چه ظلمت است اینکه گشت غفلت به چشم یاران ز نور پیدا
همه به پیش خودیم اما سرابهای ز دور پیدا
فسون و افسانهٔ تو و من فشاند بر چشم و گوش دامن
غبار مجنون به دشت روشن چراغ موسی به طور پیدا
در آمد و رفت محو گشتیم و پی به جایی نبرد کوشش
رهی که کردیم چون نَفَس طی نشد به چندین عبور پیدا
به فهم کیفیت حقیقت کهراست بینش کجاست فطرت
به غیر شکل قیاس اینجا نمیکند چشم کور پیدا
به پا ز رفتار وارسیدن به لب ز گفتار فهم چیدن
به پیش خود نیز کس نگردید جز به قدر ضرور پیدا
چو آینه صد جمال پنهان ز دیدهٔ بینگه مبرهن
چو صبح چاک هزار کسوت ز پیکر شخص عور پیدا
اشارهٔ دستگاه خاقان، عیان ز مژگان موی چینی
گشاد و بست در سلیمان ز پردهٔ چشم مور پیدا
کمان افلاک پر بلندست از خم بازوی تضنع
بس است اگر کرد خط کشیدن ز کلک نقاش زور پیدا
چکیدن اشک نالهزا شد ز سجدهٔ دانه ریشه واشد
فتادگی همتآزما شد که عجز گم شد غرور پیدا
نیاز و ناز کمال و نقصان ز یکدگر ظاهر و نمایان
ذکور شد از اناث عریان اناث شد از ذکور پیدا
به هم اگر چشم باز گردد قیامت آیینهساز گردد
کز اعتبارات جسم خاکی چو عبرتیم از قبور پیدا
ملایمت چون شود ستمگر ز هر درشتیست سختروتر
چو آب از حد برد فسردن نمیشود جز بلور پیدا
گذشت چندین قیامت اما در این نیستان بیتمیزی
ز پنبهٔ گوشهای غافل چو نی گره کرد صور پیدا
ز انقلاب مزاج اعیان به حق امان بردنست بیدل
علامت عافیت ندارد چو گردد آب از تنور پیدا
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به بررسی وضعیت انسانها در دنیای مدرن و غفلت آنها از حقیقت و نور میپردازد. شاعر به زیباییهای پنهان و واقعیتهای عمیق زندگی اشاره میکند و میگوید که انسانها در وهم و خیال زندگی کرده و در تلاشاند تا به درک درست از حقیقت برسند. او به تضاد بین کمال و نقصان، نیاز و ناز، و ستم و ملایمت پرداخته و تأکید میکند که درک صحیح از جهان نیازمند باز نمودن چشمان دل و دوری از دنیای مادی است. در نهایت، متن به ناامیدی از وضعیت موجود و ضرورت بازنگری در زندگی انسانها اشاره میکند.
هوش مصنوعی: این شعر به گمراهی و غفلت یاران اشاره دارد. آنها در روشنایی نور حقیقت، دچار بیخبری و خوابآلودگی هستند. با اینکه به ظاهر همه در صف حضور دارند، اما در واقعیت تنها در یک سراب به سر میبرند و از دور به حقیقت نزدیک میشوند. این وضعیت نشاندهنده نادانی و گمراهی مردم است که نمیتوانند درک درستی از واقعیت داشته باشند.
هوش مصنوعی: داستان و افسانهی تو و من مانند دانههای غبار در چشم و گوش پخش شده است. در دشت روشن، چراغ موسی به وضوح پیدا است.
هوش مصنوعی: در این دنیا ما در تلاش و کوشش هستیم، اما گاهی اوقات خیلی از مسائل را نمیتوانیم درک کنیم. با وجود اینکه سالها در حال تلاش و گذر از موانع مختلف هستیم، هنوز هم به مقصد نرسیدهایم و به نظر میرسد که زندگیامان همانند نفسی است که نتوانسته در جایی متوقف شود، و به همین خاطر نتایج کارهایمان نامشخص و نامعلوم باقی مانده است.
