گر کنم با این سر پرشور بالین سنگ را
از شرر پرواز خواهد گشت تمکین سنگ را
من به درد نارساییها چهسان دزدم نفس
میکند بیدست و پایی ناله تلقین سنگ را
از جسد رنگ گداز دل توان دید آشکار
گر شود دامن به خون لعل رنگین سنگ را
چون صدا هرکس به رنگی میرود زین کوهسار
آتشم فهمید آخر خانهٔ زین سنگ را
از شکست ما صدای شکوه نتوان یافتن
شیشه اینجا میگشاید لب به تحسین سنگ را
دیدهٔ بیدار را خواب گران زیبنده نیست
ای شرر تا چند خواهی کرد بالین سنگ را
ساز این کهسار غیر از ناله آهنگی نداشت
آرمیدن اینقدرها کرد سنگین سنگ را
صافی دل مفت عیش است از حسد پرهیز کن
هوش اگر جامت دهد بر شیشه مگزین سنگ را
فیض سودامشربان از بس که عام افتاده است
خون مجنون میکند دامان گلچین سنگ را
ظالم از ساز حسد بی دستگاه عیش نیست
از شرر دایم چراغان در دل است این سنگ را
تا نفس دارد تردد جسم را سرگشتگیست
تا نیاساید فلاخن نیست تسکین سنگ را
گر همه بر خاک پیچید عشق حسن آرد برون
کوشش فرهاد آخر کرد شیرین سنگ را
عافیتها نیست غیر از پردهٔ ساز شکست
شیشه میبیند نگاه عاقبتبین سنگ را
خواب غفلت میشود پا در رکاب از موج اشک
در میان آب بیدل نیست تمکین سنگ را
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به زیبایی و دلمشغولیهای انسانی اشاره دارد. شاعر به چالشهای زندگی و دردهای ناشی از آنها میپردازد و به نظر میرسد که با حسرت و اندوه از ناکامیها و رنجها سخن میگوید. او به تمثیل سنگ و سنگینی آن اشاره میکند، که نمادی از مشکلات و احساسات سرکوبشده است. درونمایهی شعر به تلاش برای درک و پذیرش این سختیهاست، و در عین حال، انتقاد از حسد و ناتوانی در رسیدن به آرامش. به طور کلی، این شعر انعکاسی از جستجوی آرامش و زیبایی در جهانی پر از گرفتاریها و ناملایمات است.
هوش مصنوعی: اگر با این سر و احساس پرشور خود، سر بر بالین سنگ بگذارم، سنگ از شدت شعلههای پرواز برخواهد خاست و تسلیم خواهد شد.
هوش مصنوعی: من چگونه میتوانم از دردهای ناشناختهام صحبت کنم، در حالی که بیکمک و ناتوان نالهای همچون تلقین صدای سنگ را در خود حس میکنم؟
هوش مصنوعی: اگر دل به عشق و غم بیفتد، میتوان این را به وضوح دید. وقتی که دامن به خون رنگین و جواهرآسا بیفتد، تمامی نشانهها و احساسات خود را نشان میدهد.
هوش مصنوعی: هر کس به شکلی و رنگی از این کوهسار میگذرد، اما من با آتش درونم، درک میکنم که خانهٔ این سنگ کجاست.
هوش مصنوعی: ما از شکستمان نمیتوانیم صدای اندوه و ناله بشنویم، چون این شیشهی نازک به قدری لطیف است که میتواند به تحسین سنگهای سخت بپردازد.
هوش مصنوعی: چشمی که بیدار است، شایستهٔ خوابیدن نیست. ای شرّ تو تا کی میخواهی بر سنگ سخت استراحت کنی؟
هوش مصنوعی: در اینجا سخن از کوهی است که تنها صدای نالهای از آن به گوش میرسد و هیچ زیبایی و آهنگی ندارد. این سنگین بودن کوه، نشاندهندهی بار و سنگینیاش است و به نظر میرسد که از خواب و آرامش به دور است.
هوش مصنوعی: دل پاک و خالص، خود به خود شادی و خوشبختی به ارمغان میآورد. بنابراین، از حسد دوری کن. اگر جام خوشبختی در دستانت قرار گیرد، نباید بر روی شیشه آن سنگی بیندازی.
هوش مصنوعی: درست است که عشاق و شیدایان به شدت به جنون و دیوانگی افتادهاند، ولی این شور و حال باعث شده است که جلوههای زیبایی طبیعت، مانند سنگهای گلچین شده، تحت تأثیر قرار گیرند و به شکلی غیرعادی و خاص دیده شوند. در واقع، عشق و احساسات عمیق باعث شده که هر چیزی، حتی سنگها، به نوعی تحت تأثیر این حالت قرار گیرند و زیبایی خاصی پیدا کنند.
هوش مصنوعی: زندگی بدون محبت و دوستی برای ستمگران بیفایده و آشفته است؛ چرا که همیشه دلها از آتش حسد و کینه به تنگ آمده و آرامش ندارند. این حالت خشم و کینه مانند سنگی است که در دل جا خوش کرده و مانع از روشنایی و شادابی میشود.
هوش مصنوعی: تا زمانی که نفس میکشد، جسم دچار سرگشتگی و جنب و جوش است و زمانی که دیگر آرام گیرد، سنگ هم تسکین نمییابد.
هوش مصنوعی: هرچند که همه به عشق بر زمین افتادهاند، ولی عشق حسن (زیبایی) باعث میشود که تلاش فرهاد در نهایت به نتیجه برسد و سنگ را از دل شیرین بیرون آورد.
هوش مصنوعی: آسایش و آرامش واقعی جز در جایی که پردهای نوجوانی وجود نداشته باشد، نیست. نگاه آگاه و عاقلی میتواند آسیب و خطر را مانند شیشهای که میتوان آن را شکست، ببیند و درک کند.
هوش مصنوعی: در خواب غفلت، فردی مانند سوارکاری است که با اشکهایش در درون آب غرق شده است. بیدل، یعنی دلسوخته، پس از شکایت و اعتراض نمیتواند سنگ را به راحتی تحمل کند. بنابراین، به معنای کلی میتوان گفت که غفلت و بیتوجهی به مشکلات، انسان را در دریایی از اندوه و بیقراری غوطهور میکند و تحمل دشواریها برای او ساده نیست.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
جذبه مجنون سبک سازد ز تمکین سنگ را
در کف طفلان دهد پرواز شاهین سنگ را
می توان دل را به آهی کرد از غم ها سبک
یک فلاخن می کند آواره چندین سنگ را
بر گرانخوابان غفلت مهربان است آسمان
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.