چونکه شه را بود با طوطی نظر
کرده خو با نطق او شام و سحر
خاطر شه بُد شگفت از گفت او
گفتِ او آرامِ خواب و خفت او
خواست تا از هر زبان دانا شود
هر زبان را نطق او گویا شود
هندی و تازی و ترکی و دری
زابلی و کابلی و بربری
جمله را آموزد و گوید سخن
پیش شاه مستطاب مؤتمن
هر زبانی را نوایی دیگر است
وان نوای نو ز کهنه بهتر است
تازه باشد لذت هر تازه‌ای
تازه بخشد کام بی اندازه‌ای
گر تو را صدحور باشد در وثاق
تازه‌ای را باز داری اشتیاق
روز و شب دلاله را تنگ آوری
تا نگار تازه‌ای چنگ آوری
خواست شه تا مرغ شیرین کار او
تازه باشد هر زمان گفتار او
سرّ این و آن بفهمد از سخن
با همه گویا شود در انجمن
هم بفهمد راز سرهنگان شاه
هم بداند سرّ هریک از سپاه
آشنا باشد به گفتار همه
تا بگوید با شه اسرار همه
گرچه شه را بود محرمها بسی
لیک چون طوطی نبود او را کسی
گر کنیزک از حرم آگاه بود
لیک در بیرون کی او را راه بود
بود از بیرونیان آگه غلام
در حرم رفتن ولی بر وی حرام
آن یکی جز در سفر همراه نی
وان یکی جز در حضر با شاه نی
لیک آن طوطی به هرجا راه داشت
با وجود این دلی آگاه داشت
همچنانکه آدم خاکی نسب
شد میان جمله او منظور رب
زین سبب آن پادشاه بی ندید
در میان جمله او را برگزید
داشت ره در عالم روحانیان
آشنایی داشت با جسمانیان
عرشیان از وی سبق آموخته
فرشیان هم پایه زو اندوخته
گاهگاهی منزل او خاک بود
گاه دیگر طارم افلاک بود
جسم خاکش همنشین خاکیان
جان پاکش همدم افلاکیان
در درون منجنیق افتاده تن
روح با روح القدس اندر سخن
تن ز بیم قبطیان در رود نیل
در فلک جان هم‌عنان جبرئیل
قاب قوسینش زمانی پایه بود
بو لهب او را گهی همسایه بود
گه قدم با دیو و دد برداشتی
گه ملک را نیمه ره بگذاشتی
گه خزیدی با ابوبکری به غار
گه گذشتی با علی از هفت و چار
اینچنینش دید چون رب مجید
از میان دیگرانش برگزید
زینت از تشریف فضلناش داد
تاج کرمناش بر تارک نهاد
محرم اسرار پنهانیش کرد
مظهر آیات ربانیش کرد
پادشاهش کرد در ملک وجود
مهتری دادش در اقلیم شهود
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن فراقلی از شاعری است که درباره‌ی طوطی‌ای می‌گوید که زبان‌های مختلف را می‌فهمد و می‌تواند با الجميع ارتباط برقرار کند. پادشاهی، به دلیل استعداد این طوطی، او را برتر از دیگران می‌بیند و تصمیم می‌گیرد که او باید زبان‌های مختلف را یاد بگیرد تا کمک‌کار او در فهم مسائل باشد. طوطی دارای دانش و آگاهی از امور مختلف است و می‌تواند اسرار را با پادشاه در میان بگذارد. در نهایت، طوطی به عنوان محرم رازها و شخصیت قابل احترامی در دربار شناخته می‌شود و جایگاهی مخصوص دارد. این اثر به نوعی تمجید از علم و دانش و نیز جایگاه ویژه‌ی افرادی است که می‌توانند به دیگران کمک کنند.
هوش مصنوعی: چون پادشاه با طوطی گفتگو می‌کند، بنابراین نشانه‌ای از هوش و سخن‌وری این پرنده در دل شب و روز می‌تابد.
هوش مصنوعی: خاطره شاه از سخنان او شگفت‌زده شد؛ در حالی که او در آرامش و خواب به سر می‌برد.
هوش مصنوعی: او آرزو داشت که از هر زبانی آگاه شود و سخن او به قدری روشن و گویا باشد که هر کسی را متوجه کند.
هوش مصنوعی: در اینجا به تنوع زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف اشاره شده است. گوینده در تلاش است تا زیبایی و غنای ادبیات و زبان‌های مختلف از جمله هندی، عربی، ترکی، دری، زابلی، کابلی و بربری را مطرح کند. این تنوع نشان‌دهنده‌ی گنجینه‌ّی فرهنگی و زبانی است که در دنیا وجود دارد.
هوش مصنوعی: همه را تعلیم می‌دهد و در حضور شاه معتبر و مورد اعتماد صحبت می‌کند.