هوش مصنوعی: این بیت به ما میگوید که برای درک و فهم حقیقت، بینش و بینایی لازم است. فطرت انسان نمیتواند حقیقت را بدون شکل و قالب مناسب درک کند و در اینجا اشاره میکند که اگر چشم بهطور صحیح و باز بینا نباشد، قادر به شناسایی حقیقت نخواهد بود. به عبارت دیگر، درک واقعی نیازمند بینش و درک درست است.
هوش مصنوعی: هر کس از اعمال و رفتار خود به اندازهای که لازم است شناخته میشود و تنها با گفتار نمیتوان به عمق وجود او پی برد. به همین دلیل، تنها در مواقع ضروری است که انسانها خود را نشان میدهند.
هوش مصنوعی: همچون آینه، صد جمال پنهان از دیدگاه نادیدنی آشکار است، مانند صبح که هزار لباس را از پیکر شخص برهنه نمایان میسازد.
هوش مصنوعی: اشارهای به قدرت و نفوذ خاقان دارد، که در آن زیبایی و جذابیت شخصی با مژگان و موهایی ظریف توصیف شده است. همچنین، به چشمهایی که همچون پردهای در مقابل چیزهایی پنهان قرار دارند، اشاره میکند و پردهبرداری از همچنان دلنشینی و زیبایی را به تصویر میکشد. در واقع، زیبایی و قدرت به شکلی هنرمندانه به هم پیوند خوردهاند.
هوش مصنوعی: آسمان با قوس بلندی که دارد، مانند خم بازوی یک هنرمند است. اگر هنرمند بخواهد با قلمش خطوطی را بکشد، قدرتی که در دست اوست، نمایان است.
هوش مصنوعی: اشکهایی که از درد و ناله میریزند، به خاطر سجدهای است که دانه با آن به زمین متصل شده است. این حالت افتادگی و تواضع نشاندهندهٔ اراده و کوشش است که در آن، ضعف و ناتوانی ناپدید شده و به جای آن، غرور و خودبینی به وجود آمده است.
هوش مصنوعی: این بیت به بیان رابطه و تضاد میان نیاز و کمال، و همچنین ضعف و نقصان میپردازد. به این معنا که نیاز و ناز به همدیگر وابستهاند و از یکدیگر نشأت میگیرند. در حالی که وجود مردان به طور مستقیم و آشکار است، زنان نیز از وجود مردان و این ساختار نمایان میشوند. به نوعی میتوان گفت که ویژگیهای مختلف و مکمل یکدیگر در این دو جنس نمایان شده است.
هوش مصنوعی: اگر در روز قیامت چشمان ما باز شود، مانند آینهای خواهد بود که ما را به واقعیتها میشناساند. چرا که ما به اعتبارات و ظواهر جسمانی خود وابستهایم و مانند عبرتپذیرانی از قبرها به این حقیقت پی خواهیم برد.
هوش مصنوعی: زمانی که ستمگر با ملایمت رفتار میکند، از هر نوع خشونتی بیشتر به چشم میآید. مانند آبی که از حد خود بیرون برود، دیگر امکان سرد شدن ندارد و فقط پاکی و شفافیت آن نمایان میشود.
هوش مصنوعی: پس از گذشت زمانهای بسیار، اما در این نیستان هنوز هم بینظمی و آلودگی وجود دارد، مانند پنبهای که در گوشهای کسانی که غافلند گیر کرده و باعث شده صورت واقعی چیزها پنهان بماند.
هوش مصنوعی: اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم، این بیت به این معناست که وقتی حال و وضعیت افراد به هم میخورد و دچار مشکلات میشوند، باید محتاط بود و علامتی از سلامتی و عافیت در کار نباشد؛ زیرا وقتی آب از تنور خارج میشود، نشانهای از خوشی و آرامش نیست.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.