بهادر شه ای شهریاران غلامت
قضا و قدر هردو در اهتمامت
به خاصان درافتاده غوغای عامی
ز ادراک خاص و ز انعام عامت
جهان آفرین زافرینش ندارد
مرادی دگر جز حصول مرامت
برون بود نه چرخ از جمع امکان
اگر بود همپایه با احتشامت
به دوزخ گریزند ارباب تقوی
کشند ار به فردوس شکل حسامت
به پیش رواق توگردون خضرا
گیاهیست روینده از طرف بامت
نیم قایل شرک لیکن درآید
پس از نام یزدان بهر خطبه نامت
به ایوان طرف را به میدان شغب را
قیام از قعودت قعود از قیامت
ز رفعت کند منع تدویر گردون
سنان رماح و قباب خیامت
به عالم درونی و از عالم افزون
چو مضمون وافر زمو جزکلامت
چو در حضرت قدس صف ملایک
صفوف سلاطین به صفّ سلامت
اگر هفت دریا شود جمله گوهر
به هنگام بخشش نیابد تمامت
وگر دست رادت عطا وام دادی
زمین و زمان بود در زیر وامت
کجاگشت عزمت مصمّم به یاری
که حالی نگردید گردون به کامت
کجا آهوی رافتت کرد جولان
که حالی نشد شیر درنده رامت
ژحل لحظه‌یی دورگردون‌کند طی
دهد سیرش از اَبَرَش تیز کامت
تعالی‌الله ای برق تک خنگ دارا
که‌نقش‌است نصرت به زرین ستامت
تو آن باد سیری که هنگام جولان
بود درکف باد صرصر زمامت
بدانسان‌که روی زمین می‌نوردی
اگر سوی گردون شود یک خرامت
به یک لحظه پویی ز نه چرخ برتر
اگر دست دارا نگیرد لجامت
به هر قطره‌کالای صدگنج بخشد
به گاه کرم دست همچون غمامت
هنوز آسمان پنبه درگوش دارد
ز افغانِ افغان به غوغای جامت
هنوز از وغازان زمین لاله روید
ز خونریزی خنجر لعل فامت
هنوز است صحرا و هامون مغربل
ز آسیب پولاد پیکان سهامت
اگر پای عفوت نبُد در میانه
برانگیخت دود از جهان انتقامت
بود بر یمین مایهٔ مرگ تیغت
بود بر یسار آیت عیش جامت
خرد فتنه اندر زوایای عالم
برآید چو نیلی پرند از نیامت
الا تا مُدام آورد شادمانی
بود شادمانی مدام از مدامت
نه جز در رواق ریاست نشستت
نه جز بر سریر کیاست مقامت
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شعر به دو موضوع اصلی می‌پردازد: قضا و قدر و همچنین تبعات و نقش آنها در زندگی انسان. شاعر به تمایز میان خاصان و عامه مردم اشاره می‌کند و تأکید می‌کند که هدف از آفرینش تنها رسیدن به خواسته‌های خودمان است. او به قدرت خداوند و ویژگی‌های الهی اشاره می‌کند و می‌گوید که حتی اگر جهان در اختیارمان باشد، در نهایت همه چیز به تایید الهی بستگی دارد.
شاعر همچنین به مسأله تقوی و معنویت می‌پردازد و می‌گوید که تقوی‌داران در دوزخ فرار می‌کنند و به حسادت می‌رسند. او از لزوم حفظ تعهدات انسان‌ها به دیگران صحبت می‌کند و اشاره دارد که اگر در دو جهان هوشیار نباشیم، در نهایت به نابودی و شکست منجر خواهد شد.
به طور کلی، شاعر در این شعر به تأمل در جهان، ارزش‌های انسانی، و نقش خداوند در زندگی می‌پردازد و بر لزوم هم‌سویی با اهداف الهی تأکید می‌کند.
هوش مصنوعی: ای پادشاه دلیر، ای سرور نیکوکاران، سرنوشت و تقدیر هر دو در دست توست و به امور تو وابسته‌اند.
هوش مصنوعی: در میان عده‌ای خاص، درگیری و شور و هیاهو ایجاد شده که ناشی از درک عمیق آنها و یا به خاطر نعمت‌ها و برکات عمومی است که به دست آورده‌اند.
هوش مصنوعی: آفریننده جهان هیچ هدف دیگری جز دستیابی به خواسته‌ات ندارد.
هوش مصنوعی: اگر چرخ وجود داشت و در کنار عظمت و احترام بود، از دایره امکان بیرون می‌رفت.
هوش مصنوعی: اگر افراد پرهیزکار به دوزخ فرار کنند، پس از اینکه شکل دشمنی تو را ببینند، نشان می‌دهد که چقدر از تو دوری می‌کنند، حتی اگر بهشت در مقابلشان باشد.
هوش مصنوعی: در برابر سرای تو، دنیای سبز و خوشی وجود دارد که گیاهی از آن بر بام تو، روییده و شکوفا گشته است.
