گنجور

 
خیالی بخارایی

احمد بن موسی خیالی معروف به خیالی بخاری از شاعران قرن نهم است که در ماوراءالنهر می‌زیسته است. خیالی بخاری از معاصران و شاگردان خواجه عصمت بخاری است. او در عهد الغ‌بیک می‌زیست و در حدود سال ۸۵۰ بدرود حیات گفت.

شیخ بهایی غزل او به مطلع «ای تیر غمت را دل عشاق نشانه ...» را تخمیس کرده که بسیار معروف است.

آثار وی از روی نسخهٔ آماده شده به همت مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان در گنجور در دسترس قرار گرفته است.

این آمار از میان ۲٬۲۱۶ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.

توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.

آمار همهٔ شعرهای گنجور را اینجا ببینید.

وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات تارنمای سرود اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.

ردیف وزن تعداد ابیات درصد از کل
۱ فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف) ۴۸۷ ۲۱٫۹۸
۲ فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف) ۳۹۶ ۱۷٫۸۷
۳ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف) ۲۹۱ ۱۳٫۱۳
۴ مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۲۲۶ ۱۰٫۲۰
۵ مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۲۱۴ ۹٫۶۶
۶ مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی) ۱۲۷ ۵٫۷۳
۷ مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم) ۸۴ ۳٫۷۹
۸ مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف) ۷۰ ۳٫۱۶
۹ مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب) ۶۲ ۲٫۸۰
۱۰ فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون) ۳۹ ۱٫۷۶
۱۱ مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم) ۳۷ ۱٫۶۷
۱۲ فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه) ۳۱ ۱٫۴۰
۱۳ فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی) ۲۶ ۱٫۱۷
۱۴ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون) ۲۵ ۱٫۱۳
۱۵ مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب) ۲۱ ۰٫۹۵
۱۶ فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم) ۲۰ ۰٫۹۰
۱۷ مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) ۱۷ ۰٫۷۷
۱۸ مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون) ۱۷ ۰٫۷۷
۱۹ مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف) ۱۵ ۰٫۶۸
۲۰ فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلاتن (رمل مثمن مخبون) ۶ ۰٫۲۷
۲۱ فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول) ۵ ۰٫۲۳

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:

ردیف قالب شعری تعداد ابیات درصد از کل
۱ غزل ۲٬۰۱۴ ۹۰٫۸۸
۲ قصیده ۱۴۱ ۶٫۳۶
۳ مسمط ۳۰ ۱٫۳۵
۴ رباعی ۱۶ ۰٫۷۲
۵ قطعه ۹ ۰٫۴۱
۶ غزل/قصیده/قطعه ۶ ۰٫۲۷

آمار فراوانی تعداد ابیات اشعار این بخش به شرح زیر است (بلندترین شعر شامل ۴۹ بیت و کوتاه‌ترین شامل ۱ بیت شعر است):

ردیف تعداد ابیات شعر فراوانی درصد از ۳۹۹ شعر
۱ ۵ ۲۵۴ ۶۳٫۶۶
۲ ۶ ۱۱۴ ۲۸٫۵۷
۳ ۲ ۹ ۲٫۲۶
۴ ۷ ۸ ۲٫۰۱
۵ ۱ ۶ ۱٫۵۰
۶ ۴ ۲ ۰٫۵۰
۷ ۳۰ ۱ ۰٫۲۵
۸ ۴۹ ۱ ۰٫۲۵
۹ ۳۲ ۱ ۰٫۲۵
۱۰ ۲۱ ۱ ۰٫۲۵
۱۱ ۳۹ ۱ ۰٫۲۵
۱۲ ۳ ۱ ۰٫۲۵

آمار ابیات به تفکیک زیربخش‌های این قسمت به شرح زیر است (بخش‌هایی که در این جدول نیامده‌اند فاقد شعر بوده‌اند):

ردیف بخش تعداد ابیات درصد از کل
۱ دیوان اشعار ۲٬۲۱۶ ۱۰۰٫۰۰