ناصر انصاف از جهان مطلب
که در آفاق از او نیابی گرد
خسرو عادلی نماند مگر
تاجداری خروس خواهد کرد
پرورد آسمان به خون دلش
هر که در دور ما سخن پرورد
کار دانش زمین فرو بردند
زحل نحس و زهرهٔ نامرد
ذرهای مهر اگر بُدی در چرخ
چهرهٔ مهر او نبودی زرد
کعبتین است سعد و نحس فلک
کوکب و برج او چو تختهٔ نرد
تو همه ششدری و هر ساعت
ضرب او میخوری چو مهرهٔ نرد
آتش اندر طمع زن و چون خاک
بر در ناکسانِ سفله مگرد
بایدش صد سال خواری دید
هرکه یک نان ز خوان دونان خورد
با همه خلق همدمی کردم
همدمی نیست بهتر از دم سرد
حکمای زمانه را دیدم
هیچ دارو نمیرسد با درد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی نابرابریها و مشکلات اجتماعی و اخلاقی میپردازد. شاعر به عدم وجود انصاف و عدالت در جامعه اشاره دارد و به این نکته میپردازد که هیچکس در جهان نمیتواند به درستی و انصاف رفتار کند. او بیان میکند که افرادی که در زندگی به نفع خود و با سوءاستفاده از دیگران عمل میکنند، باید سالها خواری و ذلت را تجربه کنند. شاعر همچنین به حکمتها و داروهای بیفایدهى زمانه اشاره میکند و میگوید هیچکدام از آنها نمیتوانند دردهای واقعی انسانها را درمان کنند. در نهایت، او از دوستی و همدمی سخن میگوید و بر سردی روابط انسانها تأکید میکند.
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به این نکته اشاره دارد که انسان نمیتواند انصاف و عدالت واقعی را از دنیا توقع داشته باشد، چرا که در گسترهی هستی، نشانهای از این مسأله یافت نمیشود. به عبارتی دیگر، عدالت حقیقی در عالم وجود ندارد و نمیتوان آن را در جایی جستجو کرد.
هوش مصنوعی: در اینجا منظور این است که هیچ کسی که به عدالت پایبند باشد، نمیتواند در مقام قدرت و رهبری، فقط به فکر خود و منافع شخصی باشد؛ بلکه باید در پی خدمت به دیگران و انصاف باشد. اگر کسی به سمت ظلم برود، مانند خروسی میشود که فقط به فکر جلب توجه و نمایش قدرت است.
هوش مصنوعی: آسمان با تمام درد و رنج خود، هر کسی را که درباره ما سخن بگوید، تحت حمایت و پرورش خود قرار میدهد.
هوش مصنوعی: کار دانش به قدری تأثیرگذار است که زمین را در اختیار گرفته و سیارههای نحس مانند زحل و زهرهی نامناسب از آن دور شدهاند.
هوش مصنوعی: اگر ذرهای محبت و دوستی در چهرهٔ آفتاب وجود داشت، چهرهٔ خورشید اینقدر زرد و غمگین نمینمود.
هوش مصنوعی: در این بیت به ارتباط بین ستارهها و سرنوشت انسانها اشاره شده است. به نوعی میتوان گفت که زندگی و آینده افراد تحت تأثیر عاملهای آسمانی و کیهانی قرار دارد، و در این میان سعد و نحس به عنوان نشانههایی از بخت خوب و بد به حساب میآیند. به همین ترتیب، صفات ستارگان و نشانههای فلکی میتوانند مانند تاسهای بازی در زندگی انسان تأثیرگذار باشند.
هوش مصنوعی: تو تمام زندگیات در حال تغییر است و در هر لحظه تحت تأثیر حوادث و زمان قرار میگیری، همانطور که مهرههای بازی نرد به طور مکرر جابهجا میشوند.
هوش مصنوعی: آتش را در دل خود بخور و به محبت و امید زندگی کن و هرگز به افراد ناپسند و بیارزش نزدیک نشو.
هوش مصنوعی: هر کسی که از سفرهی پست و بیارزش بخورد، باید سالها ذلت و خواری را تحمل کند.
هوش مصنوعی: من با همه مردم همش companionship برقرار کردم، اما هیچ همدمی بهتر از یک دم سرد (یعنی یک حالت بیاحساسی یا بیتفاوتی) پیدا نکردم.
هوش مصنوعی: من حکیمان زمانه را دیدهام و متوجه شدهام که هیچ دارویی نمیتواند با این درد مقابله کند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
اشتر گرسنه کسیمه برد
کی شکوهد ز خار؟ چیره خورد
نانوردیم و خوار و این نه شگفت
که برِ ورد، خار نیست نورد
مردم اندر خور زمانه شدهست
نرد چون شاخ گشت و شاخ چون نرد
از تک اسب و بانگ نعرۀ مرد
کوه یر نوف شد هوا پر گرد
شعر سید محمد ناصر
دل من شاد کرد و خرم کرد
شدم از گرمی طبیعی پوست
همچو تشنه که آب باید سرد
بر دل من نشاط رامش یافت
[...]
صدر اسلام زنده گشت و نمرد
گرچه صورت به خاک تیره سپرد
در جهان بزرگ ساخت مکان
هم بخردان گذاشت عالم خرد
پس تو گویی که مرثیت گویش
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.