هوش مصنوعی: نیم قایل به شریک بودن، اما پس از ذکر نام خداوند، نام تو در خطبه‌ها ذکر می‌شود.
هوش مصنوعی: به طرف ایوان می‌نگرم و در میدان شور و هیجان می‌بینم که قیام و حرکت از آرامش و سکون برمی‌خیزد و آرامش از قیامت و روز رستاخیز ناشی می‌شود.
هوش مصنوعی: از بلندی و عظمت آسمان، تیرها و نیزه‌ها پراکنده و از بین رفته‌اند و قیامت برپا شده است.
هوش مصنوعی: در دنیای درونی، چیزی فراتر از دنیای ظاهری وجود دارد؛ مانند مفهومی غنی که تنها از طریق کلام تو قابل درک است.
هوش مصنوعی: زمانی که در حضور مقدس، فرشتگان صف کشیده‌اند، سلاطین نیز با صفی از آرامش و سلامت در کنار هم ایستاده‌اند.
هوش مصنوعی: اگر تمام دریاها تبدیل به گوهر شوند، باز هم در زمان بخشش، همه آنها به تو نخواهد رسید.
هوش مصنوعی: اگر تو دست نیاز کسی را به دلتنگی بگیری، زمین و زمان زیر سایه وجود تو قرار می‌گیرند.
هوش مصنوعی: کجا رفتی که ارادت و عزم تو بر این است که به یاری برآمده‌ای، اما هنوز زمان بر وفق مرادت نچرخیده است؟
هوش مصنوعی: کجا آهو و لطافت تو به گردش در آمده است که حالا شیر درنده دیگر رام و آرام شده است؟
هوش مصنوعی: برخوردار بودن از لحظه‌ای که بخت و سرنوشت گردش می‌کند، باعث می‌شود که تو را به سرعت به آرزوهایت برساند.
هوش مصنوعی: خداوند بزرگ است، ای برقی که در نهایت زیبایی و قدرت خویش می‌درخشی و نشان از پیروزی را به تصویر می‌کشی.
هوش مصنوعی: تو همچون بادی هستی که در زمان حرکت و جولان، در دست بادهای تند و خشن به کار گرفته می‌شود.
هوش مصنوعی: به افراد بگو که در حین قدم زدن بر روی زمین، اگر پاهایتان به سمت آسمان حرکت کند، یک گام خاص و ویژه‌ای برداشته‌اید.
هوش مصنوعی: اگر در یک لحظه از چرخ روزگار بالاتر بروی و قدرت برتر را در دست نگیری، ممکن است کنترل اوضاع را از دست بدهی.
هوش مصنوعی: هر قطره‌ای از کرم و بخشش، به اندازه‌ای ارزش و گنج دارد که می‌تواند به هر کسی عطا شود، مانند ابری که با بارش خود زندگی را سیراب می‌کند.
هوش مصنوعی: آسمان هنوز هم صدای ناله و فریاد را در خود دارد و این به خاطر شور و حال جامی است که در دستان توست.
هوش مصنوعی: هنوز هم از خاک، لاله‌هایی به عمل می‌آید که یادآور خونریزی و رنجی است که بر زمین رفته است.
هوش مصنوعی: صحرا و هامون هنوز به آسیب‌های ناشی از تیر و کمان تو آسیب دیده‌اند.
هوش مصنوعی: اگر نبود بخشش تو، به سرعت خشم و انتقام تو، در دنیا منتشر می‌شد.
هوش مصنوعی: سلاح تو در سمت راست موجب مرگ است و در سمت چپ نشانه‌ای از نعمت و خوشی است.
هوش مصنوعی: خرد می‌تواند در گوشه و کنار جهان مانند نیلی که از نی بلند می‌شود، ظهور کند.
هوش مصنوعی: به یاد داشته باشید که همیشه شادی و خوشحالی را در زندگی خود حفظ کنید؛ زیرا این شادی دائمی می‌تواند از استمرار و تداوم زندگی شما نشأت بگیرد.
هوش مصنوعی: تو جز در مکان‌های با شکوه و پر از تجمل نمی‌نشینی و هیچ‌گاه جز بر تخت و مقام‌های بالا آرام نمی‌گیری.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ملک یوسف ای حاتم طی غلامت
ملوک جهان جمله در اهتمامت
خداوند خاص و خداوند عامی
از آن بندگی می‌کند خاص و عامت
جهان کیست پروردهٔ اصطناعت
[...]
زهی خواجه صدر انجام غلامت
خهی خسرو چرخ دراهتمامت
تو دستور شرقی و مغرب به حکمت
تو مشهور غربی و مشرق مقامت
کشیده به حد جنوب است خیلت
[...]
خور اوج شاهنشهی، سایه حق
محیط کرم، کوه مجد و شهامت
«سلیمان ثانی » که روشن چراغی
ندارد چو او خاندان کرامت
ز سرکوب میخ وجود مخالف
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.