یاران تمیز هستی بدخو نکرده‌اند
از شمع چیده‌اند گل و بو نکرده‌اند
آیین حسن جوهر سعی بصیرت است
کوران تلاش وسمهٔ ابرو نکرده‌اند
وارستگان ز شرم نی بوریای فقر
نقش قبول زینت پهلو نکرده‌اند
خودسنجی از دکانچهٔ سودای شهرت است
ما را نشان تیر ترازو نکرده‌اند
آیینه چند تهمت خودبینی‌ات کشد
ارباب شرم جز به عرق رو نکرده‌اند
توفیق کعبهٔ دل از این سرکشان مخواه
یک سجده نذر خدمت زانو نکرده‌اند
خاصان چو شمع ناظر این محفلند، لیک
جز پیش پا نگاه به هر سو نکرده‌اند
چین جبین به وصف تبسم بدل کنند
شکر لبان اهانت لیمو نکرده‌اند
هرجا شکست دل ادب‌آموز منصفی است
تصویر چینی از قلم مو نکرده‌اند
گرد عبارتیم، به معنی که می‌رسد
ما را هنوز در طلبش او نکرده‌اند
بیدل به خود جنون کن و صد پیرهن ببال
بی‌چاک جامهٔ هوس اتو نکرده‌اند
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به نقد وضعیت اجتماعی و اخلاقی می‌پردازد و به موضوعاتی چون صداقت، فقر، و خودبینی اشاره می‌کند. او بیان می‌کند که یاران خوب و پاکدامنند و در عوض، برخی به دنبال شهرت و موقعیت اجتماعی‌اند.
شاعر همچنین به این نکته اشاره دارد که وارستگان از فقر شرم دارند و در تلاش‌اند که در ظاهر خوب به نظر برسند. او انتقاد می‌کند که افراد در محافل عرفانی و معنوی، تنها به ظواهر توجه دارند و به باطن و عمق مسائل توجهی نمی‌کنند.
نهایتاً، شاعر به ناپایداری و سطحی‌نگری افراد اشاره می‌کند و از آنان می‌خواهد که برای رسیدن به حقیقت و معنای واقعی زندگی، تلاشی عمیق و واقعی کنند.
هوش مصنوعی: دوستان خوب و با شخصیت، به هیچ وجه بدی نکرده‌اند و مثل شمع، گل و عطر را به زیبایی و خوبی چیده‌اند.
هوش مصنوعی: روش نیکو برای به دست آوردن خوبی‌ها نیاز به بینش و دقت دارد، اما افرادی که از این بینش بی‌بهره‌اند تنها به تلاش سطحی و بی‌محتوا بسنده کرده‌اند.
هوش مصنوعی: آزادگان به خاطر شرم و حیا از فقر، هرگز به زینت و آرایش ظاهری رو نیاورده‌اند و خود را در این مسائل غرق نکرده‌اند.
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی انتقاد از خودشیفتگی و جستجوی شهرت می‌پردازد. شاعر می‌گوید که سنجش خود و ارزش‌های شخصی، تنها نتیجهٔ آرزو برای جلب توجه و شهرت است. او تأکید می‌کند که ما برای قضاوت درست دربارهٔ خود، معیار و معیاری نداریم که نشان دهد چه مقدار در زندگی‌مان موفق بوده‌ایم یا چه ارزشی داریم. به عبارتی، او به ناکافی بودن ابزارها و معیارها برای شناخت واقعی از خود اشاره می‌کند.
هوش مصنوعی: آیینه چند بار تهمت‌هایی که به خودت زدی را نشان می‌دهد، اما معانی شرم و خجالت را جز با عرق‌ریزی نمی‌توان درک کرد.
هوش مصنوعی: از این آدم‌های سرکش و بی‌ملاحظه، نباید انتظار داشته باشی که دلشان به کعبه (منظور از کعبه، نماد تقدس و محبت است) برگردد؛ زیرا هیچ‌یک از آنها حتی یک سجده برای خدمت و تواضع نیز نکرده‌اند.
هوش مصنوعی: افراد ویژه مانند شمعی هستند که در این محفل می‌درخشند، اما تنها به آنچه در جلویشان است توجه می‌کنند و به اطراف خود هیچ نگاهی نمی‌اندازند.
هوش مصنوعی: اگر کسی با ناز و دلربایی پیشانی را به نرمی بخنداند، مانند این است که لبان شیرینش شکر و از طعم لیمو خالی شده است.
هوش مصنوعی: هر جا که دل شکست، یک شخص تحصیل کرده و منصف حضور دارد که برای نشان دادن احساساتش از ابزارهای هنری استفاده نکرده است.
هوش مصنوعی: ما هنوز در جستجوی او هستیم و نمی‌توانیم به او برسیم، زیرا هنوز کسی به دنبال او نیامده است.
هوش مصنوعی: به خودت اجازه بده که دیوانه‌وار زندگی کنی و نگران نباش. عشق و اشتیاق تو، مانند پیرهنی که دراز و بی‌نقص نیست، آماده و مرتب نیست؛ پس نیازی به رعایت قوانین و ظاهرسازی نیست.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.