رفته رفته عافیت هم‌کینه‌خواهی می‌کند
ساحل آخر کشتی ما را تباهی می‌کند
دوستان بر موی پیری اعتماد عیش چند
خانه‌ها روشن چراغ صبحگاهی می‌کند
آسمان زین دور مفعولی که ننگ دورهاست
اختلاط خلق را معجون باهی می‌کند
هرزه‌گویی بسکه در اهل تعین غالب‌ست
لطف معنی را به لب نگذشته واهی می‌کند
زاختلاط خشک‌طبعان محو مژگان می‌شود
خامه هم هرچند اشک از د‌یده راهی می‌کند
پیر گردیدیم حکم ضعف باید پیش برد
قامت خم گشته بر ما کجکلاهی می‌کند
نیست بی‌جوهر نیام از پهلوی اقبال تیغ
صحبت مردان، مخنث را سپاهی می‌کند
حسن می‌داند تقاضای جنون عاشقان
گر تغافل می‌نماید عذرخواهی می‌کند
بس که پیشیم از گروتازان میدان امل
باد محشر هم قفای ما سیاهی می کند
در گلستانی که حرف سرو او گردد بلند
گر همه طوبی سر افرازد گیاهی می‌کند
چون حیا غالب شود از لاف نتوان دم زدن
هرکه باشد زیر آب آواز ماهی می‌کند
نیست ممکن بیدل اصلاح طبایع جز به فقر
خلق را آدم همین بیدستگاهی می‌کند
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به مرور زمان و تاثیرات آن بر زندگی و روابط انسانی می‌پردازد. او از ناامیدی و زوال تدریجی عافیت و خوشی‌ها صحبت می‌کند و اشاره دارد که زمان و پیری باعث دگرگونی در احساسات و عواطف انسان می‌شود. همچنین، شاعر به رقابت و تنش‌های اجتماعی و اختلاف‌نظرها در میان مردم اشاره کرده و می‌گوید که این مسائل باعث ایجاد دوری و ناپایداری در روابط می‌شود.
شاعر همچنین به عشق و جنون عاشقانه اشاره کرده و می‌گوید که حتی در میان مشکلات، عشق و احساسات هنوز وجود دارند. او به نوعی از ناامیدی در مواجهه با چالش‌های زندگی اشاره کرده و بر این نکته تأکید دارد که تنها از طریق فقر و خلوص، می‌توان به اصلاح ذات و بهبود روابط انسانی دست یافت. به‌طور کل، این شعر تأملی است بر میرایی، کینه‌ها، عشق و جستجوی حقیقت در زندگی.
هوش مصنوعی: به تدریج، آرامش و سلامت ما هم، مانند یک دشمن، به ما آسیب می‌زند و در نهایت، سرنوشت کشتی ما را به نابودی می‌کشاند.
هوش مصنوعی: دوستان بر سفید شدن موی پیری اطمینان دارند که چقدر شادی‌ها و خوشی‌ها در زندگی وجود دارد و روشنایی این خوشی‌ها مانند نور صبحگاهی، خانه‌ها را روشن می‌کند.
هوش مصنوعی: آسمان از این فاصله، به خاطر اینکه دوری عیب است، ترکیب انسان‌ها را به شکل خاصی تغییر می‌دهد.
هوش مصنوعی: به خاطر اینکه بعضی افراد در بیان خود به بی‌خودی و بی‌محتوایی تمایل دارند، به طوری که زیبایی و عمق معنا را از زبان آدمی دور می‌کنند و کلامشان را بی‌ارزش می‌سازند.
هوش مصنوعی: از آمیختگی و بی‌تابی افرادی که احساسات خود را نادیده می‌گیرند، زیبایی و تأثیر چشمان معشوقه‌شان باعث می‌شود که حتی قلم هم، هرچند که از چشمانش اشک بریزد، در نوشتن و بیان احساساتش ناتوان شود.
هوش مصنوعی: زمان زیادی از عمر ما گذشته و حالا باید با ضعف و ناتوانی کنار بیاییم. قامت ما به خاطر سن بالا خمیده شده و به نوعی، این خمیدگی نمایانگر سال‌های گذرانده و تغییرات ناشی از آن است.
هوش مصنوعی: بدون وجود جوهر و ارزش، نیام که در کنار اقبال است، سخن از مردانی که با سختی‌ها روبه‌رو هستند، لشکری می‌سازد.
هوش مصنوعی: حسن می‌داند که عاشقان در دل خود چه آرزوهایی دارند و اگر به نظرش بی‌توجهی کند، به نوعی عذرخواهی می‌کند.
هوش مصنوعی: به دلیل نگرانی از آینده و روز قیامت، به قدری از دشمنان و حیله‌های آنها نگران هستیم که حتی باد روز محشر هم پشت سر ما را تیره و تار می‌کند.
هوش مصنوعی: در باغی که سرو زیبا و باشکوهی وجود دارد، اگر همه درختان نیز به زیبایی و بلندی رشد کنند، باز هم آن سرو به چشم می‌آید و برتر خواهد بود.
هوش مصنوعی: زمانی که حیا بر انسان غالب باشد، نمی‌تواند با افتخارات دروغین صحبت کند. هر کسی که در زیر آب پنهان است، باز هم صدای ماهی را ایجاد می‌کند، اما نمی‌تواند به راستی خود را نمایان کند.
هوش مصنوعی: درست کردن طبیعت انسان‌ها ممکن نیست، مگر از طریق فقر و نیاز، زیرا همین بیچارگی باعث می‌شود که آدمی به خود بیاید و اصلاح شود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
باز بر جانم فراقت پادشاهی می‌کند
وآنچ در عالم‌کشی کرد از تباهی می‌کند
شهر صبرم تا سپاه هجر تو غارت زدند
با من آن کردی که با شهری سپاهی می‌کند
بی‌گناهم کشت عشقت وای اگر بودی گناه!
[...]
دل همیشه تکیه بر فضل الهی می‌کند
جان گدای او شده است و پادشاهی می‌کند
هرکه از مستی جام عشق ملک جم نخواست
سلطنت از اوج مه تا پشت ماهی می‌کند
غره شاهی مشو درویش این درگاه باش
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.