می جام قناعت اگر بچشی المی ز جنون هوس نکشی
چه کم است عروج دماغ غنا که خمار توقع کس نکشی
درجات سعادت پاس ادب به قبول یقین رسد آن نفست
که چو صبح تلاطم حکم قضا دهدت به غبار و نفس نکشی
نی زمزمههای بساط وفا خجلست ز حرف رباییما
مرسان به نگونی خامه خطی که به مسطر چاک قفس نکشی
ز جهان تنزه بیخللی چه فسرده عالم دون عملی
تو همان همای نشیمن منزلی سر خود ته بال مگس نکشی
ز گذشتن عمر گسسته عنان دل بیحس مرده نزد به فغان
ستم است که قافله بگذرد تو ندامت بانگ جرس نکشی
ره ننگ رسوم زمانه بهل ز تتبع وضع جهان بگسل
که به دشت خمار گلاب هوس تب و تاب فشار مرس نکشی
اگرت ز مواعظ بیدل ما عرقی شود آب جبین حیا
به دودم نفسی که دمانده هوا سر فتنه چو آتش خس نکشی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به اهمیت قناعت و رهایی از هوسها اشاره میکند. او میگوید که اگر از کمبودها رنج نکشی و به عروج روحانی برسد، میتوانی به حقیقی شدن سعادت نزدیک شوی. همچنین، او بر این نکته تأکید میکند که باید از تکرار عادات و رسوم نامناسب دوری کنی و از زندگی دلسرد و بیهدف پرهیز کنی. همچنین، اشاره میکند که نباید به خاطر گذر عمر، افسوس بخوری و بهترین راه دستیابی به آرامش، تکیه بر یقین و ادب است. در نهایت، او از مخاطب میخواهد که به مواعظ توجه کند و از آتش هوس و تمنای دنیوی خود دوری کند.
هوش مصنوعی: اگر از طعم قناعت بهرهمند شوی، نیازی به دیوانگی ناشی از هوس خواهی نخواهی. در واقع، اوج لذت و خوشی وجود دارد، بدون اینکه بخواهی در آرزوی چیزهای بیپایان دیگر غرق شوی و خمار انتظار دیگران باشی.
هوش مصنوعی: درجات خوشبختی زمانی به دست میآید که احترام به آداب و قوانین را بپذیری. این حالتی است که مانند صبح، در آرامش و وضوح، به تو نشان میدهد که سرنوشت چطور تو را به چالش میکشد و تو باید تلاش کنی تا نفس نکشی و در غبار باقی نمانی.
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر به یادآوری وفا و صداقت اشاره کرده و میگوید که این صداقت در برابر سخنان فریبنده و اغواکننده شرمنده است. او از طرفی نگران است که قلمش به گونهای نوشته نشود که بر زخمهای گذشته بیافزاید و یا قفس خفقان را بیشتر کند. به طور کلی، این شعر به تضاد بین وفا و فریب و اثرات کلمات بر احساسات اشاره دارد.
هوش مصنوعی: از دنیا و آلودگیهای آن به دور باش، زیرا این دنیا بیعمل تو به شدت بیروح و سرد است. تو همانند پرندهای هستی که در خانهاش آرام گرفته است، پس از سر خود بال مگس را نزنید و اجازه بدهید که در آرامش و سکون باقی بمانید.
هوش مصنوعی: با گذشت عمر، دل از دست رفتهایم و بیحس شدهایم. زندگی کالبدی مرده به خود گرفته و فریادهای ما گواهی بر ظلم زمان است. ولی در این حال، اگر کاروان زندگی بگذرد، نباید با صدای ندامت و پشیمانی دنبال آن بروی.
هوش مصنوعی: با بریدن از مسیر ننگین و نادرست زمانه، در جستجوی حقیقت و واقعیت جهان باش. نگذار که خواهشها و آرزوهای بیجا تو را به دردسر بیندازد و تو را از هدف اصلیات دور کند.
هوش مصنوعی: اگر از نصیحتهای بیپروا ما تحت تاثیر قرار بگیری و به خاطر آن حیا و شرم را در خود حس کنی، باید در نظر داشته باشی که مثل آتش و آشفتگی در حال و هوا، نباید در خود به نفسی را بپروری که به فتنه و آسیب دچار شوی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.