چگویم ازین روزگار مخادع
چه آمد رهی را بروی از وقایع
بصد قرن یک شمه نتوان بیان کرد
که از دور گردون چها گشت واقع
چنان کوکب سعد من گشت غارب
که گفتی نخواهد شدن نیز طالع
گشاده شد و بسته در پیش عزمم
طریق مضار و سبیل منافع
بشرح و بیان راست ناید که ما را
سپهر از مرادات چون گشت مانع
مرا شربتی داد چون زهر قاتل
ز جام غرور این جهان مخادع
ولی شکر اگر شربت او مضر بود
ز الطاف مخدوم خود گشت نافع
کنم نفع آن جام پیدا یکایک
بتضمین بیتی دو مشهور شایع
اگر چه کشیدیم رنج فراوان
وگر چند بودیم عطشان و جایع
رسیدیم الحمد لله بجائی
که رنج فراوان ما نیست ضایع
بعالیجنابی سلیمان محلی
که آصف سزد رأی او را متابع
بدرگاه برهان دین آنکه تیغش
در اثبات حق هست برهان قاطع
سپهر کرم آنکه چون آفتابست
مضیی ء عوارف مضی ء صنایع
چو دریا بود طبع او پر عجائب
بود همچو کان خاطرش پر بدایع
عدو را بعنف جگر سوز خافض
ولی را بلطف دلفروز رافع
چو نصر من الله طراز علم کرد
برغبت شدند انس و جنش متابع
فلک با همه کبریا قدر او را
گرش هست رغبت ورش نیست خاضع
زهی گشت قانون فضل و هنر را
اشارات کلی رأی تو جامع
به پیش جنابت چو در پیش قبله
مصلی صفت آسمان گشت راکع
به بیدای فاقه جگر خستگان را
ینابیع جود تو باشد مشارع
چو آهنگ مدحت کند طبع قائل
چو مینو شود وعظ و مدح تو سامع
چو سوسن زبان گرددش جمله اعضا
شود چون بنفشه همه تن مسامع
هنر پرورا نیست ابن یمین را
بجز مکرماتت بدین درد راتع
بجز لطف جان پرورت در حوادث
ندارد ز قهرت فلک هیچ شافع
الا تا ز آغاز و انجام دوران
نباشد کس آگه بجز ذات صانع
چو دوران گردون گردان مبیناد
مبادی دور ترا کس مقاطع
مباد اختری مستقیم از سعادت
ز سمتی که باشد مراد تو راجع
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره چالشها و تجربیات دشوار زندگی و زمانه کنونی است. شاعر به وقایع تاریخی و تغییرات سرنوشتساز اشاره میکند و از ناکامیها و رنجهایی که در مسیر زندگی تحمل کرده، سخن میگوید. او بر این باور است که علیرغم این مشکلات، باید شکرگزار الطاف الهی باشد. شاعر از شخصیت برجستهای به نام سلیمان محلی و ویژگیهای او یاد میکند که قدرت و فضل او را تحسین میکند و بیان میکند که فضل و هنر او حتی در زمانهای دشوار نیز نمایان است. در نهایت، شاعر تاکید میکند که در زندگی نمیتوان به طور کامل از قهر فلک و سرنوشت فرار کرد و تنها خداوند از آغاز تا انجام دنیا آگاه است.
هوش مصنوعی: چطور میتوانم از این زمان نابسامان بگویم که چه حوادثی اتفاق افتاده و راهی را به سوی خود گشوده است؟
هوش مصنوعی: در طول قرنها، نمیتوان به طور خلاصه توضیح داد که از چرخش و حرکت زمان چه اتفاقاتی رخ داده است.
هوش مصنوعی: چنان ستاره خوشبختی من غروب کرد که گویی دیگر هیچگاه طلوع نخواهد کرد.
هوش مصنوعی: در برابر اراده من، راههای زیان و سود باز و بسته شدند.
هوش مصنوعی: به راحتی نمیتوان توضیح داد که چگونه آسمان از خواستههای ما مانع میشود.
هوش مصنوعی: به من نوشیدنیای دادند که مانند زهر کشنده بود، از جام فریبدهنده این دنیا.
هوش مصنوعی: اگرچه ممکن است شربت او مضر باشد، ولی بخاطر لطف و مهربانی سرور خود، آن به نفع ما تبدیل میشود.
