گنجور

 
کمال‌الدین اسماعیل

ای شده ذات تو مستجمع انواع کمال

نو عروسان سخن راز ثنای تو جمال

هم صریر قلمت ترجمۀ لفظ کرم

هم صدای سخنت طیره ده سحر حلال

در ره فهم معانی تو ارباب سخن

بس که کرده اند سقط یاوگی وهم و خیال

نیشکر را ز حسد طعم دهان تلخ شدست

تا به باغ سخن از کلک تو بر رست نهال

آبدارست ز رشح کرمت تیغ هنر

در عرق غرق ز شرم سخنت آب زلال

گر تو با صورت دیوار در آیی بسخن

جانور گردد از لطف حدیثت در حال

چرخ گفتا من و قدرت، خردش گفت خموش

که ز پیران نبود خوب سخنهای محال

شد دهان سخن از شکر گفت گوشا گوش

تا کنار طمع از جود تو شد مالامال

از پی جلوه گه مدح آراسته اند

خوب رویان سخن راخم زلف و خط و خال

تا که شد طبع کریم تو خریدار سخن

تیر گردون را بررست ز شادی پر و بال

ای ز الفاظ تو تنگ آمده بر شکّر جای

در ثنای تو سخن را چه فراخست مجال؟

با بزرگیّ تو هم جای سخن باشد نیز

گر فرستیم بجای سخنت عقد لآل

از طلبکاری تو سر به فلک باز نهد

سخن بنده که باریک تر امد ز هلال

تو سخن خواسته یی از من و من خود همه عمر

خواستم تا سخن خویش رسانم بکمال

لیک معذور همی دار که از دهشت تو

شد زبان سخن اندر دهن ناطقه لال

باد پایان سخن را قلمم زان پی کرد

تا از ایشان به بساطت نرسد گرد هلال

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
فرخی سیستانی

تا گرفتم صنما وصل تو فرخنده به فال

جز به شادی نسپردم شب و روز ومه و سال

چه بود فالی فرخنده تر از دیدن دوست

چه بود روزی پیروزتر از روز وصال

بینی آن زلف سیاه از بر آن روی چو ماه

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از فرخی سیستانی
ازرقی هروی

از هری گر سوی اوغان شوی، ای باد شمال

باز گویی ز هری پیش ملک صورت حال

گویی: آن شهر، کجا بود دل بخت بدو

شادمان همچو دل مرد سخی وقت نوال

بی تو امروز همی نوحه کند بخت برو

[...]

قطران تبریزی

چه بود بهتر و نیکوتر از این هرگز حال

داد پیدا شد و پنهان شد بیداد و محال

باز رفته بکنار و شده آواره غراب

یافته شیر نیستان و شده دور شگال

ماه چونان شده کو را نبود هیچ خسوف

[...]

سوزنی سمرقندی

حاجب بوم یکی از سپید است بفال

. . . ایگانش چو جلاجل شده دمش چو دوال

خاصه را صید گرفتار میان چنگال

عامه مردم را داده از آن صید حلال

انوری

ای ترا کرده خداوند خدای متعال

داده جان و خرد و جاه و جوانی و جمال

حق آنرا که زبر دست جهانی کردت

که مرا بیهده بی‌جرمی در پای ممال

بکرم یک سخن بنده تامل فرمای

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از انوری
مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه