تا به‌کی باشی قفس فرسودهٔ شان نگین
ای خوش آن نامی که نقشش نیست بهتان نگین
گر نه‌ای‌محکوم حرص‌افسانهٔ اوهام چند
بگذر از جام جم و حرف سلیمان نگین
غیر مخموری چه دارد ساغر اقبال جاه
یکقلم خمیازه می‌بالد ز عنوان نگین
هوش اگر آیینه پردازد دلیل عبرت است
خودفروشیهای نام و قید زندان نگین
کاش رسوایی همین‌جا در خور زحمت دهند
رشته واری می‌کشد نام ازگریبان نگین
بس که تخمیر مزاج همت ما وحشت است
نام ما چون‌گرد می‌خیزد ز دامان نگین
چون هلال از پیکر خم سر به گردون سوده‌ام
خاتم است اینجا دلیل عزت وشان نگین
سنگ را هم شیشه می‌سازد تهی از خود شدن
سود نامی هست در اجزای نقصان نگین
صحبت ارباب دنیا مفلسان را می‌گزد
ظاهر است از روی کاغذ نقش دندان نگین
تا کجا وسعت کند پیدا بساط اعتبار
ناقصان گو پهن‌تر چینند دکان نگین
با همه شهرت‌فروشی‌ها بضاعت هیچ نیست
خون همان نام است در زخم نمایان نگین
اعتبارات جهان رنگ پرواز است و بس
در پر طاووس کن سیر چراغان نگین
وحشت تقلید هم بیدل کم از تحقیق نیست
نشئهٔ پرواز دارد چین دامان نگین
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شاعر در این شعر به نقد و تحلیل مفهوم اعتبار و شهرت می‌پردازد. او به قفس‌گونه بودن وضعیت انسان‌ها در پی شهرت و افتخار اشاره می‌کند و تأکید می‌کند که این جستجو برای مقام و نام، در واقع آنها را به بندگی و محدودیت می‌کشاند. شاعر می‌گوید که طلا و جواهرات، نمادهای زیبایی و اعتبار، در نهایت خالی از ارزش واقعی هستند و تنها یک ظاهر فریبنده دارند. او به سرنوشت دردناک کسانی که به دنبال نام و شهرت هستند پرداخته و این را نتیجه حرص و ولع می‌داند. در نهایت، او به این نکته اشاره می‌کند که اعتبار در دنیای واقعی بی‌ارزش و زودگذر است و تفاوت بین واقعیت و ظاهر را به چالش می‌کشد.
هوش مصنوعی: تا کی می‌خواهی در قفس فرسوده و کهنه‌ای باشی که فقط شایستگی‌های تو را کم‌رنگ می‌کند؟ خوش به حال کسی که نامش درخشندگی دارد و به او اتهام نمی‌زنند.
هوش مصنوعی: اگر به خواسته‌های بی‌پایه و افسانه‌ای وابسته نیستی، از جواهرات و چیزهای پرزرق و برق بگذر.
هوش مصنوعی: جز حالت مستی، چیز دیگری در باده‌ی خوشبختی وجود ندارد. تنها یک خمیازه از زیبایی، مانند نگین، به چشم می‌آید.
هوش مصنوعی: اگر عقل و نبوغ ما روشن شود، دلیلش یادآوری عبرت‌هاست. خود را به نام‌ها و قید و بندهایی که مانند زندان می‌مانند، نبازید.
هوش مصنوعی: ای کاش رسوایی در همین مکان به زندان بیفتد و گناه و عیوب من را برملا کند، زیرا همانند رشته‌ای که از انگشتر می‌آویزد، نام من را از گریبانم بیرون می‌کشد.
هوش مصنوعی: چقدر حال و هوای تلاش و کوشش ما پر از ترس و نگرانی است که نام ما همچون گرد و غبار از دامان نگین بلند می‌شود.
هوش مصنوعی: من مانند هلال که بر قله آسمان نشسته، با افتخار و زیبایی در اینجا خود را به نمایش گذاشته‌ام. اینجا نشانه‌ای است از مقام و اعتبار من، مانند نگینی که بر خود دارد.
هوش مصنوعی: این بیت به مفهوم این اشاره دارد که حتی سنگ‌های سخت و بی‌روح نیز می‌توانند به شیشه تبدیل شوند، اگر از خودخواهی و خودمحوری دست بکشند. در واقع، سخن از این است که در فرآیند تبدیل و رشد، نداشتن خودپسندی و پذیرش نقص‌ها می‌تواند به دستاوردهای ارزشمندی منجر شود.
هوش مصنوعی: صحبت‌های صاحبان ثروت و قدرت، برای فقرا دردسرساز است. از روی کاغذ، نمای زیبایی دارد، اما در واقعیت، زخم‌زننده و گزنده است.
هوش مصنوعی: تا کجا می‌تواند اعتبار ناقصان گسترش یابد؟ این افراد باز هم تلاش می‌کنند تا دکان خود را بزرگ‌تر کرده و هر روز بیشتر به نمایش بگذارند.
هوش مصنوعی: با وجود تمام تبلیغات و شهرت‌هایی که به نمایش گذاشته می‌شود، هیچ چیز واقعی از آنها وجود ندارد و فقط درد و رنج ناشی از ناکامی‌ها و نام‌های بزرگ در دل انسان‌ها باقی می‌ماند.
هوش مصنوعی: دنیا فقط جلوه‌ای از زیبایی و ظاهری فریبنده است. در این فضا، مانند پرنده‌ای در حال پرواز، به جستجوی نور و زیبایی بپرداز و به زیبایی‌های درخشان توجه کن.
هوش مصنوعی: ترس از تقلید به اندازهٔ جستجو و تحقیق مهم است؛ زیرا هر دو می‌توانند باعث پرواز روح و روحانیّت شوند. در این راستا، جستجوی حقیقت و شناخت، همچون دامن زیبای یک نگین، دلپذیر و ارزشمند است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
گر قناعت را توانی داد سامان نگین
پشت ناخن نیز دارد در کفت شان نگین
ای حباب از خود فروشی شرم باید داشتن
یک نفس فرصت نمی‌ارزد به بهتان نگین
دوش همت چند زیر بار منت خم شود
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.