گنجور

 
اقبال لاهوری

علامه محمد اقبال لاهوری در سال ١٨٧٣ میلادی در شهر سیالکوت ایالت پنجاب به دنیا آمد. در لاهور تحصیل کرد و سپس در کمبریج و مونیخ به مطالعه در فلسفه و حقوق پرداخت. سپس به لاهور بازگشت و به وکالت مشغول شد.اقبال معتقد است که روح قرآن با تعلیمات یونانی سازگاری ندارد و بسیاری از گرفتاریها از اعتماد به یونانیها ناشی شده است. تشویق اقبال به بازگشت اسلام به صحنهٔ سیاست و ضدیت با تمدن غرب و رد دستاوردهای فرهنگی و علمی غرب از مسائلی است که مورد توجه و استقبال و گاه مورد انتقاد گروه‌هایی از اندیشمندان است. وی به سال ١٩٣٨ میلادی بدرود حیات گفت.

این آمار از میان ۸٬۲۶۵ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.

توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.

آمار همهٔ شعرهای گنجور را اینجا ببینید.

وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات تارنمای سرود اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.

ردیف وزن تعداد ابیات درصد از کل
۱ فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی) ۴٬۸۸۶ ۵۹٫۱۲
۲ مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی) ۱٬۵۳۰ ۱۸٫۵۱
۳ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف) ۳۵۱ ۴٫۲۵
۴ فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف) ۳۱۲ ۳٫۷۷
۵ فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف) ۲۲۸ ۲٫۷۶
۶ مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۱۵۸ ۱٫۹۱
۷ مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم) ۱۴۴ ۱٫۷۴
۸ مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون) ۱۱۰ ۱٫۳۳
۹ مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف) ۹۷ ۱٫۱۷
۱۰ مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب) ۹۷ ۱٫۱۷
۱۱ فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول) ۸۵ ۱٫۰۳
۱۲ مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۸۱ ۰٫۹۸
۱۳ فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه) ۷۵ ۰٫۹۱
۱۴ فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم) ۳۲ ۰٫۳۹
۱۵ مستفعلن فع مستفعلن فع (متقارب مثمن اثلم) ۲۶ ۰٫۳۱
۱۶ مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف) ۲۱ ۰٫۲۵
۱۷ فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون) ۱۴ ۰٫۱۷
۱۸ مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب) ۱۳ ۰٫۱۶
۱۹ متفاعلن متفاعلن متفاعلن متفاعلن ۳ ۰٫۰۴
۲۰ مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) ۲ ۰٫۰۲

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:

ردیف قالب شعری تعداد ابیات درصد از کل
۱ مثنوی ۳٬۳۴۸ ۴۰٫۵۱
۲ چند بندی ۲٬۵۳۰ ۳۰٫۶۱
۳ غزل/قصیده/قطعه ۱٬۲۴۳ ۱۵٫۰۴
۴ قطعه ۱٬۱۱۲ ۱۳٫۴۵
۵ غزل ۱۸ ۰٫۲۲
۶ ترکیب بند ۱۲ ۰٫۱۵
۷ رباعی ۲ ۰٫۰۲

آمار فراوانی تعداد ابیات اشعار این بخش به شرح زیر است (بلندترین شعر شامل ۳۴۵ بیت و کوتاه‌ترین شامل ۱ بیت شعر است):

