پرکوته است دست به هر سو دراز حرص
غیر از گره به رشته نبسته است ساز حرص
عزلت گزیدهایم و به صد کوچه میتپیم
آه از قناعتی که کشد بینیاز حرص
در رنگ آبرو زرت ازکیسه میرود
انجام شمع بین و مپرس از گداز حرص
خاکیم و هرچه گل کند از ما غنیمت است
ای غافلان چه وضع قناعت چه ساز حرص
آثار شرم از نظر خلق بردهاند
خاکی مگر شود شرهٔ چشم باز حرص
از طبع دون هنوز به پستی نمیرسد
گرپا خورد ز نقش قدم سر فراز حرص
دامن نچیده ایمن از آلودگی مباش
کاین مزبله پر است ز بول و براز حرص
آنجاکه عافیت طلبی عزم جست و جوست
گامی به مقصد است قریب احتراز حرص
تا مرگ چون نفس ز تک و تاز چاره نیست
خوش عالمیست عالم بیامتیاز حرص
بیدل چو صبح صورت خمیازه بسته است
از خاک ما سپهر نشیب و فراز حرص
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره حرص و تبعات آن به تصویر کشیده شده است. شاعر به نقد حرص و ناکامیهای ناشی از آن میپردازد، به طوری که میگوید حرص جز گره و مشکلات به ارمغان نمیآورد و انسان را به عزلت و بینیازی نمیرساند. او به قناعت اشاره میکند و از پیامدهای منفی حرص در زندگی یاد میکند. در نهایت، شاعر بر این نکته تأکید میکند که حرص زندگی را به سمت بیمعنایی و ناپاکی میبرد و هشدار میدهد که باید از آن دوری کرد.
هوش مصنوعی: دست هر کس به سمتهای مختلفی دراز است، اما حرص و طمع جز اینکه گرهی به کار بندد، فایدهای ندارد.
هوش مصنوعی: ما در گوشهای از دنیا تنها زندگی میکنیم و در دل خود به چیزهای زیادی فکر میکنیم. افسوس از اینکه قناعت کردهایم، زیرا این قناعت باعث میشود که حتی بدون نیاز، حرص و طمع در دلمان شکل بگیرد.
هوش مصنوعی: این بیت به ما میگوید که وقتی که رنگ آبرو و نیکویی کسی از میان میرود، مانند شعله شمعی که در حال خاموش شدن است، دیگر نیازی به سوال کردن دربارهٔ علت این فروپاشی نیست؛ زیرا حرص و طمع در این رابطه تأثیرگذار است و باعث اذیت و به هم ریختگی میشود.
هوش مصنوعی: ما از خاک ساخته شدهایم و هر چیزی که از ما و ویژگیهای ما به زیبایی و ارزش تبدیل شود، برای ما نعمت به حساب میآید. ای کسانی که غافل هستید، چه نیازی به قناعت داریم و چه دلیلی برای حرص و ولع وجود دارد؟
هوش مصنوعی: آثار شرم را از دید مردم کنار گذاشتهاند، انگار که این تظاهر به ترک دنیا و حرص و طمع در چشمها جریان یافته است.
هوش مصنوعی: این شعر میگوید که طبع و سرشت ناپسند هنوز به درجهی پستی و حقارت نمیرسد، حتی اگر تحت تأثیر و تأثیرگذاری از نشانههای افتخار و حرص باشد. به عبارتی دیگر، انسان با وجود هر نوع طبع و صفتی، نمیتواند به پستی و ذلت واقعی دچار شود، اگر چه ممکن است تحت تأثیر چیزهای فریبنده قرار گیرد.
هوش مصنوعی: از آنجا که دامن خود را جمع نکردهای و خود را از آلودگیها محفوظ نداشتهای، بدان که این مکان پر از زباله و چیزهای ناپسند است که به خاطر حرص و طمع به وجود آمدهاند.
هوش مصنوعی: در جایی که انسان به دنبال آرامش و آسایش است، قدمی به سوی هدف برداشته و از حرص و طمع دور میشود.
هوش مصنوعی: تا زمانی که نفس کشیدن ادامه دارد، چارهای جز تلاش و کوشش نداریم. دنیای بدون محدودیتهای حرص و طمع، دنیای خوشی است.
هوش مصنوعی: بیدل مانند صبح، به خواب و بیحرکتی افتاده است و از خاک ما به آسمان نگاه میکند؛ جایی که بالا و پایین آن همواره تحت تاثیر حرص و طمع قرار دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.