نفس را غفلت دل باعث جرأت گردد
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.