سادگی دل را اسیر فکرهای خام داشت
تا تحیر بود در آیینه عکس آرام داشت
گر نمیبود آرزو تشویش جانکاهی نبود
ماهیان را تشنهٔ قلاب حرص کام داشت
از ادای ابرویت لطف نگه فهمیدهایم
این کمان رنگ فریب از روغن بادام داشت
دل نه امروز از صفا فال صبوحی میزند
در کدورت نیز این آیینه عیش شام داشت
ما ز خودداری عبث خون طلبها ریختیم
در صدای بال بسمل عافیت پیغام داشت
دل مصفاکردن از بشم به طوف جلوه برد
آینه بر دوش حیرت جامهٔ احرام داشت
بیپر و بالی تپش فرسوده پرواز نیست
هرکسی ایجا به قدر عاجزی آرام داشت
در نقاب اشکم آخرحسرت دل قطره زد
رنگ صهبا پای گردیدن به طبع جام داشت
چون عرق زین نقد ایثاری که آب است از حیا
ما اداکردیم هرکس از خجالت وام داشت
بس که بیدل بر طبایع حرص شهرت غالب است
جانکَنیها سنگ هم در آرزوی نام داشت
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی احساسات و هنجارهای انسانی میپردازد و از تصویری پیچیده از دل و آرزوها صحبت میکند. شاعر بیان میکند که سادگی دل را درگیر خیالهای خام کرده و انسانها به خاطر آرزوها و حرصهای خود دچار تشویش شدهاند. او از تأثیر ظاهری و فریبندگی دوسوئی ابروها و همچنین خواستههای نهفته در دل سخن میگوید.
شاعر اعتراف میکند که در دنیای امروز، صفای دل و خوشیها به تدریج کمرنگ شده و ناکامیها و اشکها سبب حسرتهای عمیق شده است. در دنیایی که حرص و شهرت غالب است، انسانها برای جلب توجه و نامآوری تلاش زیادی میکنند. در نهایت، نشان میدهد که در پس همه این دستیابیها و آرزوها، فرسودگی و ناامیدی نهفته است و این وضعیت زاییده فشارهای اجتماعی و فردی است.
هوش مصنوعی: دل سادگی داشت و به خاطر افکار ناپختهاش در حیرت بود، تصویر آرامی را در آینه مشاهده میکرد.
هوش مصنوعی: اگر آرزو نبود، زندگی به هرج و مرج و نگرانی نمیانجامید؛ مانند ماهیانی که تشنهی قلاباند و در جستجوی خواستههای خود هستند.
هوش مصنوعی: از نحوه ابروهای تو متوجه شدهایم که این زیبایی و فریب که در چهرهات مشاهده میشود، ناشی از زیبایی طبیعی و نرم بودن توست.
هوش مصنوعی: دل امروز به خاطر صفای صبحگاهی از شادابی گلایه میکند، در حالیکه همین دل در تاریکی شب هم دارای سروری و خوشی بوده است.
هوش مصنوعی: ما به خاطر پرهیز از تمایلات بیهوده، بیفایده از خود مایه گذاشتیم و در صدای بال پرندهای که زخمی شده بود، پیامی از آرامش و آسایش وجود داشت.
هوش مصنوعی: دل را پاک کردن از هر چیز ناپسند، همچون آئینهای است که زیبایی را به نمایش میگذارد. در این حال، حیرت و شگفتی مانند لباس احرام، گویای آماده شدن روح برای سفر معنوی و کشف زیباییهاست.
هوش مصنوعی: اگر شخصی نتواند پرواز کند و فقط انتظار داشته باشد، نشاندهندهی ناتوانی اوست. در اینجا هر کسی که به اندازهی توانش آرامشی داشته باشد، در واقع نتوانسته است به اوج برسد و فقط در یک وضعیت بیتحرک به سر میبرد.
هوش مصنوعی: در پنهان اشک من، در نهایت حسرت دل، قطرهای از رنگ شکرآگین به زمین افتاد و برای طبعش مانند جامی، روحیه و صفایی یافت.
هوش مصنوعی: وقتی که به خاطر حیا و از روی ادای دین، همانند آبی که از عرق انسانی جاری میشود، ایثار کردیم، هر کس به دلیل خجالت نتوانست سهم خود را ادا کند.
هوش مصنوعی: بیدل به خوبی میداند که طبع انسانی چقدر به شهرت و محبوبیت علاقهمند است. حتی در تلاشهایی که بعضی افراد برای دستیابی به نام و آوازه دارند، سنگها هم در آرزوی شناخته شدن هستند. این نشان میدهد که اشتیاق به مشهور شدن چقدر در وجود انسانها و حتی چیزهای دیگر ریشه دوانده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
تا نظر بر شوخی من نرگس خودکام داشت
چشمهٔ آیینه موج روغن بادام داشت
باد دامانت غبارم را پریشانکرد و رفت
سرمهام درگوشهٔ چشم عدم آرام داشت
عالمی را صید الفت کرد رنگ عجز من
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.