عشرت سالگره تا کیات ای غفلت فال
رشتهای هستکه لب میگزد ازگفتن سال
بگذر ای شمع ز تشویش زبان آرایی
کاروانهاست درین دشت خموشی دنبال
دعوی عشق و هوس عام فتادهست اینجا
عالم ازکام و زبان عرصهٔکوس است و دوال
دل سخت آینهٔ آتش کبر و حسد است
تب اینکوه به جز سنگ ندارد تبخال
سعی مشاطه غم زشتی ایجاد نخورد
زنگی از داغ جبین سوخت به آرایش خال
خاکساریست بهاری که چمنها دارد
ای نهال ادب از ربشه مکن قطع وصال
انفعال من وتو با دل روشن چهکند
عرق شخص زآیینه نریزد تمثال
عالمست این به غرور تو که میپردازد
بوالهوس یک دوسه روزی به خیالات ببال
مه پس از بدر شدن سعی هلالش پیش است
چون به معراج رسد طالب نقص استکمال
عشق بیخود ز خودم میبرد و میآرد
رنگ در دعوی پرواز ندارد پر و بال
بهکه چون شمع به سر قطعکنی راه ادب
تا ز سعی قدمت سایه نگردد پامال
دیده شوخ نگاهان ز حیا بیخبر است
چهکند بیدل اگر نگذرد آب از غربال
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره غفلت و ناپایداری زندگی و عشق صحبت میکند. شاعر به اهمیت زمان و نوعی بیتوجهی افراد به حقیقتها اشاره میکند. او از عشق و هوس به عنوان چیزهایی دمدستی و غیرواقعی یاد میکند و بر این نکته تأکید دارد که دل انسان به خاطر کبر و حسد در آتش میسوزد. همچنین به تلاشهای بیفایده برای زیبایی و جلب توجه اشاره میکند و از خطرات غرور سخن میگوید. در نهایت، شاعر نسبت به عشق واقعی و معانی عمیقتر زندگی تأمل میکند و میگوید که انسان باید در مسیر ادب و آگاهی گام بردارد و از کشمکشهای دنیوی بپرهیزد.
هوش مصنوعی: زمان زیادی را در غفلت و بیخبری سپری کردی، اما باید بدانکه زندگی مانند نخی است که از آن میگذری و هرگز نمیدانی چه زمانی به پایان میرسد. پس باید به خود بیایی و به شناختن حقیقتها بپردازی.
هوش مصنوعی: ای شمع، از نگرانیهای بیجهت بگذر، زیرا کاروانها در این دشت ساکت و بیصدا در حال گذر هستند.
هوش مصنوعی: عشق و خواستههای نفسانی در اینجا به طور واضحی دیده میشوند. همه جا پر از گفتگوها و جدلهاست و هر کسی تلاش میکند صدای خود را به دیگران برساند.
هوش مصنوعی: دل سخت و محکم، مانند آینهای است که آتشِ کبر و حسد را در خود بازتاب میدهد. این کوه، جز سنگ و سختی، هیچ چیز دیگری ندارد که نشانهای از تب یا بیماری بر آن باشد.
هوش مصنوعی: زحمت آرایشگر برای زیباتر کردن غم، بیفایده است. چرا که اثر سوختگی از دل درد و غم بر پیشانی، باعث میشود زیبایی مخفی شود و نتواند به خوبی جلوه کند.
هوش مصنوعی: بهار خاکساری است که چمنها را سرشار از زیبایی میکند؛ ای نهال ادب، نگذار که ریشهات قطع شود و از وصال و ارتباط دور بمانی.
هوش مصنوعی: اثرگذاری ما با قلبی روشن چه کار میتواند بکند؟ آیا عرق تن، همچون تصویر در آینه نمیریزد؟
هوش مصنوعی: دنیا به خاطر خودخواهی و غرور توست که افرادی بیفکر و دوانپایه، یک مدت کوتاهی در خیالات و اوهام سر گردانی میکنند.
هوش مصنوعی: ماه پس از کامل شدنش تلاش میکند که به شکل هلال برگردد، زیرا هنگام رسیدن به کمال، طلب نقصان دارد.
هوش مصنوعی: عشق مرا از حالت طبیعی خود خارج کرده و به حالتی دیگر میکشاند. در حالی که در این حالت نمیتوانم مانند پرندهای که پر و بال دارد، آزادانه پرواز کنم.
هوش مصنوعی: بهتر است همچون شمعی که خاموش میشود، راه ادب را به پایان برسانی تا تلاشهایت باعث نشود کسی بر روی قدمهایت پا بگذارد.
هوش مصنوعی: چشمهای نازک و بازیگوش، از حیا بیخبرند. حالا بیدل چه کند اگر آب نتواند از غربال عبور کند؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
تا گرفتم صنما وصل تو فرخنده به فال
جز به شادی نسپردم شب و روز ومه و سال
چه بود فالی فرخنده تر از دیدن دوست
چه بود روزی پیروزتر از روز وصال
بینی آن زلف سیاه از بر آن روی چو ماه
[...]
از هری گر سوی اوغان شوی، ای باد شمال
باز گویی ز هری پیش ملک صورت حال
گویی: آن شهر، کجا بود دل بخت بدو
شادمان همچو دل مرد سخی وقت نوال
بی تو امروز همی نوحه کند بخت برو
[...]
چه بود بهتر و نیکوتر از این هرگز حال
داد پیدا شد و پنهان شد بیداد و محال
باز رفته بکنار و شده آواره غراب
یافته شیر نیستان و شده دور شگال
ماه چونان شده کو را نبود هیچ خسوف
[...]
حاجب بوم یکی از سپید است بفال
. . . ایگانش چو جلاجل شده دمش چو دوال
خاصه را صید گرفتار میان چنگال
عامه مردم را داده از آن صید حلال
ای ترا کرده خداوند خدای متعال
داده جان و خرد و جاه و جوانی و جمال
حق آنرا که زبر دست جهانی کردت
که مرا بیهده بیجرمی در پای ممال
بکرم یک سخن بنده تامل فرمای
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.