هوش مصنوعی: من میخواهم از آن جام نفع ببرم و در این باره دو بیت معروف را تضمین کنم.
هوش مصنوعی: مهم نیست که ما سختیهای زیادی را متحمل شدیم و حتی اگر در این مسیر تشنه و گرسنه بودیم.
هوش مصنوعی: به جایی رسیدیم که دیگر زحمات و سختیهای ما بیفایده نیستند و از این بابت شکر گزاریم.
هوش مصنوعی: در اینجا به شخصیت بزرگ و با مقام سلیمان اشاره شده است و به جایگاه والای آصف، که مشاور سلیمان است، پرداخته میشود. به بیان دیگر، این جمله به اهمیت نظر آصف و پیروی از آن در امور اشاره دارد. آصف به عنوان فردی باهوش و متفکر شناخته میشود که نظراتش در تصمیمگیریها تأثیرگذار است.
هوش مصنوعی: در مقابل دلایل قوی دین، کسی که شمشیرش در تأیید حقیقت تیز و قاطع است، دلیل مسلمی به حساب میآید.
هوش مصنوعی: آسمان سخاوت مانند خورشیدی است که نورش بر تمام ویژگیها و هنرها تابیده و آنها را روشن میسازد.
هوش مصنوعی: طبع او مانند دریاست و پر از شگفتیهاست، همانطور که ذهنش مملو از امور جدید و بدیع است.
هوش مصنوعی: دشمن را با شدت و خشونت به زانو درآوریم، اما دوستان را با مهربانی و لطافت بالا ببریم و تقویت کنیم.
هوش مصنوعی: وقتی که یاری خداوند علم و دانش را به نمایش گذاشت، انسانها و جنها با اشتیاق به دنبال آن رفتند و پیرو آن شدند.
هوش مصنوعی: آسمان با همه بزرگیاش، اگرچه به مقام او آگاه است، اما اگر تمایل نباشد، در برابر او فروتن نخواهد شد.
هوش مصنوعی: به به، چه زیباست قاعدههای فضل و هنر که با نشانهها و اشارههای کلی، نظر تو را به کمال میرساند.
هوش مصنوعی: وقتی که در برابر شما ایستادهام، مثل کسی هستم که در مقابل قبله نماز میگذارد و در حالت رکوع قرار دارد.
هوش مصنوعی: رودخانههای بخشندگی تو، منبع آرامش دلهای خسته و رنجدیده هستند.
هوش مصنوعی: وقتی که ذوق و استعداد کسی در ستایش و مدح شما بیدار میشود، کلامش همچون گل های خوشبو و زیبا میشود و شنونده هم از این موعظه و ستایش لذت میبرد.
هوش مصنوعی: وقتی که انسان مانند گل سوسن صحبت کند، تمام اعضای او شبیه گل بنفشه خواهند شد و همه وجودش به زیباترین شکل درخواهد آمد.
هوش مصنوعی: ابن یمین هیچ هنری ندارد مگر اینکه منشهای عالیات در این مصیبت او را پرورش دهد.
هوش مصنوعی: بجز از مهربانی و لطف تو در زمانهای سخت، هیچ چیزی از خشم و غضب آسمان نمیتواند نجاتدهندهای باشد.
هوش مصنوعی: به جز خداوند هیچ کس از شروع و پایان دوران آگاه نیست.
هوش مصنوعی: هرگز به تماشای چرخش روزگار نپرداز و به آغاز و پایان آن توجه نکن، زیرا کسی نمیداند که در کدام مرحله و در کدام نقطه قرار دارد.
هوش مصنوعی: مباد که ستارهای خوشخبر و نیکو از جانبِ مورد نظر تو به سمت سعادت بیفتد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
بطالع سفر کردم اندر رکاب
زهی شوم طالع، زهی شوم طالع
بنان تهی از تو خرسند بودم
زهی مرد قانع، زهی مرد قانع
پس از عمری از تو همین است حاصل
[...]
مررنا بجرعآء و النجم یلمع
راینا محیا کبدر تبرقع
بوقتی که بودیم با کاروانی
رخ آورده در راه و دل سوی مزمع
چو ما در رسیدیم در می فکندند
[...]
جبین نظم حسن رخت راست مطلع
دو ابرو ز مطلع فروتر دو مصرع
چنان می درخشد زبرقع جمالت
که شد رشته نور هر تار برقع
فتد بخیه بر رو چو از پرده پوشی
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.