خوشا روز و شب کلکته و عیش مقیمانش
گورنر مهر و مکناتن بهادر ماه تابانش
سکندر با همه گردنکشی چاووش درگاهش
ارسطو با همه دانشوری طفل دبستانش
کمند گردن شیران رم جولان شبدیزش
جواهر سرمه چشم غزالان گرد میدانش
به انداز تمنا غایبان را دل گرفتارش
به هنگام تماشا حاضران را دیده حیرانش
تن سهراب و رستم رعشه دار از بیم شمشیرش
سر اسکندر و دارا فگار از چوب دربانش
زبانها ساتگین گردان به پرسشهای پیدایش
نفس ها باده پیمای نوازشهای پنهانش
به ذوق لطف عاجزپروری دلها نکو خواهش
به شکر فیض نصفت گستری لبها ثناخوانش
شمار جوهر اسرار دانایی ز ایمانش
فروغ جبهه منشور خاقانی ز عنوانش
هم از خوبی به بزم اندر دل افروزست گفتارش
هم از مردی به رزم اندر جگردوزست پیکانش
اگر گویی مروت گویم آن رنگی ز گلزارش
اگر گویی فتوت گویم آن بویی ز بستانش
به مدحش گرچه کم گفتم ولی زان گونه در سفتم
که در سلک غزل جا دادهام غالب به دیوانش
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر در وصف زیباییها و ویژگیهای کلکته و مقیمان آن سروده شده است. شاعر به توصیف فضایل گورنر و هنرهای او میپردازد و از قدرت و دانش شخصیتهای بزرگ تاریخ مانند سکندر و ارسطو یاد میکند. او همچنین به جاذبههای طبیعی و اجتماعی این مکان اشاره کرده و تأثیر آن بر روح و احساسات مردم را بررسی میکند. در نهایت، شاعر با ستایش از شخصیتهای بزرگ و خوب، به مدح آنها پرداخته و از دشواری و زیباییهای زندگی در کلکته سخن میگوید.
هوش مصنوعی: ای کاش روزها و شبهای کلکته را میدیدم و از شادی ساکنانش بهره میبردم. آنجا حکومتی مهربان و قدرتمندی وجود دارد که مانند ماه درخشانی است.
هوش مصنوعی: هرچند سکندر به عنوان یک پادشاه قدرتمند و مغرور شناخته میشد، در مقابل او ارسطو که استاد و دانشمند بزرگی بود، مانند یک کودک دبستانی به نظر میرسید. این به نوعی نشان میدهد که حتی بزرگترین شخصیتها هم میتوانند در برابر دانایی و فهم عمیقتر دچار احساس کوچکی شوند.
هوش مصنوعی: کمند شیران در میدان رهایی و خوشحالی را به تصویر میکشد که مانند جواهراتی درخشان، چشمان غزالها را مجذوب خود میکند.
هوش مصنوعی: دل کسی که غایبها را میخواهد، به شدت درگیر احساساتش است، در حالی که وقتی خیره به حاضران میشود، حیرت و شگفتی را در چهرهاش میبینیم.
هوش مصنوعی: سهراب و رستم به دلیل ترس از شمشیر او دچار لرزش میشوند و سرهای اسکندر و دارا هم بر اثر ضربه چوب نگهبانش آسیب میبیند.
هوش مصنوعی: زبانها به نرمی و ملایمت به سوالات درباره وجود و پیدایش روحها پاسخ میدهند و در دل خود لذتهای نهفته را مینوازند.
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و لطفی اشاره دارد که نه تنها دلها را شاد میکند بلکه به گونهای انتظار درک و قدردانی را نیز در آنها ایجاد میکند. همچنین، شکرگزاری و ستایش از نعمتها و فیضهای الهی بر زبانها جاری است و این امر به طور طبیعی به خوبی در دلها جا میگیرد.
هوش مصنوعی: تواناییهای عمیق فرد به واسطه ایمان و اعتقاداتش به چشم میآید و این ایمان نور و درخشش خاصی به شخصیت و ویژگیهای او میبخشد.
هوش مصنوعی: در محفل خوشگذرانی، گفتارش دل را روشن میکند و در میدان نبرد، شجاعت و قدرتش را نشان میدهد. مانند پیکانی است که در نبرد میتواند به هدف خود برسد.
هوش مصنوعی: اگر از من بپرسید که مروت یعنی چه، میگویم که رنگینى و زیباییاش شبیه گلهای یک باغ است. و اگر دربارهی فتوت و جوانمردی بپرسید، میگویم آن را به بوی خوش و دلنشین گلستانش نسبت میدهم.
هوش مصنوعی: هرچند در تمجید او خیلی کم سخن گفتهام، اما به شیوهای سخن گفتهام که اشعارم را در قالب غزل قرار دادهام و اغلب در مجموعه شعرش گنجانده شده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چه بود این چرخ گردان را که دیگر گشت سامانش؟
به بستان جامهٔ زربفت بدریدند خوبانش
منقش جامههاشان را کهشان پوشید فروردین
فرو شست از نگار و نقش ماه مهر و آبانش
همانا با خزان گل را به بستان عهد و پیمان بود
[...]
نبرده بوالحسن کافاق آباد است ز احسانش
علی کز همت عالی بزیبد تخت کیوانش
چو اندر بزم بنشیند همی ماه سما دانش
چو اندر صف بخواهد کین همی پیل دمان خوانش
نیاید روز کوشیدن برابر چرخ و کیوانش
[...]
سخا زریست کز همت زند رای تو بر سنگش
سخن نظمی است کز معنی دهد رای تو سامانش
ازین اندک هنر خاطر همی امید بگسستم
چو در مدح تو پیوستم هنر دیدم فراوانش
مرا دانی که آن باید که هر کو نیک شعر آید
[...]
همی جویم نگاری را که دارم چون دل و جانش
همی خواهم که یک ساعت توانم دیدن آسانش
اگر پیمان کند با من منم در خط پیمانش
وگر فرمان دهد بر من منم در بند فرمانش
نهاد اندر سرم ابری که پیدا نیست بارانش
[...]
دلم برد آن دلارامی که در چاه زنخدانش
هزاران یوسف مصرست پیدا در گریبانش
پریرویی که چون دیوست بر رخسار زلفینش
زره مویی که چون تیرست بر عشاق مژگانش
به یک دم میکند زنده چو عیسی مرده را زان لب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.