گنجور

 
غالب دهلوی

هم به عالم ز اهل عالم بر کنار افتاده‌ام

چون امام سبحه بیرون از شمار افتاده‌ام

ریزم از وصف رخت گل را شرر در پیرهن

آتش رشکم به جان نوبهار افتاده‌ام

می‌فشانم بال و در بند رهایی نیستم

طایر شوقم به دام انتظار افتاده‌ام

کار و بار موج با بحر است خودداری مجوی

در شکست خویشتن بی‌اختیار افتاده‌ام

سر به سر میناست اجزایم چو کوه اما هنوز

برنمی‌خیزم ز بس سنگین خمار افتاده‌ام

هر شکست استخوانم خنده‌ای دندان‌نماست

راز غم را بخیه‌ای بر روی کار افتاده‌ام

هم ز من طرز آشنای عشقبازان گشته‌ای

هم ز تو عاشق‌کشان را رازدار افتاده‌ام

تا ز مستی می‌زنی بر تربت اغیار گل

خویشتن را همچو آتش در مزار افتاده‌ام

یک جهان معنی تنومندست از پهلوی من

چون قلم هر چند در ظاهر نزار افتاده‌ام

جان به غم می‌بازم و می‌نالم از جور سپهر

وه که هم بدنقشم و هم بدقمار افتاده‌ام

کشتی بی‌ناخدایم سرگذشت من مپرس

از شکست خویش بر دریاکنار افتاده‌ام

ناتوانی محو غم کرده‌ست اجزای مرا

در پرند ناله نقش زرنگار افتاده‌ام

رفته از خمیازه‌ام بر باد ناموس چمن

چاک اندر خرقه صبح بهار افتاده‌ام

از روانی‌های طبعم تشنه خون است دهر

آبم آب اما تو گویی خوشگوار افتاده‌ام

این جواب آن غزل غالب که صائب گفته است

«در نمود نقش‌ها بی‌اختیار افتاده‌ام»

 
 
 
جشنوارهٔ رزم‌آوا: نقالی و روایتگری شاهنامه
صائب تبریزی

در نمود نقش‌ها بی‌اختیار افتاده‌ام

مهره مومم به دست روزگار افتاده‌ام

غالب دهلوی

همین شعر » بیت ۱۵

این جواب آن غزل غالب که صائب گفته است

«در نمود نقش‌ها بی‌اختیار افتاده‌ام»

فضولی

چیست جرم من که باز از چشم یار افتاده‌ام

معتبر بودم ز چشم اعتبار افتاده‌ام

مانده‌ام بر حال خود حیران جدا از کوی یار

مبتلای غربتم دور از دیار افتاده‌ام

گل‌رخان یک ره نمی‌بینند سوی من به لطف

[...]

صائب تبریزی

روزگاری شد ز چشم اعتبار افتاده‌ام

چون نگاه آشنا از چشم یار افتاده‌ام

دست رغبت کس نمی‌سازد به سوی من دراز

چون گل پژمرده بر روی مزار افتاده‌ام

اختیارم نیست چون گرداب در سرگشتگی

[...]

مشاهدهٔ ۳ مورد هم آهنگ دیگر از صائب تبریزی
قدسی مشهدی

بر امید صبر، دور از بزم یار افتاده‌ام

داده‌ام با خود قراری کز قرار افتاده‌ام

مرده‌ام از رشک تا سوی حریفان دیده‌ام

دیگری می خورده و من در خمار افتاده‌ام

خواری عشقت به هر بی‌اعتباری کی رسد؟

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه