ساختم قانعْ دلِ از عافیت بیگانه را
برگِ بیدی فرش کردم خانهٔ دیوانه را
مطلبم از میپرستی تَردماغیها نبود
یکدو ساغر آب دادم گریهٔ مستانه را
دل سپندِ گردشِ چشمی که یادِ مستیاش
شعلهٔ جوّاله میسازد خط پیمانه را
التفاتِ عشق آتش ریخت در بنیاد دل
سیل شد تردستیِ معمار، این ویرانه را
تا کنم تمهید آغوشی دل از جا رفته است
در گشودن شهپر پرواز بود این خانه را
عالمی را انفعال وضع بیکاری گداخت
ناخن سرخاری دلها مگردان شانه را
هر سپندی گوش چندین بزم میمالد بههم
خوابناکان کاش از ما بشنوند افسانه را
حایلِ آن شمعِ یکتایی فضولیهای توست
از نظر بردار چون مژگان پَرِ پروانه را
آگهی گر ریشهپرداز جهانی میشود
سیر این مزرع یکی صد مینماید دانه را
حقِ زنار وفا بیدل نمیگردد ادا
تا سلیمانی نسازی سنگ این بتخانه را
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف حالات روحی و عاطفی شاعر میپردازد. او از عشق و شوق به معشوق سخن میگوید و به تأثیراتی که عشق بر دل و جانش میگذارد اشاره میکند. شاعر به تصویرسازی از خانهای دیوانه میپردازد که تحت تأثیر عشق قرار گرفته و بیانگر پیچیدگیها و چالشهای عاشقانه است. او همچنین بر اشتغال به فکر و احساسات و تردیدها اشاره دارد و نشان میدهد که عشق همواره با درد و شوق توأم است. در نهایت، شاعر بر نیاز به وفاداری و حقیقت در عشق تأکید دارد و میگوید که هیچ چیز نمیتواند جای عشق واقعی را بگیرد.
هوش مصنوعی: من خانهٔ دیوانه را با برگ بید فرش کردم و دلِ کسی را که به آرامش عادت نداشته، به قناعت و رضایت ساختم.
هوش مصنوعی: منظورم از عشق به می و شراب، تنها بر اساس رفتارهای ناپسند برخی نبوده است. من تنها چند جام نوشیدم و در نتیجه آن، حالتی شگفتانگیز و پرشور پیدا کردم که مرا به گریه انداخت.
هوش مصنوعی: دلِ شیدا و مشتاقی که به خاطر نگاه عاشقانهاش شعلۀ شوق و سرمستی را در دل میافروزد، خط پیمانه را به یاد میآورد.
هوش مصنوعی: نگاه معشوق آتش را به دل درون ریخت و آن را شعلهور کرد؛ در نتیجه، مهارت معمار در ساختن این ساختمان ویران شد و به سیلابی تبدیل گشت.
هوش مصنوعی: برای فراهم کردن فضایی مناسب، دلم از جا کنده شده است؛ در باز کردن بالهای پرواز، این خانه معنایی دارد.
هوش مصنوعی: انسانی که به خمودی و بیتحرکی دچار است، مانند آتش میسوزد و به دلها آسیب میزند. پس به خودت اجازه نده که در این وضعیت بمانی و از مهارتهای خود استفاده کن.
هوش مصنوعی: در این بیت شاعر به توصیف حال و وضعیت افرادی میپردازد که در یک مهمانی یا بزم قرار دارند. او میگوید که در این مراسم، صداها و هیاهوها در کنار هم ترکیب میشوند و خوابآلودگانی که در آنجا هستند، کاش میتوانستند داستانها و افسانههای جذاب را بشنوند. به طور کلی، شاعر به اهمیت داستانگویی و زیبایی لحظات زندگی اشاره میکند و آرزو میکند که دیگران نیز زیبایی آنچه در حال رخ دادن است را درک کنند.
هوش مصنوعی: شمع یکتای تو را از نگاه دیگران پنهان کرده است، مانند مژگان که بالهای پروانه را میپوشاند.
هوش مصنوعی: اگر کسی به ریشهیابید و در پی فهم عمیق مسائل جهانی باشد، در این صورت، دانهی کاشته شده در این زمین، به درستی و به طور معنوی صد برابر میشود.
هوش مصنوعی: وفای به عهد و احترام به زنار، هرگز از دل بیدل برنمیآید تا وقتی که تو نتوانی با قدرت و اراده، سنگ این معبد را خُرد کنی و آن را به سلیمان مدیون کنی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
ای هوای تو شده مقصود هر فرزانه را
چرخ با مهر تو خویشی داده هر بیگانه را
صورتی شاهانه داری ، سیرتی در خورد آن
سیرت شاهانه باید صورت شاهانه را
نکته ای ز الفاظ تو ابکم کند گوینده را
[...]
باز دل گم گشت در کویت من دیوانه را
از کجا کردم نگاه آن شکل قلاشانه را
گاه گاه، ای باد، کانجاهات می افتد گذر
ز آشنایان کهن یادی ده آن بیگانه را
هر شب از هر سوی در می آیدم در دل خیال
[...]
محتسب گوید: که بشکن، ساغر و پیمانه را
غالباً دیوانه می داند، من فرزانه را
بشکنم صد عهد و پیمان، نشکنم پیمانه را
این قدر تمیز هست، آخر من دیوانه را
گو چو بنیادم می و معشوق ویران کردهاند
[...]
میکشد عشق تو سوی خود دل دیوانه را
هست سوزی کو به شمعی میکشد پروانه را
سیل چشمم رفت و ویران کرد بنیاد دلم
چون ز درد و غم نگه دارم من این ویرانه را
میل خالت دارم و اندیشهام از زلف توست
[...]
رخنه کردی دل به قصد جان من دیوانه را
دزد آری بهر کالا می شکافد خانه را
تخم مهر خال او در دل میفکن ای رقیب
بیش ازین ضایع مکن در سنگ خارا دانه را
خیز گو مشاطه کاندر زلف مشکینت نماند
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.