ردیف تعداد ابیات شعر فراوانی درصد از ۹۷۷ شعر
۱ ۲ ۵۸۶ ۵۹٫۹۸
۲ ۷ ۵۷ ۵٫۸۳
۳ ۵ ۵۶ ۵٫۷۳
۴ ۶ ۴۰ ۴٫۰۹
۵ ۴ ۲۲ ۲٫۲۵
۶ ۳ ۲۱ ۲٫۱۵
۷ ۸ ۱۹ ۱٫۹۴
۸ ۱ ۱۱ ۱٫۱۳
۹ ۱۸ ۸ ۰٫۸۲
۱۰ ۳۱ ۷ ۰٫۷۲
۱۱ ۳۴ ۷ ۰٫۷۲
۱۲ ۲۸ ۶ ۰٫۶۱
۱۳ ۲۰ ۶ ۰٫۶۱
۱۴ ۹ ۶ ۰٫۶۱
۱۵ ۱۳ ۵ ۰٫۵۱
۱۶ ۲۳ ۴ ۰٫۴۱
۱۷ ۲۱ ۴ ۰٫۴۱
۱۸ ۲۶ ۴ ۰٫۴۱
۱۹ ۲۴ ۴ ۰٫۴۱
۲۰ ۱۷ ۴ ۰٫۴۱
۲۱ ۱۵ ۴ ۰٫۴۱
۲۲ ۱۱ ۴ ۰٫۴۱
۲۳ ۱۰ ۴ ۰٫۴۱
۲۴ ۳۰ ۴ ۰٫۴۱
۲۵ ۱۲ ۴ ۰٫۴۱
۲۶ ۱۶ ۴ ۰٫۴۱
۲۷ ۳۹ ۳ ۰٫۳۱
۲۸ ۳۸ ۳ ۰٫۳۱
۲۹ ۲۵ ۳ ۰٫۳۱
۳۰ ۴۵ ۳ ۰٫۳۱
۳۱ ۳۲ ۳ ۰٫۳۱
۳۲ ۱۹ ۳ ۰٫۳۱
۳۳ ۴۷ ۳ ۰٫۳۱
۳۴ ۴۱ ۳ ۰٫۳۱
۳۵ ۲۲ ۳ ۰٫۳۱
۳۶ ۴۶ ۲ ۰٫۲۰
۳۷ ۵۱ ۲ ۰٫۲۰
۳۸ ۴۰ ۲ ۰٫۲۰
۳۹ ۴۴ ۲ ۰٫۲۰
۴۰ ۱۴ ۲ ۰٫۲۰
۴۱ ۲۷ ۲ ۰٫۲۰
۴۲ ۵۰ ۲ ۰٫۲۰
۴۳ ۲۹ ۲ ۰٫۲۰
۴۴ ۶۱ ۲ ۰٫۲۰
۴۵ ۷۲ ۲ ۰٫۲۰
۴۶ ۳۳ ۲ ۰٫۲۰
۴۷ ۴۳ ۲ ۰٫۲۰
۴۸ ۴۲ ۲ ۰٫۲۰
۴۹ ۸۱ ۱ ۰٫۱۰
۵۰ ۱۰۶ ۱ ۰٫۱۰
۵۱ ۱۳۸ ۱ ۰٫۱۰
۵۲ ۷۰ ۱ ۰٫۱۰
۵۳ ۷۴ ۱ ۰٫۱۰
۵۴ ۶۳ ۱ ۰٫۱۰
۵۵ ۳۵ ۱ ۰٫۱۰
۵۶ ۱۵۸ ۱ ۰٫۱۰
۵۷ ۸۶ ۱ ۰٫۱۰
۵۸ ۶۴ ۱ ۰٫۱۰
۵۹ ۵۳ ۱ ۰٫۱۰
۶۰ ۷۱ ۱ ۰٫۱۰
۶۱ ۵۹ ۱ ۰٫۱۰
۶۲ ۷۵ ۱ ۰٫۱۰
۶۳ ۳۴۵ ۱ ۰٫۱۰
۶۴ ۶۵ ۱ ۰٫۱۰
۶۵ ۵۶ ۱ ۰٫۱۰
۶۶ ۹۵ ۱ ۰٫۱۰
۶۷ ۹۰ ۱ ۰٫۱۰
۶۸ ۳۷ ۱ ۰٫۱۰
۶۹ ۷۶ ۱ ۰٫۱۰
۷۰ ۵۷ ۱ ۰٫۱۰
۷۱ ۵۲ ۱ ۰٫۱۰

آمار ابیات به تفکیک زیربخش‌های این قسمت به شرح زیر است (بخش‌هایی که در این جدول نیامده‌اند فاقد شعر بوده‌اند):

ردیف بخش تعداد ابیات درصد از کل
۱ اسرار خودی ۸۷۸ ۱۰٫۶۲
۲ رموز بیخودی ۱٬۰۳۰ ۱۲٫۴۶
۳ پیام مشرق ۱٬۳۹۴ ۱۶٫۸۷
۴ زبور عجم ۱٬۲۸۸ ۱۵٫۵۸
۵ جاویدنامه ۲٬۰۷۵ ۲۵٫۱۱
۶ پس چه باید کرد؟ ۸۱۶ ۹٫۸۷
۷ ارمغان حجاز ۷۸۴ ۹٫۴۹