گنجور

 
نسیمی

به جان وصل تو می‌خواهم ولیکن برنمی‌آید

به دست عاشق این دولت به جان و سر نمی‌آید

سر زلفش رها کردن، به جان، نتوان ز دست ای دل

که عمری کان ز کف بیرون رود دیگر نمی‌آید

دلم چون با سر زلفش کند عزم سفر با او

به منزل جز مَهِ رویش کسی رهبر نمی‌آید

به خوبی می‌کند دعوی که با رویش برآید مَهْ

(چو رویش دید می‌داند که با او برنمی‌آید)

(به رغم منکر رویت من آن حق‌بین حق‌دانم)

که جز روی توام رویی بر این رو بر نمی‌آید

لبش می‌خواند ای ساقی سقاهُم ربهم بشنو

که محروم از مِیِ وحدت بر این ساغر نمی‌آید

به دریای غم عشقش فرو رو گر گهر خواهی

که کس را اندر این دریا به کف گوهر نمی‌آید

ز چشم دلبرم بر دل چه می‌آید چه می‌پرسی

مرا بر دل چه چیز است آن کزان دلبر نمی‌آید

نسیمی صورت حق را، به حق، روی تو می‌داند

چه باشد منکرِ حق را، گَرَش باور نمی‌آید

 
 
 
سلمان ساوجی

چو رویت هرگزم نقشی به خاطر در نمی‌آید

مرا خود جز تو در خاطر، کسی دیگر نمی‌آید

خیال عارضت آبست، از آن در دیده می‌گردد

نهال قامتت سر و ست، از آن در بر نمی‌آید

مرا در دل همی آید که چون باز آیدم دلبر

[...]

جهان ملک خاتون

درخت وصل آن دلبر مگر در بر نمی‌آید

که کام جان من هرگز ز لعلش بر نمی‌آید

به سرو قامتش گفتم چرا نایی برم گفتا

منم سرو سهی لیکن قدم در بر نمی‌آید

من بیچاره از یادت نباشم یک زمان خالی

[...]

کلیم

به غیر از می کسی از عهدهٔ غم برنمی‌آید

زمان غصه بی‌ایام مستی سر نمی‌آید

تغافل بر شراب از توبه هرکس زد پشیمان شد

به استغنا کسی با دختر رز بر نمی‌آید

زمین دل اگر از آب حیوان پرورش یابد

[...]

صائب تبریزی

گران گشتم به چشمش بس که رفتم بی‌طلب سویش

مرا از پای نافرمان چه‌ها بر سر نمی‌آید!

چه بگشاید ز ماه عید بی‌همدستی طالع؟

ز صیقل کار بی‌امداد روشنگر نمی‌آید

به گردون جنگ دارد چشم کوته‌بین، نمی‌داند

[...]

مشاهدهٔ ۲ مورد هم آهنگ دیگر از صائب تبریزی
فیاض لاهیجی

اگر دو روز از آن کو خبر نمی‌آید

دلم ز وادی حیرت به در نمی‌آید

هزار مرحله طی کرده‌ایم در هر گام

غنیمت است که این ره به سر نمی‌آید

غرض تسلّی شوق است از تمنّی وصل

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه