در دیده و دل، از دل و از دیده جدایی
بی جایی و چون می نگرم در همه جایی
لب باده چکان، جلوه چمان، طرّه پریشان
آشفته چنین، بر سر بازار چرایی؟
گه در جگر گرمی و گه بر مژهٔ تر
گه در شکن آه منی، در چه هوایی؟
هم شیشه و هم ساغر و هم باده و هم مست
هم ساقی و هم نایی و هم نای و نوایی
بر تارک سر هوشی و در پردهٔ دل، راز
در دیدهٔ سر، نوری و در سینه، صفایی
نظّاره کنان از نظر عشق، به حسنی
رخساره نهان، در شکن زلف دوتایی
گه معتکف خلوت و گه شاهد محفل
گه بارکش خرقه و گه زیر قبایی
در حدّ اشارات، تو هم مایی و هم من
در محو اضافات، برون از من و مایی
مست است حزین ، امشب از آن ساقی سرمست
مطرب، بزن این پرده، به آهنگ رسایی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف حال و احساس شاعر نسبت به معشوق و عشق میپردازد. شاعر در بین جدایی و نزدیکی به معشوق، به تناقضاتی اشاره میکند که در احساساتش وجود دارد. او از زیباییهای معشوق، مثل موهای پریشان و لبهای بادهچکان سخن میگوید و به تأثیر آن بر دل و دیدهاش اشاره میکند. شاعر در میانهٔ دو حالت مستی و هوشیاری در نوسان است و به جستجوی معنای عشق میپردازد. در نهایت، او به خوبی و صفای عشق و پیوند آن با هستی اشاره میکند و از سرمستی ناشی از عشق خود در این شب صحبت میکند.
هوش مصنوعی: برای دل و چشم من جدایی جایی ندارد، و وقتی به اطرافم نگاه میکنم، در هر کجا، این جدایی را احساس میکنم.
هوش مصنوعی: لبی که باده فرو میریزد، چهرهاش زیبا و دلرباست، و موهای پریشانش به هم ریخته، چرا در این بازار شگفتانگیز حاضر شده است؟
هوش مصنوعی: گاهی آتش گرم در دل دارم و گاهی اشکم بر گونهام میریزد. گاهی هم در درد و اندوه بیتابی میکنم، تو در چه حال و هوایی هستی؟
هوش مصنوعی: در این بیت، به کنایه اشاره میشود که همه عناصر شادی و لذت در زندگی گرد هم آمدهاند. شیشه و ساغر نماد ظرفهای الکلی هستند، باده نمایانگر نوشیدنی میباشد، مستی به وضعیت شادی و بیخیالی اشاره دارد. همچنین ساقی، کسی است که نوشیدنی را سرو میکند، نای به ساز مرتبط است و نوا به موزیک و شادی اشاره دارد. به طور کلی، این بیت نشاندهنده جمع شدن همه چیزهاییست که به خوشی و دورهمی مربوط میشوند.
هوش مصنوعی: در عقل و هوش انسان، نشانهای از دانایی وجود دارد و در دل او، رازی نهفته است. در نگاه دل، نوری پیدا است و در سینهاش نیز احساس تازگی و صفا وجود دارد.
هوش مصنوعی: به تماشا نشستهام و در عشق غرق شدهام، به زیبایی چهرهای که در میان موهای پیچیدهاش پنهان است.
هوش مصنوعی: گاهی در تنهایی و خلوت خودم مشغول عبادت هستم و زمانی دیگر در جمع و محفلهای دوستانه حضور دارم. گاهی لباس عبادت بر تن دارم و گاهی زیر سایه یک عمامه یا کلاهی آرام میگیرم.
هوش مصنوعی: در مرز فهم و اشاره، تو و من یکی هستیم و در غیبت از هر گونه تعلق و اضافات، فراتر از مفهوم من و تو قرار داریم.
هوش مصنوعی: حزین امشب به شدت تحت تأثیر است و از شرابخورانی که سرحال هستند، میخواهد که موزیسین این پرده را به یک آهنگ زیبا و دلنواز بزند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
دل تنگ مدار، ای ملک، از کار خدایی
آرام و طرب رامده از طبع جدایی
صد بار فتادست چنین هر ملکی را
آخر برسیدند به هر کام روایی
آن کس که ترا دید و ترا بیند در جنگ
[...]
ای خواجه، تو را در دل اگر هست صفائی
بر هستی آن چونکه تو را نیست ضیائی؟
ور باطنت از نور یقین هست منور
بر ظاهر آن چونکه تو را نیست گوائی؟
آری چو بود ظاهر تحقیق، ز تلبیس
[...]
ای ترک من امروز نگویی به کجایی
تا کس نفرستیم و نخوانیم نیایی
آنکس که نباید بر ما زودتر آید
تو دیرتر آیی به بر ما که ببایی
آن روز که من شیفتهتر باشم برتو
[...]
تا تو ز من ای لعبت فرخار جدایی
رفت از دل من خسته همه کام روایی
هر روز مرا انده هجران چه نمایی
هر روز به من برغم عشقت چه فزایی
ای کرده دلم سوختهٔ درد جدایی
از محنت تو نیست مرا روی رهایی
معذوری اگر یاد همی نایدت از ما
زیرا که نداری خبر از درد جدایی
در فرقت تو عمر عزیزم به سر آمد
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.