هوش مصنوعی: هر زبانی لحن و صدای خاصی دارد و آن لحن جدید از لحن قدیمی بهتر است.
هوش مصنوعی: هر چیز تازه‌ای لذت خاص خود را دارد و این لذت به گونه‌ای است که می‌تواند به شادی و رضایت بی‌نظیر منجر شود.
هوش مصنوعی: هرچقدر هم که در بند و محدودیت باشی، اگر به تازگی و جذابیتی برسیدی، آنقدر انگیزه و اشتیاق به تو دست می‌دهد که می‌توانی از آن قید و بندها رها شوی.
هوش مصنوعی: روز و شب به دلالت و راهنمایی بپرداز تا بتوانی معشوقه‌ای جدید و زیبا به دست آوری.
هوش مصنوعی: پادشاه خواست که پرنده‌ی شیرین‌گفتارش همیشه تازه و نو باشد و هر لحظه سخن تازه‌ای بگوید.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که فردی می‌تواند رازها و نکات پنهان دیگران را از طریق صحبت‌هایشان درک کند و با این توانایی، در جمع به طور شفاف و واضح خود را بیان کند.
هوش مصنوعی: هر کس باید بداند که راز فرماندهان و رهبران شاه چیست و همچنین باید از وضعیت و حال هریک از سربازان و سپاهیان نیز آگاه باشد.
هوش مصنوعی: کسی که با دیگران آشنا و آگاه است، می‌تواند رازهای مهم را در حضور پادشاه بیان کند.
هوش مصنوعی: با وجود اینکه برای پادشاه افراد زیادی وجود دارند که با او آشنا و در رابطۀ نزدیکند، اما هیچ‌کدام به اندازۀ طوطی که تنها مونس اوست، به او نزدیک نیستند.
هوش مصنوعی: اگر کنیزی از حرم و محیط خود باخبر باشد، اما در خارج از آنجا هیچ راهی برای او وجود ندارد.
هوش مصنوعی: غلامی از بیگانگان به حرم وارد شد، اما ورود او در آنجا ممنوع بود.
هوش مصنوعی: فردی که در سفر است، تنها نمی‌تواند بی‌همراه باشد و کسی که در حال حاضر در کنار شاه است، نمی‌تواند تنها باشد.
هوش مصنوعی: اما آن طوطی با وجود اینکه به هر جا می‌توانست برود، دلش همیشه آگاه و باخبر بود.
هوش مصنوعی: انسانی که از خاک به وجود آمده، در میان تمام موجودات، هدف و مقصود خداوند قرار گرفته است.
هوش مصنوعی: به همین دلیل، آن پادشاه او را از میان همه انتخاب کرد و به او توجه ویژه‌ای نشان داد.
هوش مصنوعی: او در دنیای روحانیان با افرادی از دنیای مادی نیز آشنا بود.
هوش مصنوعی: ملکوتیان از او سپاسگزاری و نکات ارزشمند آموخته‌اند و زمینیان نیز به اندازه توان خود از او بهره‌مند شده‌اند.
هوش مصنوعی: برخی اوقات، مکان او بر روی زمین و از خاک تشکیل شده بود و در مواقع دیگر، در آسمان و بالای ابرها قرار داشت.
هوش مصنوعی: جسم او از خاک است و با دیگر موجودات خاکی در ارتباط است، اما روحش پاک و معنوی است و به آسمانی‌ها و موجودات افلاکی تعلق دارد.
هوش مصنوعی: در درون منجنیق، جسم و روح در کنار هم هستند و روح‌القدس در حال صحبت کردن با روح من است.
هوش مصنوعی: تن، از ترس قبطیان، به دریاچه نیل می‌رود و روح به همراه جبرئیل در آسمان است.
هوش مصنوعی: او در مقامی بسیار نزدیک به کمال و مرتبه‌ای خاص قرار داشت که در آن زمان، محبت و عشقش گاهی همسایه‌اش بود.
هوش مصنوعی: گاهی اوقات با موجودات شرور و زشت همراهی کرده‌ای و گاهی نیز در میانه راه، به سمت چیزهای باارزش تر رفته‌ای.
هوش مصنوعی: گاهی با ابوبکر به غار رفتی و گاهی با علی از هفت و چهار عبور کردی.
هوش مصنوعی: چنین شخصیتی را مانند یک پروردگار بزرگ می‌بیند که از میان دیگران او را انتخاب کرده است.
هوش مصنوعی: زیبایی و زینت آن شخص به خاطر فضائلش است، و به همین خاطر ما تاج بزرگواری را بر سر او قرار دادیم.
هوش مصنوعی: او رازهای پنهان را به ما نشان داد و خود را نماد آیات الهی قرار داد.
هوش مصنوعی: او در سرزمین وجود، فردی را به مقام پادشاهی منصوب کرد و در حوزه دید و شناخت، مقام و منزلتی به او بخشید.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.