گنجور

 
اقبال لاهوری

بخش ۱ - اسرار خودی: دی شیخ با چراغ همی‌گشت گرد شهر

بخش ۲ - تمهید: نیست در خشک و تر بیشه من کوتاهی

بخش ۳ - در بیان اینکه اصل نظام عالم از خودی است و تسلسل حیات تعینات وجود بر استحکام خودی انحصاردارد: پیکر هستی ز آثار خودی است

بخش ۴ - دربیان اینکه حیات خودی از تخلیق و تولید مقاصد است: زندگانی را بقا از مدعا ست

بخش ۵ - در بیان اینکه خودی از عشق و محبت استحکام می پذیرد: نقطه نوری که نام او خودی است

بخش ۶ - در بیان اینکه خودی از سؤال ضعیف می‌گردد: ای فراهم کرده از شیران خراج

بخش ۷ - در بیان اینکه چون خودی از عشق و محبت محکم میگردد قوای ظاهره و مخفیه نظام عالم را مسخر می سازد: از محبت چون خودی محکم شود

بخش ۸ - حکایت درین معنی که مسئله نفی خودی از مخترعات اقوام مغلوبه بنی نوع انسان است که به این طریق مخفی اخلاق اقوام غالبه را ضعیف میسازند: آن شنیدستی که در عهد قدیم

بخش ۹ - در معنی اینکه افلاطون یونانی که تصوف و ادبیات اقوام اسلامیه از افکار او اثر عظیم پذیرفته بر مسلک گوسفندی رفته است و از تخیلات او احتراز واجب است: راهب دیرینه افلاطون حکیم

بخش ۱۰ - در حقیقت شعر و اصلاح ادبیات اسلامیه: گرم خون انسان ز داغ آرزو

بخش ۱۱ - در بیان اینکه تربیت خودی را سه مراحل است مرحله اول را اطاعت و مرحله دوم را ضبط نفس و مرحله سوم را نیابت الهی نامیده اند: مرحله اول اطاعت: خدمت و محنت شعار اشتر است

بخش ۱۲ - در شرح اسرار اسمای علی مرتضی: مسلم اول شه مردان علی

بخش ۱۳ - حکایت نوجوانی از مرو که پیش حضرت سید مخدوم علی هجویری رحمة الله علیه آمده از ستم اعدا فریاد کرد: سید هجویر مخدوم امم

بخش ۱۴ - حکایت طایری که از تشنگی بیتاب بود: طایری از تشنگی بیتاب بود

بخش ۱۵ - حکایت الماس و زغال: از حقیقت باز بگشایم دری

بخش ۱۶ - حکایت شیخ و برهمن و مکالمه گنگ و هماله در معنی اینکه تسلسل حیات ملیه از محکم گرفتن روایات مخصوصه ملیه می باشد: در بنارس برهمندی محترم

بخش ۱۷ - در بیان اینکه مقصد حیات مسلم اعلای کلمة الله است و جهاد اگر محرک آن جوع الارض باشد در مذهب اسلام حرام است: قلب را از صبغة الله رنگ ده

بخش ۱۸ - اندرز میر نجات نقشبند المعروف به بابای صحرائی که برای مسلمانان هندوستان رقم فرموده است: ای که مثل گل ز گل بالیده‌ای

بخش ۱۹ - الوقت سیف: سبز بادا خاک پاک شافعی

بخش ۲۰ - دعا: ای چو جان اندر وجود عالمی

این آمار از میان ۸۷۸ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.

توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.

آمار همهٔ شعرهای گنجور را اینجا ببینید.

وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات تارنمای سرود اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.

ردیف وزن تعداد ابیات درصد از کل
۱ فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی) ۸۷۴ ۹۹٫۵۴
۲ مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۴ ۰٫۴۶

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:

ردیف قالب شعری تعداد ابیات درصد از کل
۱ مثنوی ۷۷۹ ۸۸٫۷۲
۲ چند بندی ۹۹ ۱۱٫۲۸

آمار فراوانی تعداد ابیات اشعار این بخش به شرح زیر است (بلندترین شعر شامل ۹۵ بیت و کوتاه‌ترین شامل ۴ بیت شعر است):

ردیف تعداد ابیات شعر فراوانی درصد از ۲۰ شعر
۱ ۷۶ ۱ ۵٫۰۰
۲ ۳۱ ۱ ۵٫۰۰
۳ ۷۰ ۱ ۵٫۰۰
۴ ۲۷ ۱ ۵٫۰۰
۵ ۷۲ ۱ ۵٫۰۰
۶ ۵۹ ۱ ۵٫۰۰
۷ ۲۸ ۱ ۵٫۰۰
۸ ۲۰ ۱ ۵٫۰۰
۹ ۴ ۱ ۵٫۰۰
۱۰ ۴۰ ۱ ۵٫۰۰
۱۱ ۲۴ ۱ ۵٫۰۰
۱۲ ۴۶ ۱ ۵٫۰۰
۱۳ ۳۴ ۱ ۵٫۰۰
۱۴ ۲۱ ۱ ۵٫۰۰
۱۵ ۵۶ ۱ ۵٫۰۰
۱۶ ۲۳ ۱ ۵٫۰۰
۱۷ ۴۷ ۱ ۵٫۰۰
۱۸ ۹۵ ۱ ۵٫۰۰
۱۹ ۴۴ ۱ ۵٫۰۰
۲۰ ۶۱ ۱ ۵٫۰۰