أکُئوس تلالات بمدام
ام شموس تهللت بغمام
از صفای می و لطافت جام
در هم آمیخت رنگ جام، مدام
همهجا مست و نیست گویی می
یا مدام است و نیست گویی جام
چون هوا رنگ آفتاب گرفت
رخت برگیرد از میانه ظلام
چون شب و روز در هم آمیزند
رنگ و بوی سحر دهند به شام
جام را رنگ و بوی می دادند
تا ز ساقی و می دهد اعلام
رنگ جام ارچه گشت گوناگون
از چه افتاد بر وی این همه نام؟
از دو رنگی ماست این همه رنگ
ورنه یک رنگ بیش نیست مدام
مجلس آراستند صبح دمی
تا صبوحی کنند خاصه و عام
خاص را باده خاصگی دادند
عام را دردیی به رسم عوام
عامه از بوی باده مست شدند
خاص خود مست ساقیند مدام
مست ساقی به رنگ و بو چه کند؟
حاضران را چه کار با پیغام؟
بادهنوشان، که کار آب کنند
خاک را تیزتر کنند مسام
جرعهای کان ز خاک نیست دریغ
بر چو من خاکیی چراست حرام؟
ساقی، ار صاف نیست، دردی ده
باش، گو، هر چه هست، پخته و خام
چه شود گر کنی درین مجلس
ناقصی را به نیم جرعه تمام ؟
در دو عالم نگنجم از شادی
گر مرا بوی تو رسد به مشام
سر این جام و باده کشف کنم
نزند تا غلط ره اوهام
باز گویم که: این چه رنگ و چه بوست
می کدام است و جام باده کدام؟
بوی وجد است و رنگ نور صفات
می تجلی ذات و جام کلام
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری نسبتاً بلند است که به توصیف زیباییهای می و جام میپردازد. شاعر به وصف حال مستی و شادی ناشی از نوشیدن باده اشاره میکند و تأکید میکند که رنگ و بوی می، مردم را به شادمانی و سرور میکشاند. از دوگانگی رنگها و معانی آن سخن میگوید و بیانگر این است که هر کس به نوعی از می و باده بهرهمند میشود. در نهایت، شاعر اشاره میکند که این باده و مجالس نه تنها نشئگی جسمانی بلکه تجلی ذات و زیباییهای معنوی را نیز به همراه دارند. در کل، متن با زبانی شاعرانه و بصری به روحانیت و شادابی ناشی از می پردازد.
هوش مصنوعی: با نوشیدنیهای دلپذیر، زیباییهایی مانند خورشید در آسمان، به شوق و شادی میدرخشند.
هوش مصنوعی: از خلوص شراب و نرمی جام، رنگ جام همیشه در هم آمیخته شده است.
هوش مصنوعی: در همه جا حالت نشئگی و سرمستی حاکم است، به گونهای که انگار هر لحظه نوشیدن شراب ادامه دارد و هیچ وقت آن را تمام نکردهاند.
هوش مصنوعی: وقتی که آسمان نور آفتاب را به خود میگیرد، تاریکیها از میان کنار میروند.
هوش مصنوعی: وقتی که شب و روز به هم پیوند میخورند، رنگ و بوی صبح را به شب میدهد.
هوش مصنوعی: به می و شراب رنگ و عطر میبخشیدند تا از ساقی و نوشیدن آن خبر دهند.
هوش مصنوعی: هرچند رنگ جام تغییر کرده و متنوع شده است، اما چرا بر آن این همه نام و عنوان گذاشتهاند؟
هوش مصنوعی: این همه تنوع و تفاوتهایی که میبینیم ناشی از دوگانگی و تضادهای ماست، وگرنه در واقعیت تنها یک رنگ وجود دارد که همیشه ثابت و پایدار است.
هوش مصنوعی: در یک صبح زیبا، جمعیتی گرد هم آمدهاند تا از نوشیدنیهای خوشمزه لذت ببرند و این مراسم را برای همه، از افراد خاص تا عموم مردم، برگزار کنند.
هوش مصنوعی: به افراد خاص و برجسته نوشیدنی خاصی عطا کردند، اما برای مردم عادی دردی را به عنوان رسم و سنت عادی گذاشتند.
هوش مصنوعی: عموم مردم به خاطر بوی نوشیدنی مست و شاداب شدهاند، اما خاص و ویژهها همیشه در حال لذت بردن از نوشیدنی سرباز هستند.
هوش مصنوعی: مستی و زیبایی ساقی چه تاثیری بر دل و فکر آدمها دارد؟ برای حاضرین چه اهمیتی دارد که پیغامی را دریافت کنند؟
هوش مصنوعی: نوشندگان شراب، که میخواهند آب را به خاک نیکو تبدیل کنند، کار خود را با دقت و سرعت بیشتری انجام میدهند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که: چرا نوشیدن جرعهای از خاک (که نماد گنجایش و زحمت انسان است) بر کسی مثل من که از خاک آفریده شده، حرام است؟ ظاهراً نویسنده به ارزش انسان و حق او برای برخورداری از چیزها اشاره دارد.
هوش مصنوعی: ای ساقی، اگر نوشیدنیات صاف و زلال نیست، حداقل به من دردی بده. به هر حال، هر چه که هست، چه خوب و چه بد.
هوش مصنوعی: چه اشکالی دارد اگر در این جلسه، کسی که ناقص است را با نیم جرعهای کامل کنی؟
هوش مصنوعی: اگر بوی تو به مشامم برسد، حتی در دو جهان هم نمیتوانم از شادی جای بگیرم.
هوش مصنوعی: میخواهم راز این جام و نوشیدنی را آشکار کنم، تا وقتی که خیالات به من آسیب نزنند.
هوش مصنوعی: میپرسم که این چه رنگ و بویی دارد، این کدام چیز است و کدام جام شراب را میگویند؟
هوش مصنوعی: در اینجا، بوی شوق و رنگ نور نشاندهندهی صفات خداوند است که وجود حقیقی او را به نمایش میگذارد و در کلام، حقیقت وجودی خود را با زیبایی بیان میکند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
دوش تا اول سپیده بام
می همی خورد می به رطل و به جام
با سماعی که از حلاوت بود
مرغ را پایدام ودل را دام
با بتانی که می ندانم گفت
[...]
رام روز است بخت و دولت رام
ای دلارام خیز و در ده جام
ز آن قنینه یکی قدح پر کن
همچو کبک دری یکی بخرام
کام ران و جهان به لهو گزار
[...]
از برای قبول خاصه و عام
به پا باشدت قعود و قیام
ای بملک تو زینت ایام
وی ز تیغ تو نصرة اسلام
بندهٔ حل و عقد تو فلک
سخرهٔ امر و نهی تو ایام
دل پاک تو مجمع دانش
[...]
جرم خورشید دوش چون گه شام
سر به مغرب فرو کشید تمام
از بر خیمهٔ سپهر بتافت
ماه رزین او چو ماه خیام
چون طناب شفق ز هم بگسست
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۷ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.